Chuyên gia LHQ kêu gọi bồi thường cho nạn nhân khủng bố

  • Lisa Schlein

Thi hài của các nạn nhân trong một vụ tấn công tự sát tại một bệnh viện trong tỉnh Khost của Afghanistan

Ðiều tra viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc về khủng bố kêu gọi thiết lập một công cụ quốc tế mang tính ràng buộc về pháp lý để cung cấp sự bồi thường, đền bù và hỗ trợ cho tất cả nạn nhân của chủ nghĩa khủng bố. Nhân vật này nói các phần tử khủng bố không thể đền bù cho thiệt hại to lớn mà bọn chúng gây ra, do đó công việc sửa sai và bồi thường là tùy thuộc các chính phủ trên thế giới.

Tính từ hôm thứ Bảy, điều tra viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc về khủng bố, ông Ben Emmerson báo cáo có 125 người đã bị sát hại và 334 người bị thương nặng trong 14 vụ tấn công khủng bố trên khắp thế giới, trong đó có Pakistan, Iraq, bắc Nigeria, và Yemen.

Ông Emmerson nói đối với phần lớn thế giới, những cái chết này chỉ là những số liệu thống kê và rất ít, nếu không nói là không có, thông tin nào được biết đến về những bi kịch nhân loại ở phía sau các số liệu đó.

Bất chấp các hậu quả tàn khốc về thể chất và tâm lý của các vụ tấn công khủng bố đối với các nạn nhân và gia đình họ, ông Emmerson nói không có mấy biện pháp được thực hiện để đền bù cho họ. Ông cho rằng điều này là bất công và không thể tiếp tục như thế.

Ông Emmerson nói ông đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ phía các tổ chức đại diện cho các nạn nhân khủng bố trên khắp thế giới về các đề nghị của ông nhằm bồi thường cho các nạn nhân về sự mất mát và đau khổ của họ.

Theo ông, không có ai trong số những người này đòi trả thù. Họ chỉ đòi công lý. Ông nói họ không kêu gọi thực hiện thêm các hành vi tra tấn hay vi phạm nhân quyền trong công cuộc chống khủng bố. Ông nói:

“Các nạn nhân việc chống khủng bố được thực hiện không phải nhân danh họ, và xin đừng dùng tên họ để biện minh cho công việc đó. Ðiều họ yêu cầu là một khung sườn tiêu chuẩn. Và mục đích của báo cáo này là để chứng tỏ rằng hình thức bảo vệ nạn nhân là vi phạm nhân quyền của những kẻ bị nghi là can dự vào khủng bố là một điều gian dối. Ðó không phải là điều mà họ yêu cầu. Ðó thực sự đi ngược lại những gì mà họ kêu gọi. Và thực là một thế giới lạ lùng khi các giới chức chính phủ sẵn sàng đứng lên và nói rằng chúng tôi tra tấn nhân danh các nạn nhân, nhưng chúng tôi không sẵn sàng trả tiền bồi thường cho họ.”

Ông Emmerson nói Hội đồng châu Â, cũng như nhiều quốc gia và các tổ chức phi chính phủ như Hội Ân xá Quốc tế, ủng hộ các nỗ lực của ông nhằm bảo đảm nhân quyền cho các nạn nhân khủng bố.

Một báo cáo ông Emmerson đệ trình lên Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc nói rằng các nước nên thực hiện các hoạt động chống khủng bố theo đúng với luật quốc tế về nhân quyền.

Nhưng điều tra viên chống khủng bố này nói Syria đã bỏ qua phát biểu này và viện dẫn những trích đoạn mà họ lựa chọn trong báo cáo này để biện minh cho các biện pháp quân sự chống lại những người mà Syria xác định là phần tử khủng bố hoạt động trên lãnh thổ của họ. Ông Emmerson nói:

“Tôi đã nhắc nhở Syria rằng không có sự cho phép lạm dụng các nạn nhân khủng bố và quyền con người của họ để biện minh cho việc vi phạm rộng lớn và có hệ thống các quyền của người dân thường và những người không tham gia chiến đấu để đáp lại. Tôi mời gọi các quốc gia, trong quá trình đề xuất của tôi, thừa nhận rằng tất cả các hành vi khủng bố đều lên đến mức độ của sự vi phạm nhân quyền một cách trắng trợn và nghiêm trọng.”

Người đứng đầu ngành chống khủng bố của Liên Hiệp Quốc nói các nạn nhân khủng bố là thiệt hại gián tiếp không cố ý và các quốc gia cần phải có biện pháp thích đáng dành cho họ.

Ông nói họ là nạn nhân của các hành động vi phạm nhân quyền trắng trợn và cộng đồng quốc tế phải đứng sau lưng họ.

Ông nói điều quan trọng là các chính phủ phải tự nguyện chấp nhận một nghĩa vụ quốc tế là bồi thường cho tất cả các nạn nhân khủng bố, bất kể ai là người đứng sau các tội ác đó.

Theo ông, một số quốc gia đã hành động như vậy, trong đó có Hoa Kỳ, là nước tự nguyện thiết lập các ngân quỹ để bảo đạm việc bồi thường cho các nạn nhân trong các vụ khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001.