TT Bush sẽ công du Châu Á trước khi đến dự lễ khai mạc Olympic

Thứ hai tới đây, Tổng thống Hoa Kỳ George W. Bush sẽ rời Washington để thực hiện một chuyến đi có phần chắc là chuyến viếng thăm chính thức cuối cùng đến Á Châu. Theo tường thuật do thông tín viên Paula Wolfson của đài VOA gởi về từ Tòa Bạch Ốc, ông Bush sẽ đi thăm Nam Triều Tiên và Thái Lan trước khi đến Trung Quốc để dự lễ khai mạc Olympic Bắc Kinh.

Chuyến công du Á Châu lần này của Tổng thống Bush là một chuyến đi có nhiều tranh cãi ngay cả trước khi ông lên đường. Vài tuần trước đây, nhà lãnh đạo Hoa Kỳ đã có kế hoạch ghé thăm Hán Thành sau khi tham dự hộïi nghị thượng đỉnh G-8 tại Nhật bản. Tuy nhiên, kế hoạch đó đã thay đổi khi dân chúng Nam Triều Tiên thực hiện những cuộc biểu tình rầm rộ để phản đối thỏa thuận nhập khẩu thịt bò Mỹ và bày tỏ bất mãn đối với chính phủ của Tổng thống Lee Myung Bak.

Giáo sư Byong Ki Kim của Đại học Triều Tiên ở Hán Thành cho rằng quyết định dời ngày đến Nam Triều Tiên là một quyết định đúng đắn.

Giáo sư Kim nói: "Nếu ông Bush tới thăm cách nay một tháng thì sự thể đã khác. Điều đó chẳng những sẽ bị các phe trong chính trường ở đây lợi dụng mà còn có thể tạo ra những tác động tiêu cực. Đây là một vấn đề chính trị quốc nội thuần túy, và nó xảy ra ở khắp mọi nơi."

Giáo sư Kim cho biết bầu không khí chính trị nước ông hiện giờ vẫn có những yếu tố bất ổn nhưng không còn sôi động như trước. Ông nói thêm rằng chuyến viếng thăm của Tổng thống Bush sẽ giúp cho chính phủ của Tổng thống Lee Myung Bak chứng tỏ năng lực về mặt ngoại giao.

Các cuộc thảo luận ở Hán Thành có phần chắc sẽ đề cập tới các vấn đề thương mại, tài chánh, và qui chế của các lực lượng Mỹ ở Nam Triều Tiên. Tuy nhiên, trọng tâm chính của các cuộc họp sẽ là vấn đề liên quan tới tham vọng hạt nhân của Bắc Triều Tiên.

Ông Derek Mitchell là một chuyên gia về chính sách Á Châu của Trung tâm Nghiên cứu các Vấn đề Chiến lược và Quốc tế ở Washington. Ông cho rằng Bắc Triều Tiên là một vấn đề mà ông gọi là "vấn đề di sản" của Tổng thống Bush.

Ông Mitchell nói thêm: "Điều này có tầm quan trọng rất lớn đối với ông Bush và chúng ta đang ở trong một thời kỳ rất khó khăn vì phải giải quyết vấn đề liên quan tới việc kiểm chứng bản khai báo hạt nhân mà Bắc Triều Tiên đã nộp."

Khi đến thăm Thái Lan, Tổng thống Bush dự kiến sẽ đề cập tới vấn đề dân chủ và tự do ở Miến Điện.

Giáo sư Thitinan Pongsudhirik của Đại học Chulalongkorn ở Bangkok cho rằng ông Bush có thể chú tâm quá độ tới vấn đề Miến Điện mà sao nhãng các vấn đề đáng lưu ý đối với các nước khác trong khu vực.

Giáo sư Thitinan nói: "Khi chính phủ của Tổng thống Bush chú ý tới vùng Đông Nam Á thì sự chú ý đó tập trung vào Miến Điện. Do đó, chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ không hoàn toàn ăn khớp với tình hình của khu vực này."

Thái lan là nước duy nhất ở Đông Nam Á mà Tổng thống Bush đến thăm trong chuyến công du Á Châu lần này, và ông chỉ lưu lại không đầy 24 giờ đồng hồ.

Sau đó, ông sẽ đến Bắc Kinh, nơi mà ông hy vọng sẽ đóng một vai trò khác. Đó là vai trò của một người hâm mộ thể thao.

Tổng thống Bush nói: "Tôi nghĩ rằng các vận động viên đã cố gắng tập luyện rất nhiều sẽ cảm thấy phấn khởi khi họ trông thấy trong những người dự khán có tổng thống của mình vẫy lá quốc kỳ của mình."

Ông Derek Mitchell của Trung tâm Nghiên cứu các Vấn đề Chiến lược và Quốc tế cho rằng hy vọng của Tổng thống Bush thiếu thực tế.

Ông Mitchell nói: "Tổng thống Bush không thể đến đó chỉ như một người yêu chuộng thể thao. Ông ấy mang theo đầy đủ uy tín của Hoa Kỳ khi ông ngồi trên khán đài để dự lễ khai mạc và chứng kiến cuộc liên hoan của Trung Quốc."

Những người chỉ trích cho rằng chỉ riêng những hành động của Trung Quốc ở Tây Tạng và vùng Darfur của Sudan cũng đủ là lý do để ông Bush tẩy chay lễ khai mạc Olympic Bắc Kinh. Tuy nhiên, ông Mitchell cho rằng một khi Tổng thống Bush đã nhận lời mời của Chủ tịch Hồ Cẩm Đào Trung Quốc, thì ông ấy không thể nào thoái thác được.

Ông Mitchell nói: "Ông ấy đã nói ngay là ông sẽ tới. Vì vậy, ông ấy rất khó lòng rút lại lời hứa mà không bị xem là làm mất thể diện của người dân Trung Quốc."

Trước đây, Tổng thống Bush có nói rằng việc ông không đến dự Olympic sẽ xúc phạm tới nhân dân Trung Quốc. Phát biểu mới đây tại Tòa Bạch Ốc trong buổi lễ đưa tiễn đoàn vận động viên Olympic lên đường đi Trung Quốc, ông Bush cũng nói rằng ông xem các vận động viên này như những vị đại sứ của tự do, những người sẽ đại diện cho lòng yêu chuộng tự do của nước Mỹ.