Bắc và Nam Triều Tiên đang đắm chìm trong một cuộc tranh chấp về tương lai của một khu công nghiệp liên doanh nhằm mở đường cho tình thân hữu. Trước sự kiện Bắc Triều Tiên biệt giam một nhà quản trị Nam Triều Tiên, và hủy bỏ các hợp đồng của khu công nghiệp, một số người Nam Triều Tiên đang kêu gọi đóng cửa khu công nghiệp này. Cuộc tranh chấp làm nổi bật vấn nạn cô lập chính trị và sự lệ thuộc kinh tế của Bắc Triều Tiên, theo ghi nhận của thông tín viên đài VOA Kurt Achin trong bài từờng thuật từ Hán Thành sau đây.
Các giới chức Nam Triều Tiên cho hay họ vẫn chưa nhận được câu trả lời của Bắc Triều Tiên về yêu cầu mở các cuộc đàm phán chính thức về Khu Công Nghiệp Kaesong đang gặp nhiều vấn đề. Khu vực này, nằm ngay bên trong Bắc Triều Tiên phía bên giới biên giới giáp với miền Nam, thoạt đầu được lập ra như một thí điểm về hợp tác hòa bình giữa hai đối thủ thời chiến tranh lạnh. Tuy nhiên, hiện nay, khu này đang sắp đi đến chỗ bị đóng cửa hoàn toàn vì những thách thức cơ bản đề ra cho các hoạt động của khu.
Bắc Triều Tiên đã bắt giữ một cấp quản trị Nam Triều Tiên giúp quản lý khu vực này và không cho tiếp xúc với bên ngoài từ gần hai tháng nay. Tuần trước, Bình Nhưỡng còn xé hai hợp đồng cơ bản chi phối việc sử dụng đất, lương bổng, và các lệ phí trong khu công nghiệp. Các giới chức Nam Triều Tiên cho hay việc giam giữ vô thời hạn, và sự kiện miền Bắc đơn phương định ra các điều khoản về tiền bạc, đều không thể chấp nhận được.
Ông Yoo Chang-Geun là phó chủ tịch Hội đồng Công nghiệp Gaesong. Cũng như các thành viên khác trong Hội đồng, ông là một trong số 100 chủ nhân doanh nghiệp tận dụng lao động rẻ tiền của Bắc Triều Tiên. Ông nói rằng vụ tranh chấp đang gây hậu quả tai hại.
Ông Yoo nói rằng sức khỏe của các chủ nhân doanh nghiệp đang bị ảnh hưởng, vì áp lực quá nặng. Ông cho biết nhiều nhà quản lý đã phải nhập viện hồi gần đây, kể cả chính ông.
Các cơ sở kinh doanh Nam Triều Tiên trong khu Kaesong tuyển dụng hơn 30,000 người Bắc Triều Tiên, làm ra các mặt hàng tiêu thụ cơ bản như giầy thể thao và mỹ phẩm. Nhưng một số công ty cho biết khách hàng của họ đã đình lại các đơn đặt hàng – vì sợ rằng hàng sẽ không được giao đúng hạn do vụ tranh chấp. Nhiều nhà lãnh đạo chính trị bảo thủ đã kêu gọi Hán Thành hoặc đình chỉ các hoạt động của khu Kaesong, hoặc rút nhân viên Nam Triều Tiên về, vì những lo ngại về an ninh.
Ông Yang Moon-Soo, một giáo sư tại trường Đại học Nghiên cứu về Bắc Triều Tiên ở Hán Thành, nói rằng khu Kaesong tiêu biểu cho điều mà giới lãnh đạo ở Bình Nhưỡng gọi là 'ngọn gió vàng' của chủ nghĩa tư bản, nghĩa là một lực lượng có tiềm năng làm hư hỏng chủ thuyết cộng sản độc đáo của Bắc Triều Tiên. Giáo sư Yang nói rằng miền Bắc có thể quyết định rằng khu này không xứng đáng với rủi ro mà nó đề ra.
Ông Yang nói Bắc Triều Tiên có thể cố ý nâng giá để các doanh gia không còn chọn lựa nào khác hơn là rút ra và chuyển địa điểm hoạt động qua Trung Quốc và Việt Nam. Như thế, theo ông, người ta sẽ có cảm tưởng khu công nghiệp đóng cửa là do lỗi của Nam Triều Tiên.
Ông Yang cho rằng Kaesong là tượng trưng cho vấn nạn chính mà các giới chức Bắc Triều Tiên phải đương đầu. Một mặt, Bắc Triều Tiên cần sự cô lập không có thông tin và ảnh hưởng bên ngoài để bảo đảm việc kiểm soát dân chúng trong nước. Mặt khác, họ không có lựa chọn nào khác hơn là lập các đối tác kinh tế, trong tình hình nghèo khó trầm trọng của Bắc Triều Tiên.
Tuy nhiên, ông Yang nói rằng đóng cửa khu Kaesong cũng có những rủi ro cho miền Bắc.
Theo ông Yang, đóng cửa khu này có thể gây ra bất ổn chính trị trong số hàng chục ngàn người Bắc Triều Tiên đã lệ thuộc vào một nguồn thu nhập đều đặn và những bữa ăn thường ngày. Ông cũng nêu ra điểm là khu Kaesong được thành lập theo lệnh trực tiếp của lãnh tụ Kim Jong Il của Bắc Triều Tiên. Đi ngược lại lệnh của 'Lãnh tụ Kính mến', theo ông Yang, có thể gây ra trách nhiệm về chính trị.
