Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Donald Rumsfeld từ trần

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Donald Rumsfeld trong một buổi nói chuyện tại Đài Bắc, Đài Loan, ngày 11/10/2011.

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Donald Rumsfeld từ trần, thọ 88 tuổi, theo tin gia đình loan báo hôm 30/6 nhưng không nói rõ ngày giờ ông tạ thế.

Ông Rumsfeld cùng với Bộ trưởng Quốc phòng thời chiến tranh Việt Nam Robert McNamara được xem là hai nhân vật quyền lực nhất trong chức vụ này.

Thời ông Rumsfeld lãnh đạo Ngũ Giác Đài, lực lượng Mỹ đã nhanh chóng lật đổ Tổng thống Iraq, Saddam Hussein, nhưng sau đó không duy trì được trật tự và luật lệ tại Iraq và nước này rơi vào xáo trộn với cuộc nổi dậy đẫm máu và bạo động giữa người Hồi giáo Shi’ite và người Sunni.

Ông Rumsfeld từng hai lần đảm nhiệm chức Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, từ năm 1975 tới 1977 dưới thời Tổng thống Gerald Ford và từ năm 2001 tới 2006 dưới thời Tổng thống George W. Bush.

Năm 2004, Tổng thống Bush hai lần khước từ đơn xin từ chức của Bộ trưởng Rumsfeld sau khi xuất hiện các bức ảnh cho thấy binh sĩ Mỹ sách nhiễu tù nhân tại trại giam Abu Ghraib bên ngoài Baghdad. Vụ tai tiếng này đã khơi dậy chỉ trích quốc tế nhắm vào Mỹ.

Ông Rumsfeld đích thân cho phép dùng các kỹ thuật thẩm vấn hà khắc đối với tù nhân. Cách Mỹ đối xử với những nghi can bị giam ở Iraq và các nghi can khủng bố khác tại Vịnh Guantanamo, Cuba, khiến thế giới lên án.

Ông Rumsfeld trở thành tâm điểm bị chỉ trích. Khi cuộc chiến Iraq lâm vào thế bế tắc, sự ủng hộ của công chúng giảm sút, Tổng thống Bush đã giải nhiệm Bộ trưởng Rumsfeld, một ngày sau khi đảng Cộng Hòa của Tổng thống bị thua đậm trong cuộc bầu cử Quốc hội giữa những bất mãn về cách điều hành cuộc chiến tại Iraq.

Ông Rumsfeld cũng là một doanh nhân thành công, giàu có. Ông từng là một phi công của Hải quân Mỹ, đại sứ Mỹ tại NATO, và được bầu vào Hạ viện. Ông và bà Joyce có 3 người con.