Ba nhà báo từng chủ trương Câu lạc bộ Nhà báo Tự do - Nguyễn Văn Hải (tức Điếu Cày), Tạ Phong Tần và Phan Thanh Hải - sắp ra trước phiên xử phúc thẩm của tòa án (mang tên) «nhân dân» của thành phố (mang tên) «Hồ Chí Minh» vào ngày thứ sáu 28/12/2012.
Cái gọi là «tòa án nhân dân» này đúng ra là tòa án của đảng CS. Địa danh «thành phố Hồ Chí Minh» đúng ra, theo tình và lý, phải gọi là thành phố Sài Gòn, của toàn dân và dân tộc, không của riêng đảng phái nào. Ở Nga, cái một thời gọi là «Stalingrad» nay đã là Volgagrad, và «Leningrad » nay là Petersbourg; «Titograd» nay đã đi vào quá khứ, «Dimitrovgrad» cũng không còn… Tượng Stalin cuối cùng ở Gruzia vừa đổ. Tượng Lenin cuối cùng ở Mông Cổ cũng lăn kềnh rồi. Không gì cưỡng nổi.
Vụ án này có một số đặc điểm cần nêu bật. Trước hết đây là vụ án về tự do ngôn luận, tự do báo chí, về quyền công dân, về quyền con người đã được hàng loạt nghị quyết, tuyên ngôn, văn kiện quốc tế và Hiến pháp Việt Nam long trọng công nhận.
Buộc tội anh Điếu Cày trốn thuế trong phiên xử đầu tiên là một sự vu cáo bỉ ổi của tòa án của đảng, theo lệnh thiên triều Bắc Kinh, vì anh đã đơn thương độc mã cưỡi môtô lên tận biên giới Cao Bằng, chụp ảnh vùng thác Bản Dốc và cột cây số 0, để ngồi khóc rồi viết bài nó rõ đất nước bị xâm phạm lấn chiếm như thế nào. Điếu Cày là một cựu chiến binh. Phạt anh 2 năm rưỡi tù, rồi tuyên án anh 12 năm tù tiếp theo tháng 9/2012, tòa án của đảng theo lệnh Bộ Chính trị đã chà đạp hiến pháp, luật pháp, phản bội nhân dân, xúc phạm quân đội và cựu chiến binh, phơi bày rõ tâm địa «hèn với giặc, ác với dân» của tập đoàn lãnh đạo VN. Họ cũng đã láo xược khiêu khích toàn bộ làng báo Việt Nam gồm có 20 ngàn nhà báo cùng toàn thế giới truyền thông.
Cô Tạ Phong Tần, người có Blog Công lý và Sự thật, nguyên là đảng viên CS, là sĩ quan công an, lên tiếng mạnh mẽ tố cáo những bất công xã hội, tố cáo bọn cường hào mới, bênh vực dân oan, bị tuyên án đến 10 năm tù ; đây là một sự trả thù tàn bạo của nhóm lãnh đạo CS đối với những đảng viên, sỹ quan ngay thẳng, trung thành với nhân dân. Tội ác của nhà cầm quyền còn gây nên cái chết thiêu thê thảm của cụ Đặng Thị Ngọc Liêng, thân mẫu của cô Tạ Phong Tần.
Phan Thanh Hải là nhà báo vừa có công tâm vừa có tài năng, đi sâu điều tra tố cáo bọn tham quan ô lại, chống việc để cho bọn bành trướng tràn vào Tây Nguyên khai thác bauxite, bị kết án 4 năm tù và 3 năm quản thúc ; đây cũng là một chuyện phi lý, bất nhân, vô đạo của nhóm lãnh đạo đã mất hết tự trọng, tham nhũng tệ hại và quỵ lụy bọn bành trướng.
Mong rằng trong phiên xử công khai ngày 28 tháng 12 bà con ta sẽ đến dự thật đông đảo.mặc dù rõ ràng là phía cầm quyền đã cố tình tổ chức phiên xử vào cuối năm, giữa ngày nghỉ Giáng Sinh và ngày đầu năm dương lịch, để bà con ta và dư luận thế giới ít ai chú ý vì bận công việc riêng tư.
