Những thành viên Dân chủ lớn tiếng kêu gọi nhanh chóng công bố kết quả điều tra của Công tố viên Đặc biệt Robert Mueller về có hay không ban vận động tranh cử của ông Donald Trump thông đồng với Nga trong chiến dịch tranh cử tổng thổng năm 2016. Giờ đây khi họ cuối cùng cũng có được bản báo cáo, họ đối mặt với lựa chọn – tiếp tục tấn công ông Trump hay bỏ qua tất cả.
Thành phần cấp tiến trong Đảng đang dựa vào báo cáo Mueller để lặp lại lời kêu gọi hành động. Tuy nhiên, có ít sự đồng thuận ngay lập tức về cách tiến về phía trước như thế nào.
Tỷ phú Tom Steyer, người đã bơm hàng triệu đô la cho chiến dịch lật đổ ông Trump, nói với Reuters rằng các nhà lập pháp trong Hạ viện do Đảng Dân chủ kiểm soát nên bắt đầu quá trình luận tội Trump dựa trên những bằng chứng mà ông Mueller thu thập được.
Ông Mueller không tìm thấy bằng chứng có sự thông đồng giữa các thành viên ban vận động của Trump với người Nga mặc dù có rất nhiều liên hệ giữa hai phía, nhưng ông thu thập được vô số bằng chứng mà ông cho là ông Trump đã tìm cách ngăn trở hay kiểm soát cuộc điều tra của FBI. Ông không đi tới kết luận rằng ông Trump đã phạm tội nhưng lưu ý rằng vấn đề này nằm trong thẩm quyền của Quốc hội.
Các chiến lược gia của Đảng Dân chủ nói rằng các dân biểu Dân chủ trong Hạ viện, được thúc đẩy bởi những thành viên cấp tiến, sẽ duy trì các cuộc điều tra của Quốc hội về ông Trump, nhưng các ứng cử viên ra tranh cử tổng thống của đảng, vốn hy vọng tranh thủ được những cử tri trung dung và độc lập vào năm 2020, nhiều khả năng sẽ có lập trường ít quyết liệt hơn.
“Tôi không nghĩ báo cáo Mueller sẽ tạo ra khác biệt gì ở Lordstown,” ông Robin Winston, cựu chủ tịch Đảng Dân chủ ở Indiana, nói. Lordstown là nhà máy sản xuất xe hơi ở Ohio mà hãng xe hơi khổng lồ General Motors đóng cửa hồi tháng trước.
Ông Winston nói rằng các quan tâm kinh tế là việc cấp bách hơn trong suy nghĩ của cử tri so với cuộc điều tra về Nga và những tin tức về cuộc điều tra kéo dài gần hai năm đã khiến cử tri ‘mệt mỏi’.
Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy công chúng Mỹ đa phần đã có nhận định về cuộc điều tra trước khi bản báo cáo được công bố hôm 18/4.
Một cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos hồi tháng trước sau khi kết luận của ông Mueller lần đầu tiên được công bố cho thấy gần phần nửa người dân Mỹ vẫn tin rằng ông Trump thông đồng với Nga để ảnh hưởng kết quả bầu cử hồi năm 2016. Hơn phân nửa người dân Mỹ nói rằng ông Trump tìm cách cản trở cuộc điều tra.
Phe Dân chủ ở Hạ viện đã tỏ dấu hiệu nỗ lực của họ điều tra ông Trump vẫn tiếp diễn. Tuy nhiên không rõ nỗ lực này sẽ đem đến kết quả gì. Bất cứ nỗ lực nào muốn bứng ông Trump ra khỏi Nhà Trắng nhiều khả năng sẽ bị Thượng viện do phe Cộng hòa kiểm soát chặn đứng.
Khả năng luận tội ông Trump phần nhiều đã bị các thành viên Dân chủ giảm nhẹ do Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi lập luận rằng việc này sẽ phản tác dụng. Tuy nhiên, dân biểu Alexandria Ocasio-Cortez, một ngôi sao đang lên trong Đảng Dân chủ và đang rất được lòng cử tri, đã nêu khả năng luận tội một lần nữa trên Twitter.
Trong khi đó, những ứng viên đang muốn giành tấm vé đề cử của Đảng Dân chủ đang có những bước đi thận trọng hơn. Nhiều người trong số họ kêu gọi ông Mueller ra điều trần trước Quốc hội.
“Rõ ràng là Donald Trump không muốn gì hơn là chấm dứt cuộc điều tra của Mueller,” Thượng nghị sỹ Bernie Sanders, ứng viên Đảng Dân chủ, ra thông báo nói. “Trong khi chúng ta có nhiều chi tiết về bản báo cáo này hơn trước đây, Quốc hội nên tiếp tục điều tra về hành vi ông Trump và bất kỳ nỗ lực của nước ngoài nào nhằm ảnh hưởng cuộc bầu cử của chúng ta.
Các ứng viên Dân chủ ý thức được rằng cử tri của họ quan tâm nhiều hơn đến lập trường của họ về y tế, kinh tế, di dân và biến đổi khí hậu so với có hay không việc ông Trump âm mưu với Nga hay cản trở công lý.
Thật vậy, trong chuyến vận động kéo dài 2 ngày ở Iowa trong tuần này, Thị trưởng Pete Buttigieg của South Bend, Indiana, không nghe câu hỏi nào về việc này. Các ứng viên Dân chủ khác vốn cũng đi vận động ở những bang bỏ phiếu sớm cũng gặp tình huống tương tự.
Ban vận động của Buttigieg nói rằng chủ đề này không có trong đầu cử tri.
Cựu dân biểu liên bang Beto O’Rourke có lẽ là người đưa ra kết luận súc tích nhất về quan điểm chung của cử tri Dân chủ khi ông đi vận động hồi tháng trước.
“Tôi nghĩ rằng người dân Mỹ sẽ có cơ hội quyết định về việc này ở phòng phiếu vào tháng 11 năm 2020, và có lẽ đó là cách tốt nhất để chúng ta giải quyết những vấn đề còn bỏ ngỏ này,” ông nói.
Các ứng viên Dân chủ có lẽ chú ý đến bài học trong cuộc bầu cử giữa kỳ hồi năm ngoái khi họ giành thêm hơn 40 ghế ở Hạ viện và nhờ đó kiểm soát Hạ viện. Các ứng cử viên thắng cử, nhất là các ứng viên trung dung, đã có thêm lực đẩy nhờ vào việc họ tập trung vào những vấn đề thiết thân với cử tri hơn là nói về ông Trump.