Chính quyền Biden đang tạo ra một quy trình mới nhằm cắt giảm thời gian quyết định số phận của những di dân mới đến tại các tòa án di trú từ nhiều năm xuống còn khoảng sáu tháng vào thời điểm vấn đề nhập cư ngày càng được cử tri quan tâm.
Theo sáng kiến được công bố hôm 16/5, những di dân trưởng thành độc thân vừa nhập cảnh vào nước Mỹ và đến năm thành phố nhất định sẽ được một nhóm thẩm phán cứu xem xét đơn xin tị nạn, với mục đích giải quyết trong vòng 180 ngày.
Điều đó sẽ đánh dấu thời gian giải quyết nhanh hơn rất nhiều so với hầu hết các trường hợp trong hệ thống di trú quá tải của đất nước, trung bình có thể mất bốn năm từ đầu đến cuối. Và bằng cách quyết định các vụ việc nhanh hơn, chính quyền có thể nhanh chóng loại bỏ những người không đủ điều kiện ở lại.
Nhưng không rõ có bao nhiêu di dân sẽ nằm trong danh sách mới này, đặt ra câu hỏi về hiệu quả của nó. Các chi tiết này được tiết lộ bởi các quan chức cấp cao hôm 16/5.
Thủ tục mới sẽ được thi hành ở 5 thành phố Atlanta, Boston, Chicago, Los Angeles và New York. Các quan chức cho biết những thành phố đó được chọn vì các thẩm phán ở đó sẵn sàng xét xử các vụ án và vì chúng là những thành phố di dân kéo về đông nhất.
Ngay bây giờ, khi những di dân đến, đặc biệt là các gia đình, họ hầu như luôn được thả vào nước Mỹ một cách hợp pháp rồi chờ ngày ra tòa xin tị nạn trong một quá trình mất nhiều năm.
Những người chỉ trích nói rằng điều này về cơ bản đóng vai trò là động lực thúc đẩy những di dân đến vì họ biết rằng họ sẽ có thể ở lại và làm việc tại Mỹ trong lúc chờ cứu xét hồ sơ. Họ ở Hoa Kỳ càng lâu và có gia đình hoặc mối quan hệ cộng đồng lâu dài thì càng có nhiều sự phản đối để cuối cùng đưa họ trở về quê hương.
Mục tiêu của việc xử lý nhanh chóng những di dân mới tới là nhanh chóng trả về nước những ai không đủ điều kiện tị nạn, điều này sẽ gửi một thông điệp cảnh báo đến những người khác.
Con số kỷ lục 3 triệu trường hợp hiện đang làm tắc nghẽn tòa án di trú của Mỹ. Có khoảng 600 thẩm phán. Kế hoạch được công bố hôm 16/5 sẽ không bao gồm tiền tuyển mộ thêm thẩm phán.
Một thỏa thuận biên giới lưỡng đảng được Tổng thống Joe Biden ủng hộ vào đầu năm nay đã cung cấp kinh phí cho 100 thẩm phán di trú mới và các phụ tá. Nhưng ông Donald Trump, ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa, đã kêu gọi các thành viên Đảng Cộng hòa hủy bỏ thỏa thuận này, và thoả thuận nhanh chóng bị hủy bỏ.