Ông Bạc Hy Lai bị bãi chức, vợ bị điều tra hình sự

  • Stephanie Ho

Ông Bạc Hy Lai và vợ, bà Cốc Khai Lai

Vụ tai tiếng chính trị tệ hại nhất từ mấy chục năm nay ở Trung Quốc đã chiếm ngự các trang đầu trên báo chí ở thủ đô hôm nay: một chính trị gia cấp cao bị bãi chức trong đảng và vợ ông ta bị nghi có liên can đến cái chết của một doanh gia người Anh. Từ Bắc Kinh, thông tín viên VOA Stephanie Ho gửi về bài tường thuật sau đây.

Nhân dân Nhật báo, được coi là cơ quan ngôn luận chính thức của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đã đăng một bài xã luận hôm nay nói rằng không có ai đứng trên luật pháp.

Bài báo nói hạnh kiểm của ông Bạc Hy Lai đã vi phạm nghiêm trọng đến các quy định về kỷ luật của đảng và đã gây phương hại nặng nề đến hình ảnh của đảng và đất nước.

Ông Bạc là cựu bộ trưởng thương mại và gần đây nhất giữa chức bí thư thành ủy Trùng Khánh, một thành phố lớn ở tây nam Trung Quốc. Ông là con của một nhà cách mạng nổi tiếng và đã được nhiều người trông đợi mai đây sẽ tham gia các cấp bậc hàng đầu của đảng Cộng sản trong một đại hội quan trọng vào cuối năm nay.

  • VÀI NÉT VỀ BÀ CỐC KHAI LAI

  • Bà Cốc Khai Lai đang là trung tâm của vụ tai tiếng đầy kịch tính đang làm rung chuyển đảng Cộng sản


  • •Đang bị điều tra về cái chết của công dân Anh Neil Heywood.


  • •Làm luật sư nhưng nghỉ hưu sau khi chồng thăng quan tiến chức.


  • •Từng viết một sách về kinh nghiệm giúp các công ty Trung Quốc thắng kiện ở Mỹ.


  • •Con của một đảng viên Cộng sản có tên tuổi.

Một trong những tai ách chót gây tiêu tan sự nghiệp chính trị của ông xảy ra vào khuya hôm qua, khi một mẩu tin ngắn của Tân Hoa Xã nói rằng ông Bạc đã bị đình chỉ chức vụ trong trung ương đảng. Một bản tin khác loan báo vợ của ông Bạc Hy Lai, bà Cốc Khai Lai, có thể bị điều tra hình sự vì có dính líu đến cái chết của một doanh gia người Anh là Neil Heywood hồi năm ngoái.

Nhà văn kỳ cựu Đái Tình, người theo dõi sát chính sự Trung Quốc, so sánh các diễn biến đang xảy ra với một vở kịch trên sân kháu – trong đó khán giả chỉ xem mà không gây ảnh hưởng được đến hồi kết cuộc.

Nữ văn sĩ này nói vụ tai tiếng chính trị mới nhất này chứng tỏ có một cuộc tranh đấu nội bộ cấp cao trong đảng Cộng sản. Bà nói phần lớn dân chúng Trung Quốc không có quyết định gì trong những vấn đề và chỉ có thể đứng bên lề mà quan sát.

Tân Hoa Xã cho hay bà Cốc và ông Heywood giao dịch về thương mại, nhưng có xung đột về quyền lợi kinh tế ngày càng nghiêm trọng. Cái chết của ông Heywood ở Trùng Khánh hồi tháng 11 năm ngoái không bị nghi ngờ vào lúc đó, nhưng cảnh sát nay đang mở lại cuộc điều tra về vụ này. Bà Đái nói nếu bà Cốc can tội cố sát hoặc nếu ông Bạc thực sự là một đồng lõa thì các giới chức phải trưng ra bằng chứng phạm tội.

Bà Đái nói bà chắc chắn một cách dứt khoát rằng bà Cốc sẽ nhận một bản án nghiêm khắc. Bà nói bà tin như thế bởi vì, theo nguyên văn lời bà, điều đó sẽ “gây thiệt hại ít nhất cho đảng.”

Bà thêm rằng đảng Cộng sản Trung Quốcc muốn trưng ra một mặt trận thống nhất trước một cuộc họp quan trọng vào mùa thu này. Phiên họp diễn ra 5 năm một lần mang rất nhiều ý nghĩa bởi vì đảng sẽ bổ nhiệm các nhà lãnh đạo mới cấp cao nhất trong nước.

  • VÀI NÉT VỀ ÔNG BẠC HY LAI
  • Trước khi bị ngưng chức, ông Bạc Hy Lai đã giữ nhiều chức vụ quan trọng trong đảng Cộng sản.


  • •Cha ông là Bạc Nhất Ba, một trong những bậc khai quốc công thần của Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc.


  • •Gia nhập đảng năm 1980


  • •Thị trưởng Đại Liên, Tỉnh trưởng Liêu Ninh, và Bộ trưởng Thương mại.


  • •Bí thư thành ủy Trùng Khánh năm 2007 và lọt vào Bộ Chính trị.


  • •Nổi tiếng vì chiến dịch chống tham nhũng ở Trùng Khánh.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc từ chối không bình luận về ảnh hưởng của các diễn biến này đối với hình ảnh đất nước trên trường quốc tế, mà chỉ nói rằng vụ việc đang được các giới hữu trách tư pháp Trung Quốc thụ lý.

Giới bình luận chính trị đã nêu bật trọng điểm vào vợ ông Bạc Hy Lai và lưu ý là nền văn hóa chính trị Trung Quốc đầy rẫy những gợi ý lịch sử nổi tiếng về những người đàn bà ác độc, thường bị quy trách về những tội ác tầy trời.

Ông Michael Anti, một nhà bình luận chính trị và blogger, nói rằng ông nhận thấy điều lạ là các bản tin chính thức đều gọi bà là Bạc Cốc Khai Lai, đặt họ của chồng bà trước họ của bà.

Ông Anti nói: “Các tay tuyên truyền Trung Quốc thực sự cố ý muốn nói với mọi người rằng: Người đàn bà này không phải là người đàn bà độc lập. Bà là Bạc Cốc Khai Lai, là vợ của ông Bạc Hy Lai. Danh xưng không nhắm mục tiêu vào người đàn bà, không có ý nói là người đàn bà ác độc này đã làm tiêu tan sự nghiệp của một người đàn ông tốt. Mà là chính người đàn ông đó độc ác.”

Ông Anti đồng ý rằng vụ tai tiếng cho thấy có một cuộc đấu tranh quyền lực cấp cao. Ông so sánh những diễn biến mới nhất ở Trùng Khánh với một bộ phim truyện truyền hình mà ông cho là được biên soạn và đạo diễn bởi các nhà lãnh đạo trung ương của Trung Quốc, mà ông nói thêm là những người duy nhất biết được truyện thực ra sao.