Cần đề ra yêu cầu cho Hội đồng xét xử phải làm nhiệm vụ một cách đàng hoàng, công khai, đúng luật, nghĩa là phải có đủ thời gian để lắng nghe cặn kẽ lời của công tố viên, của các luật sư, của bị cáo và nhân chứng. Phải có công khai tranh cãi, biện luận từng vấn đề, từng điểm, không thể qua loa, cấm cản, làm trò «phiên tòa tiền chế».
Các báo lề phải lề trái, các blogger, giới luật gia, sinh viên luật ...hãy theo dõi sát sao phiên tòa, tập trung nêu rõ trách nhiệm trung tâm của viên chánh án, chủ tọa hội đồng xét xử , từng thái độ, cử chỉ, lời nói, kết luận của nhân vật này. Cần nêu rõ Luật Hình sự Tố tụng, trách nhiệm nặng nề của viên chánh án. Chánh án là nhận vật trung tâm của phiên tòa, là đại diện cho lương tâm xã hội, là kẻ cầm cân nảy mực. Hãy luôn nhớ lời thề của giới thẩm phán - ngay thẳng, không gì dọa nạt, đe dọa, ép buộc, mua chuộc được. Mặc áo choàng đen cổ trắng tiêu biểu cho sự phân biệt rõ công tội, không oan người ngay, không lọt kẻ gian, nhất là không lẫn lộn người ngay với kẻ gian, là điều tối kỵ.
Hãy tìm hiểu kỹ, theo dõi chặt, bình luận rôm rả, phỏng vấn liên hồi, điều tra về nhân thân, sự nghiệp, quan hệ xã hội của quan tòa nước ta, để pháp luật được nghiêm, trong tay những Bao Công trong sáng, góp phần xây dựng pháp quyền đáng nể trọng.
Mong hội đồng xử án ngày 28/12 tới hãy nhớ đến lời của Tổng thống Barack Obama khi nói chuyện ở Miến Điện gần đây: "Chỉ một tù nhân lương tâm cũng là quá nhiều".
Rõ ràng 3 bị cáo nói trên đều là tù nhân lương tâm 100%. Họ không có một tội nào khác ngoài việc sử dụng và đòi tự do tư tưởng, tự do báo chí, tự do yêu nước, tự do thương dân. Cũng xin nhớ nhân ngày báo chí quốc tế, Tổng thống Obama đã nêu tên nhà báo Điếu Cày, biểu dương ý chí tự do của anh và yêu cầu trả ngay tự do cho anh.
Xin nhắc cho viên chánh án nào sắp ngồi chủ tọa phiên xử phúc thẩm 3 nhà báo yêu nước là ngay sau phiên xử sơ thẩm tháng 9/2012, nhà giáo dục Phạm Toàn đã phẫn nộ thốt lên "Đây là phiên tòa lưu manh!", và Hội Phóng viên không biên giới có trụ sở chính ở Paris nhận định "Đây là một phiên tòa phát xít!".
Để kết luận, các quan tòa Việt Nam hãy ngẫm nghĩ về những câu thơ của bạn Hoàng Thanh Trúc gửỉ tặng thẩm phán Nguyễn Hữu Chính, người từng xử 3 nhà báo nói trên trong vài tiếng, trong khi phiên tòa được dự kiến là hai ngày. Bài thơ này cũng được gửi cho thẩm phán Vũ Phi Long, người xử tội 2 nhạc sĩ Việt Khang và Trần Vũ Anh Bình một cách tàn ác, mù quáng, không một chút lý sự và chứng cứ nào.
Bài thơ cho rằng viên chánh án Nguyễn Hữu Chính đã đánh mất hết nhân cách, không hề nghĩ đến dân, trong lòng ông Chính đã «không còn tình dân tộc, do đã còng lưng chịu phận tôi đòi». Bài thơ còn nói «Hắn khoác áo xiêm công lý, nhưng không còn chút liêm sỉ, mặt ngây ngô của kẻ sắm tuồng, chỉ biết khúm núm dạ vâng, theo đóm ăn tàn».
Xin nhớ thời hậu cộng sản ở Cộng hòa dân chủ Đức và Liên Xô, một số chánh án, thẩm phán của tòa án CS cũ đã uống thuốc ngủ, nhảy lầu tự sát vì hối hận đã gây oan ức chết người, vì cảm thấy ô nhục trước xã hội, người thân và bạn bè, và cũng còn vì sợ bị nhân dân và các nạn nhân cũ hỏi tội.
