Hôm thứ năm, Tân tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đã ra lệnh đóng cửa trại giam tại căn cứ hải quân Mỹ ở vịnh Guantanamo của Cuba. Ông Obama cũng nhanh chóng hành động để xác định dấu ấn của ông trong chính sách đối ngoại, đặc biệt là về vấn đề Trung Đông. Mời quí vị theo dõi thêm các chi tiết sau đây, dựa theo tường thuật do thông tín viên Paula Wolfson của đài VOA gởi về từ Tòa Bạch Ốc.
Trong ngày làm việc trọn ngày thứ nhì trong chức vụ tổng thống, ông Obama đã thực thi một trong những hứa hẹn quan trọng nhất mà ông đưa ra trong lúc vận động tranh cử.
Ông Obama nói: "Chúng tôi sẽ đóng cửa trại giam Guantanamo và xác định cách thức xử lý những người đang bị giam ở đó."
Ông Obama đã ký một loạt các mệnh lệnh hành chánh trong ngày hôm qua. Một mệnh lệnh qui định việc đóng cửa trại giam Guantanamo, và một mệnh lệnh khác ấn định những luật lệ nghiêm khắc cho việc thẩm vấn và đối đãi với những nghi can khủng bố bị câu lưu.
Ông Obama nói: "Tôi có thể nói một cách hoàn toàn chắc chắn và rõ ràng là Hoa Kỳ sẽ không tra tấn."
Tổng thống Obama cũng quyết định thành lập một ủy ban cấp cao để duyệt xét qui chế của tất cả những người bị câu lưu ở Guantanamo. Giới hữu trách sẽ chuyển đi nơi khác những người có thể được chuyển, và những người khác sẽ tiếp tục bị giam cho tới khi có quyết định về cách xử lý tốt nhất đối với trường hợp của họ.
Cách đối đãi với tất cả những người bị câu lưu sẽ tuân theo những điều lệ nghiêm nhặt của luật pháp quốc tế. Các trại giam bí mật do cộng đồng tình báo Mỹ điều hành ở nước ngoài sẽ được đóng cửa, và Tòa Bạch Ốc cho biết rằng sẽ không có tù nhân nào bị chuyển tới một nước mà họ sẽ bị tra tấn hoặc ngược đãi.
Tổng thống Obama nói rằng mục tiêu của các hành động vừa kể là bảo vệ an toàn cho người Mỹ trong lúc tôn trọng tinh thần pháp trị và giữ vững những giá trị đạo đức.
Ông Obama nói: "Người dân Hoa Kỳ sẽ giữ vững các giá trị cơ bản với sự cảnh giác giống như sự cảnh giác trong việc bảo vệ an ninh của mình. Một lần nữa, gương mẫu đạo đức của Hoa Kỳ phải là nền tảng và là đèn hiệu của vị thế lãnh đạo của chúng ta trên thế giới."
Trại giam Guantanamo đã là một vấn đề gây nhiều tranh cãi kể từ khi được thiết lập sau vụ tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001 ở Mỹ và vào lúc cuộc chiến ở Afghanistan bắt đầu. Các tổ chức nhân quyền không ngớt lên án điều kiện giam giữ ở Guantanamo, và những người chỉ trích nói rằng trại giam này đã phương hại tới uy tín về đạo đức của nước Mỹ trên thế giới.
Qua việc ký kết những mệnh lệnh để sửa đổi chính sách đối với những nghi can khủng bố bị câu lưu, chỉ trong vài phút ông Obama đã đảo ngược chính sách mà chính quyền của Tổng thống Bush đã áp dụng trong gần 8 năm.
Ông Obama cũng đã chứng tỏ quyết tâm trong việc xác định dấu ấn của ông đối với chính sách Trung Đông và Nam Á.
Trong cuộc viếng thăm đầu tiên tới trụ sở Bộ ngoại giao ngày hôm qua, ông Obama đã loan báo quyết định phái tới Trung Đông một vị đặc sứ là cựu thượng nghị sĩ George Mitchell. Nhà thương thuyết kỳ cựu này sẽ nhanh chóng tới Trung Đông để giúp tăng cường cuộc hưu chiến giữa Israel và phe Hamas và tìm cách phục hồi tiến trình hòa bình.
Ông Mitchell, người từng điều giải cho hòa ước Bắc Ireland trong thập niên 1990, tuyên bố rằng không có cuộc xung đột nào là không thể chấm dứt.
Ông Michell nói thêm: "Nỗ lực này đòi hỏi sự cương quyết, bền bỉ, và nhẫn nại. Nó phải được hỗ trợ bằng vốn liếng chính trị, tài nguyên kinh tế và sự chú tâm ở mức cao nhất trong chính phủ chúng ta."
Tân Tổng thống Mỹ cũng chỉ định ông Richard Holbrooke, cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc, làm đặc sứ Afghanistan và Pakistan, là hai quốc gia vùng Nam Á mà ông Obama gọi là 'mặt trận chính trong cuộc chiến đấu chống chủ nghĩa khủng bố và chủ nghĩa cực đoan'.
Ông Obama đã ra lệnh thực hiện một cuộc duyệt xét toàn diện về sách lược của Mỹ ở Afghanistan. Ông hứa sẽ phái thêm binh sĩ tới đó trong lúc triệt thoái các lực lượng Hoa Kỳ ra khỏi Iraq.