Lãnh tụ Bắc Triều Tiên Kim Jong Il đã bổ nhiệm người em rể vào một chức vụ quốc phòng đầy thế lực. Sự kiện này đã khơi ra tranh luận về điều gì sẽ xảy ra cho chính phủ Bắc Triều Tiên nếu sức khỏe của nhà lãnh đạo già nua này bị suy sụp. Từ Hán Thành, thông tín viên Kurt Achin của đài VOA gửi về bài tường thuật sau đây.
Ông Jang Song Taek sẽ thấy giá trị của mình tăng một cách rõ rệt trong thị trường chính trị Bắc Triều Tiên. Ông là người em rể 63 tuổi của lãnh tụ Bắc Triều Tiên Kim Jong Il.
Ông Kim Jong Il đã bổ nhiệm ông Jang vào Ủy ban Quốc phòng Bắc Triều Tiên. Trong xã hội độc tài quân trị Bắc Triều Tiên, phần lớn tư thế lãnh đạo nhà nước không ai có quyền thắc mắc của ông Kim xuất phát từ chức vụ chủ tịch ủy ban này.
Ông Kim đã đưa ra quyết định bổ nhiệm ít lâu sau khi các máy video thu được hình ảnh ông trong cuộc xuất hiện trước công chúng lần đầu tiên từ nhiều tháng nay, khi ông chủ tọa phiên khai mạc khóa họp Quốc hội mới hồi hôm qua. Nhà lãnh đạo 67 tuổi này được nhiều người cho là đã trải qua một cơn đột quỵ hồi giữa năm ngoái. Hình ảnh ông Kim hốc hác và yếu ớt qua máy thu hình khác xa với lúc ông còn phốp pháp trong những năm về trước.
Ông Kim Jong Il đã được thân phụ ông là Kim Il Sung, nhà lãnh đạo đầu tiên của Bắc Triều Tiên, công khai huấn luyện để lên cầm quyền. Mặc dù đã lớn tuổi và sức khỏe có nhiều vấn đề, ông Kim con này chưa hề công khai đề cử một người kế nhiệm.
Ông Lee Ki-dong, thuộc Viện An ninh Chiến lược Quốc gia của Nam Triều Tiên, nhận xét rằng có phần chắc là ông Jang Song Taek sẽ không trực tiếp thay thế ông Kim Jong Il, nhưng sẽ đóng một vai trò quan trọng.
Ông Lee cho rằng vai trò mà ông Jang có thể đóng là hỗ trợ cho tiến trình kế tục, hơn là đích thân lãnh đạo đất nước.
Ông Cheong Seong-chang là một nhà nghiên cứu của Viện Sejong ở Hán Thành. Ông nói rằng việc bổ nhiệm này đặt nền tảng cho một sự chuyển giao quyền hành có thể diễn ra trong tương lai qua cho một trong những người con trai của ông Kim Jong Il.
Ông Cheong nói rằng ông Jang Song Taek rất thân thiết với bà người con trai của nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên, và có thể hướng dẫn cho họ. Theo nhà nghiên cứu này, ông Jang cũng có thể đóng vai trò người giám hộ cho người con trai nhỏ nhất và giúp huấn luyện nếu người này được chọn lên kế vị.
Nêu ông Kim Jong Il bất thần qua đời, các chuyên gia cho rằng ông Jang có đủ uy tín để đóng vai trò làm cầu nối trong giới lãnh đạo Bắc Triều Tiên. Ông Kim Yong-hyun là một học giả chuyên về Bắc Triều Tiên tại trường đại học Dongkuk ở Hán Thành.
Ông Kim nói rằng ông Jang là một nhà tham vấn được ông Kim Jong Il tín cẩn, và có một thành tích chính trị toàn hảo. Theo ông, ngoài việc có khả năng dẫn dắt thế hệ Kim sắp tới vào chính trường, ông Jang còn có thể lãnh đạo một 'hệ thống lãnh đạo tập thể' trong một nước Bắc Triều Tiên thời kỳ sau ông Kim.
Các chuyên gia phân tích nói rằng một hệ thống như thế sẽ phối hợp các thành phần tinh hoa trong chính đảng của miền Bắc với các cấp cao nhất của quân đội. Vẫn còn những thắc mắc nghiêm trọng về việc liệu một hệ thống như thế có nghĩa lý nếu không có mặt một nhân vật trung tâm như ông Kim Jong Il hay không.
Cũng chưa chắc liệu những người con trai của ông Kim có được cái phong cách hay uy tín để duy trì sự tôn sùng cá nhân mà ông nội của họ là Kim Il Sung đã thiết lập được hay không. Ông Kim Il Sung là người mà dân chúng Bắc Triều Tiên đã tôn sùng gần như thượng đế.
