Cơ quan Cảnh sát Điều tra (CSĐT) Bộ Công an vừa chính thức thông báo từ chối cho phép Luật sư Trần Vũ Hải làm luật sư bào chữa cho nhà báo-blogger Trương Duy Nhất, người hiện đang bị giam giữ để điều tra trong vụ án liên quan đến cáo buộc vi phạm về nhà, đất công sản tại Đà Nẵng khi ông Nhất còn là Trưởng đại diện Văn phòng báo Đại Đoàn Kết của khu vực miền Trung.
Lý do từ chối đăng ký bào chữa, theo cơ quan của Bộ Công an, là vì LS. Trần Vũ Hải “không đủ điều kiện” theo quy định sau khi ông bị khởi tố điều tra về tội “trốn thuế” vào tuần trước, báo Pháp Luật TPHCM đưa tin ngày 10/7.
LS. Trần Vũ Hải là người từng tham gia bào chữa trong rất nhiều vụ án được xem là “nhạy cảm” ở Việt Nam, như vụ dân oan mất đất ở Văn Giang, vụ Đồng Tâm, Thủ Thiêm, vụ Cù Huy Hà Vũ… và gần đây là vụ cưỡng chế Vườn rau Lộc Hưng.
Vào ngày 2/7 vừa qua, Công an tỉnh Khánh Hòa đã ra quyết định khởi tố LS. Trần Vũ Hải và vợ ông về tội trốn thuế vì cho rằng vợ chồng ông Hải đã ký vào những giấy tờ mua bán nhà đất tại thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, vào ngày 10/8/2016. Việc ký các giấy tờ này, theo cơ quan điều tra, đã giúp người bán trốn thuế 276 triệu đồng, thông cáo báo chí từ LS. Ngô Anh Tuấn trên trang Facebook cá nhân của LS. Trần Vũ Hải cho biết.
Quyết định khởi tố bất ngờ đối với vợ chồng LS. Trần Vũ Hải về hành vi bị cho là giúp cho người bán nhà trốn thuế, cộng với việc cơ quan điều tra đã tịch thu nhiều tài liệu, đồ vật không liên quan tới vụ án, trong đó có hồ sơ bào chữa vụ án Trương Duy Nhất mà ông Hải đã yêu cầu cấp thủ tục bào chữa hơn 3 tháng trước nhưng chưa được chấp nhận, đã gây ra nhiều tranh luận và nghi ngờ về lý do đằng sau của việc khởi tố vợ chồng LS. Trần Vũ Hải.
Phân tích về những yếu tố “thiếu hợp lý” của quyết định khởi tố, như tình trạng khai giá bán nhà thấp hơn thực tế để đóng thuế thấp vốn rất phố biến ở Việt Nam nhưng không ai bị gì, cho đến việc LS. Hải đã giải trình với cơ quan chức năng và người bị coi là trốn thuế đã yêu cầu nộp thuế nhưng không được chấp nhận mà lại bị khởi tố, một số trí thức và giới luật sư tỏ ra lo ngại về tình trạng chính quyền Việt Nam đang gia tăng đàn áp đối với các luật sư có liên quan đến các vụ án về dân chủ, nhân quyền hay các vụ đại án bị cho là có dính dáng đến đấu đá nội bộ trong đội ngũ lãnh đạo cấp cao.
Tháng trước, vào ngày 10/6, cơ quan công an đã tiến hành khám xét nhà ông Trương Duy Nhất và công bố thông tin về việc bắt giữ ông sau khi blogger này đã bị bắt gần nửa năm trước.
Ông Trương Duy Nhất, 55 tuổi, bị cáo buộc vi phạm pháp luật khi sử dụng nhà đất công sản ở Đà Nẵng, liên quan đến vụ án Vũ “nhôm” trong thời gian ông giữ chức Trưởng Văn phòng đại diện khu vực miền Trung của báo Đại Đoàn Kết từ năm 1998-2011.
Năm 2014, ông Nhất từng bị phạt tù 2 năm về tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân”, theo điều 258 Bộ luật Hình sự 1999 khi ông lập ra và điều hành trang web “Một góc Nhìn khác” với nhiều bài viết về nội bộ lãnh đạo Việt Nam, thu hút sự chú ý của công luận Việt Nam.
Vụ ông Nhất bỏ trốn khỏi Việt Nam hồi đầu năm nay để sang Thái Lan đăng ký xin tị nạn với cơ quan Liên Hiệp Quốc, rồi sau đó mất tích và tái xuất hiện trong trại giam Việt Nam hiện vẫn còn là một ẩn số, khi cơ quan công an Việt Nam cho đến nay vẫn không hề đề cập đến quá trình bắt giữ ông như thế nào.