Vương quốc Anh và Liên hiệp châu Âu hôm thứ Tư 13/3 chuẩn bị tinh thần để đối mặt với khả năng Anh rút ra khỏi EU (Brexit) trong hỗn loạn, một tình huống đầy rủi ro, sau khi các nhà lập pháp Anh bác bỏ “thỏa thuận chia tay” mà hai bên đã đạt được trước đây. Quốc hội Anh sắp biểu quyết để loại trừ hoặc trì hoãn việc nước Anh rút ra khỏi khối mà không đạt được thỏa thuận, để tránh những xáo trộn mà tình huống này gây ra.
Nhưng các quan chức hàng đầu EU cảnh báo rằng viễn cảnh đó không thể bị loại trừ trừ phi quốc hội Anh phê chuẩn một hình thức thỏa thuận nào đó để rút ra khỏi EU.
“Nguy cơ diễn ra một Brexit không có thỏa thuận hiện đang cao hơn bao giờ hết”, trưởng đoàn đàm phán của EU, ông Michel Barnier nói.
“Tôi kêu gọi quý vị chớ nên đánh giá thấp những rủi ro hay hậu quả của nó”, ông nói với các nhà lập pháp châu Âu ở Strasbourg, Pháp.
Hôm 12/3, các nhà lập pháp Anh đã bác bỏ thỏa thuận Brexit của Thủ tướng Theresa May thêm một lần thứ nhì, với tỉ lệ 391 phiếu chống, 242 phiếu thuận.
Theo lịch trình đã có, Brexit sẽ diễn ra vào ngày 29/3, tức là trong 16 ngày nữa. Trong bối cảnh đó, quốc hội Anh sẽ bỏ phiếu vào chiều hoặc tối hôm 13/3, xem có loại trừ được tình huống nước Anh rời EU theo ngày ấn định mà không đạt được thỏa thuận, hay không.
Cả Anh và EU đều đã ráo riết lên kế hoạch chuẩn bị cho “Brexit không có thỏa thuận”. Nếu tình huống đó xảy ra, các quy định vốn có trong hàng chục năm về vấn đề du hành và thương mại giữa Anh và EU sẽ bị xóa bỏ. Các nhà kinh tế cho rằng tình huống này có thể gây ra biến động lớn, với những ách tắc trong tiến trình kiểm tra hải quan tại các cửa khẩu của Anh quốc, những mức thuế mới làm hàng hóa tăng giá đột ngột, và nạn quan liêu giấy tờ ảnh hưởng đến tất cả mọi người, từ tài xế xe tải cho tới khách du lịch.
Nghị viện châu Âu đã sẵn sàng phê chuẩn các biện pháp nội trong ngày 13/3 hầu đối phó với những khó khăn trước mắt khi Brexit diễn ra mà không đạt thỏa thuận.
Quốc hội Anh cho đến nay đã hai lần bác thỏa thuận rút ra khỏi EU mà Thủ tướng Theresa May đã bỏ phần lớn thời gian trong hai năm qua để đàm phán với EU, trong khi khối EU khẳng định sẽ không đàm phán gì thêm nữa.