Chuyến thăm Bắc Triều Tiên của một nhà quản trị Nam Triều Tiên đã đem lại những bước đầu trong việc làm tan tình trạng băng giá trong các dự án kinh tế giữa hai nước Triều Tiên. Tuy nhiên, Nam Triều Tiên cho rằng điều mà Bình Nhưỡng đã đồng ý trên nguyên tắc cần phải được chuyển thành các hiệp định chính thức, ở cấp bậc chính phủ. Từ Seoul, thông tín viên VOA Kurt Achin gửi về bài tường thuật sau đây.
Bà Hyun Jeong-eun, nữ chủ tịch tập đoàn Hyundai Asan của Nam Triều Tiên đã trở lại Nam Triều Tiên hôm thứ hai, sau khi đi thăm thủ đô Bắc Triều Tiên trong 1 tuần và dự một cuộc hội kiến nhà lãnh đạo Kim Jong Il của miền Bắc.
Bà Hyun cho biết bà đã gặp ông Kim Jong Il để dùng bữa trưa trong 4 tiếng đồng hồ hôm chủ nhật, trong bầu không khí được bà mô tả là “dễ chịu”.
Vài giờ trước khi bà Hyun trở lại Nam Triều Tiên, công ty của bà đã ra một thông cáo báo chí nói rằng ông Kim Jong Il đã cho phép gia hạn một số liên doanh Bắc-Nam.
Bắc Triều Tiên nói họ sẵn sàng nới lỏng các hạn chế về việc qua lại biên giới cho một đặc khu liên doanh Bắc-Nam ở Kaesong và tiếp tục các hoạt động của một khu du lịch ở núi Kim Cương của Bắc Triều Tiên. Nam Triều Tiên đã đình chỉ hoạt động ở khu du lịch này hồi năm ngoái sau khi các binh sĩ Bắc Triều Tiên bắn chết một bà nội trợ Nam Triều Tiên đi tham quan khu này, rồi từ chối không chịu hợp tác trong cuộc điều tra về sự cố.
Bà Hyun cho hay ông Kim Jong Il đã nói với bà rằng sẽ không xảy ra một tai nạn như thế nữa tại núi Kim Cương.
Bà Huyn đến Bắc Triều Tiên hôm thứ hai tuần trước, và đã kéo dài gấp năm thời gian ở lại đó trước khi dự cuộc hội kiến nhà lãnh đạo của miền Bắc. Chuyến đi đã mang lại tiến bộ sơ khởi hôm thứ năm tuần rồi khi Bắc Triều Tiên phóng thích nhà quản trị Yu Seong-jin của công ty Hyundai Asan sau khi ông này bị câu lưu hơn 4 tháng.
Chuyến đi của bà Hyun được nhiều người so với chuyến đi ngoại giao trong tuần trước đó của cựu tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton, người đã chớp nhoáng ghé qua Bình Nhưỡng, gặp ông Kim Jong Il và ngay sáng hôm sau đã rời khỏi Bắc Triều Tiên cùng với hai ký giả Mỹ bị bắt. Các học giả Bắc Triều Tiên cho rằng cả hai chuyến đi, tuy không có tính cách chính thức, đã cho thấy các dấu hiệu có thể có bang giao tốt hơn giữa Bắc và Nam Triều Tiên, cũng như giữa Bắc Triều Tiên và Hoa Kỳ.
Nam Triều Tiên đang dè dặt hoan nghênh các nỗ lực của bà Hyun, nhưng nói rằng cần phải có thêm các diễn biến khác để biến các thỏa thuận mà bà đã đạt được thành sự thực.
Bộ trưởng Bộ Thống nhất Nam Triều Tiên, ông Chun Hae-sung nói rằng các thỏa thuận đó đã đạt được ở cấp bậc khu vực tư nhân và hai bên cần phải có các cuộc đàm phán ở cấp bậc chính phủ càng sớm càng tốt để chính thức hóa các thỏa thuận đó.
Còn về khu du lịch Núi Kim Cương, ông Chun cho rằng Nam Triều Tiên cần phải có nhiều hơn là những lời hứa của Bắc Triều Tiên.
Ông Chun nói rằng vì sự an toàn của tất cả những người Nam Triều Tiên đi thăm khu du lịch này, Nam Triều Tiên cần phải tìm ra sự thực về vụ nổ súng hồi năm ngoái, trước khi có thể tiếp tục các hoạt động du lịch. Ông nói các biện pháp chính thức để ngăn ngừa những sự cố như thế xảy ra trong tương lai cũng sẽ cần phải được thiết lập.
Nam Triều Tiên nói họ muốn có hành động mau chóng về một khía cạnh liên quan đến khu núi Kim Cương trong thỏa thuận tuần này. Đó là miền Bắc đã đồng ý tiếp tục các cuộc đoàn tụ giữa các gia đình đã bị phân ly vì cuộc chiến hồi thập niên 1950 giữa hai nước Triều Tiên. Bình Nhưỡng đã đề nghị tiếp tục các cuộc họp mặt đó cho kịp một dịp lễ của Triều Tiên vào đầu tháng 10 sắp tới.
