Giới bất đồng chính kiến Cuba đang đưa một số lượng ứng cử viên đông chưa từng thấy ra dự tranh trong các cuộc bầu cử Hội đồng thành phố sẽ đựơc tổ chức vào cuối tháng 10. Đây là bước đầu tiên trong tiến trình bầu chọn một tổng thống mới sau gần 60 năm cai trị của anh em nhà Castro.
Theo Reuters, vòng bầu cử diễn ra vào một thời điểm khó khăn cho Cuba, khi mà thế hệ cách mạng thời Castro đang tàn lụi, chương trình cải cách kinh tế ngưng trệ, viện trợ từ Venezuela, đồng minh quan trọng của Cuba, đang cạn kiệt, và giữa lúc có những đe dọa từ chính quyền ông Trump.
Cuộc bầu cử Hội đồng thành phố, là bước duy nhất trong quá trình bầu cử có sự tham gia trực tiếp của người dân thường Cuba, dự kiến thu hút khoảng 35.000 ứng cử viên cho 168 hội đồng thành phố của đảo quốc.
Sau đó sẽ diễn ra các cuộc bầu cử hội đồng cấp tỉnh và cấp quốc gia, trong đó các ứng cử viên sẽ được lựa chọn từ các ủy ban.
Vào cuối tháng Hai, tân Quốc hội sẽ bầu người kế nhiệm Chủ tịch Raul Castro, 86 tuổi, người vừa tuyên bố sẽ rút lui sau hai nhiệm kỳ.
Ông Raul là em trai và là người kế nhiệm ông Fidel Castro khi ông qua đời hồi tháng 11.
Raul Castro sẽ chỉ nắm quyền trong cương vị người đứng đầu Đảng Cộng sản, chính đảng hợp pháp duy nhất tại Cuba.
Hãng tin Reuters tường thuật rằng trên các phương tiện truyền thông nhà nước Cuba, cuộc bầu cử được coi như một tiến trình để ủng hộ cuộc cách mạng năm 1959 do gia đình Castro lãnh đạo, chứ không phải là một cơ hội để tranh luận những vấn đề cấp bách.
Một người bất đồng chính kiến ở Cuba đi bỏ phiếu bầu cử.
Vận động tranh cử bị cấm ở Cuba. Các ứng cử viên dự tranh để giành 12.515 chức đại biểu được đề cử tại các cuộc họp khu phố, dựa trên thành tích cá nhân chứ không phải trên quan điểm chính sách. Ứng cử viên không cần phải là đảng viên Đảng Cộng sản. Có nhiều ứng cử viên độc lập nhưng từ trước tới nay ở Cuba, chỉ có vài người bất đồng chính kiến ra tranh cử.
Trong cuộc bầu cử gần đây nhất, ba ứng cử viên bất đồng chính kiến đã thất thế trong các cuộc thăm dò.
Tuy nhiên năm nay, một liên minh các nhóm đối lập, Otro18, cho biết họ đang đưa 160 ứng viên ra tranh cử trong cuộc bầu cử cấp thành phố, đòi cải cách bầu cử và chính phủ phải minh bạch.
Ông Boris Gonzalez, 41 tuổi, một trong những ứng cử viên của nhóm đối lập Otro18, giải thích với Reuters rằng họ muốn thách thức Đảng Cộng sản từ bên trong hệ thống.
Phát ngôn viên Otro18, Manuel Cuesta Morua, cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng các ứng cử viên của nhóm đã đối mặt với những hành động sách nhiễu và đe dọa từ lực lượng an ninh quốc gia trong nhiều tháng qua và còn bị cảnh báo không được ra ứng cử.
Chính quyền Cuba không trả lời Reuters về những cáo buộc này.
Đảng Cộng sản Cuba khẳng định họ không can thiệp vào bầu cử, nhưng một video phát tán trên mạng xã hội của Phó Chủ tịch thứ nhất Miguel Diaz-Canel, người có triển vọng lên kế nhiệm ông Raul Castro, cho thấy điều ngược lại.
Chủ tịch Raul Castro (trái) và Phó Chủ tịch Miguel Diaz Canel tại một phiên họp Quốc hội ở Havana, Cuba, ngày 8/7/2016.
Trong đoạn video, ông Diaz-Canel nói với các đảng viên Cộng sản:
“Có 6 sáng kiến cho cuộc bầu cử năm 2018 nhằm đưa những phần tử phản cách mạng ra ứng cử. Chúng ta đang thực hiện những bước để loại bỏ các ý đồ đó”.
“Trong trận chiến mà chúng ta đã và đang chiến đấu, chúng ta sẽ tham gia toàn bộ quá trình này trong nửa cuối năm”, ông Diaz-Canel nói.
Chính phủ Cuba không bình luận với Reuters về đoạn video này.
Cuba xem tất cả các nhà bất đồng chính kiến như lính đánh thuê của các chính phủ nước ngoài hoặc được các cộng đồng Cuba lưu vong tài trợ nhằm lật đổ chính phủ.
Ngay trong các trường hợp hiếm hoi khi một vài ứng cử viên bất đồng đắc cử và được bầu vào các hội đồng thành phố, họ cũng sẽ không có cơ hội tiến xa hơn.
Các ứng cử viên hội đồng cấp tỉnh và quốc gia được đề cử bởi các ủy ban gồm đại diện của các tổ chức do Đảng Cộng sản kiểm soát, chẳng hạn như liên hiệp công đoàn và Ủy ban Bảo vệ Cách mạng.
Sau cuộc tổng tuyển cử, các hội đồng sẽ bầu lên người đứng đầu. Vào ngày 24/2, tân Quốc hội dự kiến sẽ bổ nhiệm tân Chủ tịch Cuba và các thành viên khác của Hội đồng Nhà nước.