* Blog của Nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
Cái gọi là «tòa án nhân dân» này đúng ra là tòa án của đảng CS. Địa danh «thành phố Hồ Chí Minh» đúng ra, theo tình và lý, phải gọi là thành phố Sài Gòn, của toàn dân và dân tộc, không của riêng đảng phái nào. Ở Nga, cái một thời gọi là «Stalingrad» nay đã là Volgagrad, và «Leningrad » nay là Petersbourg; «Titograd» nay đã đi vào quá khứ, «Dimitrovgrad» cũng không còn… Tượng Stalin cuối cùng ở Gruzia vừa đổ. Tượng Lenin cuối cùng ở Mông Cổ cũng lăn kềnh rồi. Không gì cưỡng nổi.
Vụ án này có một số đặc điểm cần nêu bật. Trước hết đây là vụ án về tự do ngôn luận, tự do báo chí, về quyền công dân, về quyền con người đã được hàng loạt nghị quyết, tuyên ngôn, văn kiện quốc tế và Hiến pháp Việt Nam long trọng công nhận.
Buộc tội anh Điếu Cày trốn thuế trong phiên xử đầu tiên là một sự vu cáo bỉ ổi của tòa án của đảng, theo lệnh thiên triều Bắc Kinh, vì anh đã đơn thương độc mã cưỡi môtô lên tận biên giới Cao Bằng, chụp ảnh vùng thác Bản Dốc và cột cây số 0, để ngồi khóc rồi viết bài nó rõ đất nước bị xâm phạm lấn chiếm như thế nào. Điếu Cày là một cựu chiến binh. Phạt anh 2 năm rưỡi tù, rồi tuyên án anh 12 năm tù tiếp theo tháng 9/2012, tòa án của đảng theo lệnh Bộ Chính trị đã chà đạp hiến pháp, luật pháp, phản bội nhân dân, xúc phạm quân đội và cựu chiến binh, phơi bày rõ tâm địa «hèn với giặc, ác với dân» của tập đoàn lãnh đạo VN. Họ cũng đã láo xược khiêu khích toàn bộ làng báo Việt Nam gồm có 20 ngàn nhà báo cùng toàn thế giới truyền thông.
Cô Tạ Phong Tần, người có Blog Công lý và Sự thật, nguyên là đảng viên CS, là sĩ quan công an, lên tiếng mạnh mẽ tố cáo những bất công xã hội, tố cáo bọn cường hào mới, bênh vực dân oan, bị tuyên án đến 10 năm tù ; đây là một sự trả thù tàn bạo của nhóm lãnh đạo CS đối với những đảng viên, sỹ quan ngay thẳng, trung thành với nhân dân. Tội ác của nhà cầm quyền còn gây nên cái chết thiêu thê thảm của cụ Đặng Thị Ngọc Liêng, thân mẫu của cô Tạ Phong Tần.
Phan Thanh Hải là nhà báo vừa có công tâm vừa có tài năng, đi sâu điều tra tố cáo bọn tham quan ô lại, chống việc để cho bọn bành trướng tràn vào Tây Nguyên khai thác bauxite, bị kết án 4 năm tù và 3 năm quản thúc ; đây cũng là một chuyện phi lý, bất nhân, vô đạo của nhóm lãnh đạo đã mất hết tự trọng, tham nhũng tệ hại và quỵ lụy bọn bành trướng.
Mong rằng trong phiên xử công khai ngày 28 tháng 12 bà con ta sẽ đến dự thật đông đảo.mặc dù rõ ràng là phía cầm quyền đã cố tình tổ chức phiên xử vào cuối năm, giữa ngày nghỉ Giáng Sinh và ngày đầu năm dương lịch, để bà con ta và dư luận thế giới ít ai chú ý vì bận công việc riêng tư.
Cần đề ra yêu cầu cho Hội đồng xét xử phải làm nhiệm vụ một cách đàng hoàng, công khai, đúng luật, nghĩa là phải có đủ thời gian để lắng nghe cặn kẽ lời của công tố viên, của các luật sư, của bị cáo và nhân chứng. Phải có công khai tranh cãi, biện luận từng vấn đề, từng điểm, không thể qua loa, cấm cản, làm trò «phiên tòa tiền chế».
