Tài tử điện ảnh Paul Newman, người đã đoạt giải Oscar, còn từng ghi dấu ấn là một nhà đạo diễn, một nhà hảo tâm, và một tay đua xe hơi, đã từ trần ở tuổi 83 sau nhiều năm chống chọi với bịnh ung thư. Một phát ngôn viên cho biết ông Newman đã qua đời chiều hôm thứ Sáu, quanh ông có thân nhân và bạn bè tại căn nhà trong nông trại riêng của ông gần Westport trong tiểu bang Connecticut. Phóng viên của Kyle King của đài VOA ghi nhận chi tiết về sự nghiệp lâu năm và phi thường của diễn viên điện ảnh này.
Paul Newman là một trong những tài tử nổi tiếng nhất của Hoa Kỳ. Mặc dù ông đã xuất hiện trong hơn 50 cuốn phim, nam tài tử đoạt giải Oscar này thích được sống trầm lặng tại thị trấn Westport bé nhỏ trong vùng New England miền đông bắc nước Mỹ, an hưởng cảnh xa lánh các nhân vật nổi tiếng, bên người vợ là nữ tài tử điện ảnh Joanne Woodward.
Paul Newman đã lớn lên tại một vùng ngoại ô sung túc bên thành phố Cleveland, trong tiểu bang Ohio. Sau khi tốt nghiệp tại đại học Kenyon tiểu bang Ohio, ông đã dành hai năm để đóng những phim sản xuất tại địa phương. Ông trở lại thành phố Cleveland để trông coi cơ sở thương mại của gia đình sau khi thân phụ qua đời. Nhưng 18 tháng sau đó, ông ghi danh theo học tại trường Kịch nghệ tại đại học Yale. Như ông đã kể lại: “Tôi không quay ra đóng phim do một sự thôi thúc nội tâm nào cả. Tôi chỉ muốn tránh xa công cuộc kinh doanh dụng cụ thể thao mà thôi.”
Năm 1953, ông ra mắt tại Broadway trong vở kịch “Picnic”. Các nhà phê bình yêu thích vở kịch này. Trong thời gian trình diễn vở kịch, ông đã ký hợp đồng với hãng phim Warner Brothers và đã gặp người đóng thế vai trong phim Picnic là Joanne Woodward. Năm 1954, sau khi ly dị với người vợ đầu, ông đã kết hôn với Woodward, và qua nhiều năm đã có sáu người con.
Năm 1954 cũng là năm Paul Newman xuất hiện lần đầu tiên trên màn ảnh trong cuốn phim “The Silver Chalice,” một phim có cốt truyện từ kinh thánh mà gia đình ông đã mô tả là “cuốn phim tệ hại nhất từ trước đến nay.”
Nhưng thời vận đã thay đổi với Paul Newman và trong khoảng thời gian từ năm 1958 đến năm 1967 ông đã thủ vai chính trong 4 phim được coi là kinh điển của Hoa Kỳ, là “ Cat on a Hot Tin Roof”, “The Hustler,” “Hud” và “Cool Hand Luke.” Ông cũng thủ một vai chính trong các cuốn phim ăn khách là “Butch Cassidy and the Sundance Kid” và “The Sting.”
Trong hơn 60 năm đóng phim, ông đã được đề cử giải Oscar lần và được trao tước hiệu nam tài tử xuất sắc nhất nhờ vai trò đóng trong phim “The Color of Money” sản xuất năm 1986.
Với đầu óc châm biếm, ông nói với một người phỏng vấn ông trên truyền hình rằng việc ông đoạt giải Oscar vào năm 62 tuổi đã tước đi của ông cái ước mộng được chính thức trao giải vào lúc tuổi đã xế chiều.
