Đài Loan lần đầu tiên dự tính cho phép các sinh viên tại Hoa Lục được theo học tại các trường đại học, bắt đầu từ năm tới. Động thái này là rào cản cuối cùng được giật sập giữa lúc Trung Quốc và Đài Loan tiếp tục cải thiện quan hệ. Từ Đài Bắc, thông tín viên VOA Thibault Worth gửi về bài tường trình chi tiết sau đây.
Kế hoạch này, đang chờ được Quốc hội Đài Loan chuẩn thuận, sẽ thừa nhận sinh viên của 41 trường đại học Trung Quốc là hội đủ điều kiện để được theo học tại Đài Loan.
Hiện nay, sinh viên Trung Quốc có thể theo học tại các trường đại học Đài Loan trong thời gian tối đa là một năm, nhưng không thể lấy bằng cấp ở Đài Loan.
Tổng Thống Đài Loan Mã Anh Cửu xem kế hoạch này như một bước khác nữa hướng tới cải thiện quan hệ với Bắc Kinh.
Trong phần lớn thập niên qua, quan hệ giữa hai bên đã trở nên căng thẳng, nhưng từ khi lên nhậm chức hồi năm ngoái, ông Mã Anh Cửu đã đưa ra nhiều bước để cải thiện các quan hệ song phương, chẳng hạn như cho phép nhiều người Hoa Lục hơn đến thăm Đài Loan.
Tuy nhiên, nhiều cư dân Đài Loan không mấy quan tâm đến quan hệ với Bắc Kinh, mà chỉ chú ý xem liệu rồi đây vấn đề tuyển sinh có khó khăn hơn không, hoặc có làm cho thị trường lao động vốn đã èo uột, càng thêm tệ hại hơn không.
Thứ trưởng Giáo dục Lâm Tôn Dân nói rằng những hạn chế áp dụng đối với các sinh viên Trung Quốc sẽ bảo đảm điều đó sẽ không xảy ra.
Ông nói: “Quota nhận sinh viên Trung Quốc được ấn định vào khoảng 2% tổng số sinh viên năm thứ nhất. Mặt khác, sinh viên Trung Quốc sẽ phải trả học phí tương đương với học phí phải đóng tại các trường đại học tư.”
Sau khi ra trường, sinh viên đến từ Hoa Lục không được phép làm việc tại Đài Loan.
Vì những đòi hỏi khác nhau về mặt đào tạo, sinh viên y khoa đến từ Hoa Lục sẽ không được nhận vào học. Ngoài ra, sinh viên Trung Quốc đã được huấn luyện quân sự hoặc tình báo cũng không hội đủ điều kiện để theo học ở Đài Loan.
Bất chấp những rào cản đó, Giám đốc các trường đại học tại Đài Loan - đặc biệt các trường đại học tư nhân, nơi học phí cao hơn và ít cạnh tranh hơn - hy vọng kế hoạch này sẽ giúp nâng số sinh viên trong các lớp của họ. Tại một số khoa của các trường đại học tư, số sinh viên ghi danh theo học rất ít, hầu như không có.
Trong thập niên qua ở Đài Loan một loạt dự án xây cất trường đại học đã được tiến hành, bất chấp tỷ lệ sinh đẻ tiếp tục giảm sút trong nhiều năm qua.
Chính quyền Đài Loan dự phóng một phần ba các trường đại học Đài Loan sẽ phải đóng cửa trước năm 2021 vì thiếu sinh viên. Tuy nhiên ông Nghê Chu Hoa, một Trưởng phòng tại Bộ Giáo dục Đài Loan nói:
“Đó không phải là lý do vì sao Đài Loan mở cửa các trường đại học của mình để nhận sinh viên đến từ Hoa Lục. Mục đích của quyết định nhận sinh viên Trung Quốc là để thu hút và nuôi dưỡng tài năng, chứ không phải để điền những chỗ trống tại các trường đại học tư có ít sinh viên ghi danh.”
Các sinh viên đến từ Hoa Lục có những nhận xét vui buồn về kinh nghiệm theo học ở Đài Loan. Lưu Vĩnh Vân, sinh viên theo Đại học Công nghệ Quốc gia Đài Bắc cho biết:
“Đài Loan có nhiều cơ sở rất tốt, tốt hơn so với Trung Quốc, nhưng sinh viên Đài Loan không đủ chuyên cần trong học hành."
Cô Củng Dương, một sinh viên Hoa Lục cũng học tại trường đại học này, nói:
“Chi phí rất cao tại Đài Loan có thể là một trở ngại nếu tôi muốn trở lại trường để lấy bằng cử nhân. Nếu phải chi ra nhiều tiền như thế, thì tại sao không sang Hoa Kỳ du học?”
Ông Nghê Chu Hoa thuộc Bộ Giáo Dục Đài Loan nói:
“Các trường ở Đài Loan vừa với túi tiền hơn. Học phí tại đây giao động từ 3.100 đô la đến 4.600 đô la mỗi năm, so với khoảng 30.000 đô la để sang Hoa Kỳ du học, và 20.000 đô la tại Anh. Ngoài ra, Đại học Quốc gia Đài Loan được coi là trường đại học có uy tín nhất tại Đài Loan, và tiếp tục qua mặt các trường đại học danh tiếng nhất Trung Quốc.”
Ông khẳng định Đài Loan có khả năng thu hút các sinh viên đến từ Hoa Lục.
