Một đợt sóng thần đã gây ra nhiều chết chóc và tàn phá tại khu vực Nam-Thái Bình Dương. Những đợt sóng này đã được tạo ra bởi một trận động đất mạnh xảy ra sâu dưới lòng biển giữa đảo Samoa và Samoa thuộc Mỹ thuộc lãnh thổ Hoa Kỳ. Nhà chức trách cho biết số tử vong đã lên tới hơn 110 người. Từ Sydney, thông tín viên VOA Phil Mercer ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Mỗi giờ trôi qua là lại có thêm tin báo cáo về những vụ thiệt hại nhân mạng và vật chất rộng lớn đã diễn ra tại một khu vực bình thường vẫn êm ả trong vùng biển Nam-Thái Bình Dương. Nhiều đợt sóng lớn do một trận động đất đo được 8 độ trên địa chấn kế tạo ra, đã ập vào một phần đảo Samoa và Samoa thuộc Hoa Kỳ vào sáng sớm hôm thứ Ba.
Các cư dân trên đảo kể lại rằng một cú sốc lớn đã làm họ giật mình, tiếp theo là những cuộc chấn động kéo dài nhiều phút. Sau đó là những trận sóng thần.
Ông Nathan Becker thuộc Trung tâm Báo Động Sóng Thần Thái Bình Dương tại Hawaii nói rằng những trận sóng thần mênh mông như những bức tường bằng nước đã ập vào bờ.
Ông Becker nói: “Tôi nghĩ sóng có lẽ cao đến nhiều thước. Đây là một trận sóng thần gây nhiều tàn phá và rất nguy hiểm. Một đợt sóng thần cao nửa thước có thể làm một người bật ngã và kéo nạn nhân xuống dưới nước, thế cho nên sóng cao đến 3 thước rất là nguy hiểm và gây nhiều thiệt hại .”
Khó có thể nhận được tin tức về những thiệt hại bởi vì các phương tiện viễn thông và điện lực trên các đảo đã bị phá sập hoặc trong tình trạng quá tải. Theo những gì biết được, hàng chục người đã thiệt mạng. Các giới chức lo ngại là nhiều ngôi làng đã hoàn toàn bị sóng quét ra biển và nhiều xác chết đã bị chôn vùi dưới cát.
Những người may mắn chạy thoát thân lên những vùng cao trước khi nhà cửa của họ bị sóng nuốt trọn. Điều trị những người bị thương và tạo nơi tạm trú cho những người mất nhà cửa sẽ là những thách thức vô cùng to lớn, trong khi cần đến nhiều tuần lễ nữa mới biết được tầm cỡ thực sự của tai họa này.
Một trong những chuyến bay cứu trợ đầu tiên đến hiện trường sẽ là một chiếc máy bay của Đội Tuần Duyên Hoa Kỳ cất cánh từ bang Hawaii. Thiếu úy John Titchen thuộc đội tuần duyên Mỹ cho hay là theo lịch trình dự kiến máy bay sẽ đến phần đảo Samoa thuộc Hoa Kỳ vào sáng sớm thứ Tư, và sẽ thẩm định mức độ thiệt hại sơ khởi.
Ông Titchen nói: “Máy bay sẽ đưa Thống đốc Samoa thuộc Hoa Kỳ, hiện đang ở Honolulu, về lại Pago Pago. Trước khi máy bay đáp, phi hành đoàn sẽ bay trên không phận hải đảo, cảng Pago Pago và một số các đảo chung quanh.”
Thiếu úy Titchen nói một trong những quan tâm chính của Đội Tuần Duyên Hoa Kỳ là tình trạng của bến cảng. Một bến cảng hoạt động được là điều kiện cốt yếu để tiếp nhận vật phẩm tiếp tế cho các hải đảo. Ông cho biết ngoài ra còn có hai chiếc tàu của đội tuần duyên Mỹ cũng đang trên đường trực chỉ đảo Samoa, một chiếc xuất phát từ Hawaii, và một chiếc từ Guam, một hải đảo của Hoa Kỳ trong vùng Thái Bình Dương.
Chính phủ Úc bày tỏ quan tâm về số phận những du khách nước ngoài đang có mặt tại các khu nghỉ mát bên bờ biển đông-nam Samoa, một trong các vùng bị tàn phá nặng nề nhất. Có tin nói rằng trong số những người chết, có hai người Nam Triều Tiên và một du khách Úc.
Báo động sóng thần đã được công bố trên các phần khác trong khu vực Thái Bình Dương, kể cả New Zealand, Tonga, Fiji và Hawaii, tuy nhiên lệnh này đã bị hủy bỏ sau đó. Giới hữu trách tại Nhật Bản đã đặt khu vực duyên hải phía đông Nhật Bản trong tình trạng báo động cao.
Tổng Thống Hoa Kỳ Barack Obama đã tuyên bố tình trạng thiên tai tại phần lãnh thổ Samoa thuộc Hoa Kỳ, mở đường cho những sự hỗ trợ của chính phủ liên bang vào công tác phục hồi tại địa phương.
Quần đảo Samoa gồm có nước Samoa và Samoa thuộc Hoa Kỳ, một vùng lãnh thổ của nước Mỹ, với dân số tổng cộng trên dưới 250,000 người.