Paul Newman nói: “Cũng tốt đấy, nhưng nó đã phá hư một hình ảnh, mà tôi đã có, lúc nào cũng ám ảnh trong đầu tôi, trong đó hội trường vang tiếng reo hò khi tên tôi được nhắc tới, một chiếc băng ca được khiêng lên sân khấu, với bàn tay nhơ bẩn, xương xẩu, cong queo thò ra từ tấm chăn phủ, nắm lấy vật này (ám chỉ tượng Oscar) rồi lôi xuống dưới tấm chăn. Sau đó, thì người ta khiêng chiếc băng ca đi. Vì thế, người ta đã lôi tôi ra khỏi cơn mơ đó, và không biết tôi có nên hài lòng về chuyện đó hay không.?”
Ông Newman vẫn tiếp tục làm phim cho tới những năm 1990 - trong số đó có các phim “ Mr.and Mrs. Bridge,” “Hudsucker Proxy” và “Message in a Bottle.” Sau khi hoàn tất cuốn phim chót của ông, ông đã nói trong một cuộc phỏng vấn là ông có thể nghĩ tới việc làm thêm một phim nửa trước khi về hưu, không đóng phim nữa.
Paul Newman nói: “Thế này này, tôi đóng phim đã quá lâu rồi. Tôi chỉ muốn thử làm chuyện khác. Nghiên cứu một vài lãnh vực trong thế giới tâm linh. Tôi không có ý nói là Thượng đế. Tôi muốn nói là thế giới của tâm linh. Đó là gì ư? Điều cuối cùng mà con người muốn làm là điều con người thực hiện lúc sau cùng. Hãy sẵn sàng cho việc đó.”
Sự say mê đua xe hơi của ông dẫn tới sự thành công một sự nghiệp phụ nữa là lái xe đua, và năm 1975 ông đã về hạng hai trong giải đua xe đường trường 24 tiếng của vòng đua Le Mans. Trong năm 1990, ở tuổi 70 ông cũng về hạng hai trong vòng đua kéo dài 24 tiếng tại Daytona, và ông đã trở thành tay đua già nhất trong đội thắng giải.
Ông Newman cũng còn được thừa nhận là một đạo diễn tài ba, ông chiếm giải Trái Cầu Vàng và được đề cử giải Oscar về đạo diễn xuất sắc trong phim “Rachel, Rachel” do vợ ông thủ diễn.
Sau khi trải qua gần nửa thế kỷ trong ngành điện ảnh, Paul Newman đã thú thực rằng ông tin là kỹ nghệ điện ảnh đã làm thay đổi theo những đường lối mà ông không lấy làm hài lòng cho mấy.
Paul Newman nói: “Khi tôi khởi sự vào nghề phim ảnh thì cũng có rất nhiều điểm giống như khi tôi bắt đầu đua xe: có đầy tình cảm bạn bè. Và, đúng vậy, công việc thì hệ trọng nhưng tình bạn và sự thích thú cũng như mất mát trong đó cũng chiếm phần rất quan trọng. Và bây giờ thì tôi có cảm giác là người ta lo quay các thời biểu và ngân sách và ngày phát hành phim, rồi điều thứ tư và là điều cuối cùng mới là quay phim. Điều đó rất đáng ngại. Và tôi tự hỏi là liệu những phim này có còn thực sự tìm cách đi sâu vào hoàn cảnh con người nhiều như trước hay không.”
Ngoài các sự nghiệp điện ảnh và đua xe hơi, ông Newman còn sáng lập một nhãn hiệu thực phẩm gọi là “Newman’s Own,” sản xuất dầu trộn xà-lách, bắp rang, và nước xốt cho mì sợi Ý. Ông đã dùng tất cả tiền lời từ các sản phẩm của ông để tài trợ cho một số chương trình từ thiện do ông lập ra trong nhiều năm.
Một trong những cơ quan từ thiện này mang tên là Quỹ Scott Newman, đã được thành lập để tưởng nhớ một trong những người con của ông qua đời năm 28 tuổi vì đã uống quá liều thuốc giảm đau và uống rượu.