Vào lúc quân đội Pakistan tiếp tục chiến đấu với các phần tử chủ chiến Taliban ở thung lũng Swat, một máy bay không người lái nghi là của Hoa Kỳ đã oanh kích vào một khu vực ở Nam Waziristan, làm 8 phần tử chủ chiến thiệt mạng. Từ Islamabad, nơi các tổ chức cứu trợ đang bày tỏ mối lo ngại về số phận của khoảng 500,000 người đã chạy trốn cuộc tấn công của quân đội nhắm vào phe Taliban, thông tín viên Barry Wood của đài VOA ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Quân đội Pakistan cho hay lực lượng của họ đã hạ sát thêm 51 phần tử chủ chiến trong ngày qua, đưa số tử vong tổng cộng lên tới 751 chiến binh Taliban. Quân đội nói có 29 binh sĩ tử trận và 77 người bị thương trong cùng thời gian vừa kể.
Quân đội chưa cung cấp bằng chứng về con số cao các phần tử chủ chiến bị hạ sát và các giới chức cũng chưa tìm cách phỏng đoán có bao nhiêu thường dân thiệt mạng trong cuộc hành quân. Hai cuộc tấn công trước đây của quân đội ở Thung lũng Swat đã thất bại phần lớn vì số thường dân thương vong đã làm xói mòn hậu thuẫn của địa phương đối với sự can thiệp của quân đội.
Phát ngôn viên quân đội Pakistan, Thiếu tướng Athar Abbas nói với các phóng viên ở Islamabad rằng cho tới nay, quân đội đã tập trung vào việc sử dụng hỏa lực mạnh ở các khu vực hẻo lánh hơn để tìm cách hạ thấp số thương vong về phía thường dân.
Ông Abbas cho biết: “Tính đến nay, quân đội chưa đi đến mức mở các cuộc giao tranh quyết liệt ở các đô thị lớn. Cho đến khi nào tiến tới mức đó thì chúng tôi sẽ có thể di tản phần lớn thường dân đi nơi khác. Bởi vì tiến vào một khu vực đô thị để chiến đấu với bọn chủ chiến trong lúc có nhiều thường dân ở đó là điều không khôn ngoan.”
Ông Abbas cho rằng đây là lý do khiến quân đội tiếp tục bãi bỏ các lệnh giới nghiêm vài giờ mỗi ngày ở một số nơi để thường dân có thể chạy đi trước khi quân đội có hành động mạnh hơn. Quân đội ước tính có hơn 100,000 thường dân còn bị kẹt trong vùng giao tranh, nhưng mỗi lần bãi bỏ giới nghiêm thì phe Taliban lại lợi dụng tình hình lắng đọng trong giao tranh.
Ông Abbas nói: “Những kẻ gây rối lợi dụng tối đa những giờ nới giới nghiêm để đi lại và, hoặc là chạy trốn hoặc là cải tiến vị trí hay củng cố khu vực. Chúng tôi để ý đến điều đó và chúng tôi đang tiến hành mọi biện pháp.”
Liên hiệp quốc cho hay hơn 500,000 người đang đi lánh nạn giao tranh đã được nhà chức trách cho đăng ký. Đại đa số những người này sống với bạn bè, thân nhân hoặc các trại tạm trú.
Số người mới tới này khiến tổng số người bị thất tán ở miền tây bắc lên tới khoảng 1 triệu người. Các giới chức Liên hiệp quốc nói rằng công tác chăm sóc thường dân đang đề ra những thách thức lớn cho chính phủ và các tổ chức cứu trợ.
Khác với những vụ can thiệp khác của quân đội ở Swat, cuộc tấn công vừa qua được sự ủng hộ rộng rãi của quần chúng và chính giới. Các giới chức Hoa Kỳ cũng đã ca ngợi hành động đó sau nhiều tháng chỉ trích thỏa thuận hòa bình định đạt tới với phe chủ chiến.
Chuyên gia phân tích về an ninh của Pakistan Mahmood Shah nói rằng cuộc tấn công đã giúp hàn gắn sự rạn nứt lòng tin giữa Pakistan và Hoa Kỳ. Nhưng ông nói những vụ oanh kích bằng máy bay không người lái, tỷ như vụ hôm nay tại Nam Waziristan, chứng tỏ vẫn còn những mối bất đồng đáng kể.
Trong mấy tuần lễ vừa qua, các cơ quan truyền thông Mỹ đã loan tin rằng các giới chức Hoa Kỳ tiếp tục tin rằng chiến thuật đó là rất hữu hiệu trong việc hạ sát những thủ lãnh cao cấp của al-Qaida ở những nơi mà chúng gần như thoát ra khỏi tầm tay của chính phủ Pakistan.
Ông Mahmood Shah nói rằng mặc dầu một số thủ lãnh chủ chiến đã bị hạ sát, những vụ này vẫn không bù đắp được sự thiệt hại đối với công luận.
Ông Shah cho biết: “Nó đã không có tác dụng bao nhiêu. Việc tiêu diệt một vài người, có thể là 8 người hay 10 người tính đến giờ này. Nhưng đã bắt đầu nhìn thấy được mức thiệt hại và mất ổn định trong nước – đây là điểm mà người Mỹ không hiểu được.”
Bất kể sự phản đối của công chúng, Hoa Kỳ đã gia tăng mạnh con số các vụ không kích của máy bay không người lái trong năm ngoái, với hơn 40 vụ kể từ đầu năm 2008. Các vụ oanh kích đã xảy ra thường xuyên hơn trong những tháng gần đây.