Các báo lề phải lề trái, các blogger, giới luật gia, sinh viên luật ...hãy theo dõi sát sao phiên tòa, tập trung nêu rõ trách nhiệm trung tâm của viên chánh án, chủ tọa hội đồng xét xử , từng thái độ, cử chỉ, lời nói, kết luận của nhân vật này. Cần nêu rõ Luật Hình sự Tố tụng, trách nhiệm nặng nề của viên chánh án. Chánh án là nhận vật trung tâm của phiên tòa, là đại diện cho lương tâm xã hội, là kẻ cầm cân nảy mực. Hãy luôn nhớ lời thề của giới thẩm phán - ngay thẳng, không gì dọa nạt, đe dọa, ép buộc, mua chuộc được. Mặc áo choàng đen cổ trắng tiêu biểu cho sự phân biệt rõ công tội, không oan người ngay, không lọt kẻ gian, nhất là không lẫn lộn người ngay với kẻ gian, là điều tối kỵ.
Hãy tìm hiểu kỹ, theo dõi chặt, bình luận rôm rả, phỏng vấn liên hồi, điều tra về nhân thân, sự nghiệp, quan hệ xã hội của quan tòa nước ta, để pháp luật được nghiêm, trong tay những Bao Công trong sáng, góp phần xây dựng pháp quyền đáng nể trọng.
Mong hội đồng xử án ngày 28/12 tới hãy nhớ đến lời của Tổng thống Barack Obama khi nói chuyện ở Miến Điện gần đây: "Chỉ một tù nhân lương tâm cũng là quá nhiều".
Rõ ràng 3 bị cáo nói trên đều là tù nhân lương tâm 100%. Họ không có một tội nào khác ngoài việc sử dụng và đòi tự do tư tưởng, tự do báo chí, tự do yêu nước, tự do thương dân. Cũng xin nhớ nhân ngày báo chí quốc tế, Tổng thống Obama đã nêu tên nhà báo Điếu Cày, biểu dương ý chí tự do của anh và yêu cầu trả ngay tự do cho anh.
Xin nhắc cho viên chánh án nào sắp ngồi chủ tọa phiên xử phúc thẩm 3 nhà báo yêu nước là ngay sau phiên xử sơ thẩm tháng 9/2012, nhà giáo dục Phạm Toàn đã phẫn nộ thốt lên "Đây là phiên tòa lưu manh!", và Hội Phóng viên không biên giới có trụ sở chính ở Paris nhận định "Đây là một phiên tòa phát xít!".
Để kết luận, các quan tòa Việt Nam hãy ngẫm nghĩ về những câu thơ của bạn Hoàng Thanh Trúc gửỉ tặng thẩm phán Nguyễn Hữu Chính, người từng xử 3 nhà báo nói trên trong vài tiếng, trong khi phiên tòa được dự kiến là hai ngày. Bài thơ này cũng được gửi cho thẩm phán Vũ Phi Long, người xử tội 2 nhạc sĩ Việt Khang và Trần Vũ Anh Bình một cách tàn ác, mù quáng, không một chút lý sự và chứng cứ nào.
Bài thơ cho rằng viên chánh án Nguyễn Hữu Chính đã đánh mất hết nhân cách, không hề nghĩ đến dân, trong lòng ông Chính đã «không còn tình dân tộc, do đã còng lưng chịu phận tôi đòi». Bài thơ còn nói «Hắn khoác áo xiêm công lý, nhưng không còn chút liêm sỉ, mặt ngây ngô của kẻ sắm tuồng, chỉ biết khúm núm dạ vâng, theo đóm ăn tàn».
Xin nhớ thời hậu cộng sản ở Cộng hòa dân chủ Đức và Liên Xô, một số chánh án, thẩm phán của tòa án CS cũ đã uống thuốc ngủ, nhảy lầu tự sát vì hối hận đã gây oan ức chết người, vì cảm thấy ô nhục trước xã hội, người thân và bạn bè, và cũng còn vì sợ bị nhân dân và các nạn nhân cũ hỏi tội.
* Blog của Nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.