Tình hình kinh tế tài chính Việt Nam vẫn tiếp tục gây quan
ngại ở trong và ngoài nước. Cùng với những tập đoàn tài chính quốc tế
đã đưa ra những lượng định bi quan hơn, Ngân hàng tín dụng Crédit
Suisse hôm thứ Ba đưa ra nhận xét là những vấn đề mà Việt Nam phải đối
diện dù là gay go, nhưng Việt nam là trường hợp đơn lẻ, và sẽ không là
tiền đề báo trước một thảm họa chung cho châu Á, không giống như trường
hợp Thái Lan hồi năm 1997. Mời quí vị theo dõi thêm chi tiết trong Câu Chuyện Việt Nam của đài VOA tuần này với Lê Dân.
Crédit Suisse cho biết không một nước
châu Á nào lâm vào hoàn cảnh kinh tế tài chính quá mức như Việt Nam. Về
mức thâm thủng thương mại, nhập khẩu nhiều hơn xuất khẩu, Việt Nam có
mức cao nhất châu Á, tương đương 17,3% GDP, trong khi Ấn Độ bị xem là
mất cân đối nhất châu lục này, mức thâm thủng của họ chỉ là 2,3%.
Tỷ
số P/E tức giá mua so với lợi nhuận trung bình của các cổ phiếu châu Á,
trừ Nhật Bản, chỉ là 20. Trong khi con số đó vào mùa Thu năm 2007 của
Việt Nam đạt mức kỷ lục là 104, hiểu theo một nghĩa đơn giản nào đó,
thì người mua cổ phiếu phải chờ 104 năm thu lợi nhuận mới lấy lại được
vốn.
Để đối phó, chính phủ Việt Nam đã ban hành và áp dụng một
số biện pháp về kinh tế-tài chính nhằm hãm đà lạm phát, vực dậy thị
trường chứng khoán. Tuy nhiên hầu như mọi việc đều quá chậm, hoặc quá
trễ, theo nhận định của nhiều nhà quan sát. Ông Bùi Kiến Thành, một
chuyên viên tài chính từ Pháp về làm cố vấn cho cố Thủ tướng Võ văn
Kiệt, hiện làm tư vấn cho nhiều doanh nghiệp Pháp, Mỹ, hợp tác làm ăn
tại Việt Nam, nhận định.
Ông Thành nói: "Hiện nay tình hình kinh
tế vĩ mô của Việt Nam thực sự chưa có gì chuyển hướng theo hướng tích
cực. Nhà nước, chính phủ đã có một số giải pháp để kiềm chế lạm phát và
kiềm chế đầu tư giàn trải, nhưng các kết quả ban đầu chưa thấy."
Nhằm
mục tiêu giảm thiểu lạm phát, biện pháp thu hút lượng tiền đồng ngoài
thị trường về cho hệ thống ngân hàng đã được đưa ra. Tuần trước Ngân
hàng Nhà nước đã chính thức nâng lãi suất cơ bản từ 12% lên 14%, tạo
tác dụng dây chuyền khiến các loại lãi suất khác cũng tăng theo, có khi
lại tăng một cách rất 'cạnh tranh'.
Ngân hàng Đại dương tung
ra chương trình 'Khám phá Thế giới cùng Oceanbank', với mức lãi suất
hấp dẫn và còn kèm theo giải xổ số du lịch Châu âu. Ngân hàng Ngoại
thương Việt Nam đưa ra chương trình tiền gửi đặc biệt cũng có thưởng du
lịch Thái Lan. Nói chung thì lãi suất ký gởi là trên 18% và lãi suất
vay mượn dĩ nhiên vượt quá 20%.
Bà Thu Hà, một nhà đầu tư địa ốc
kinh nghiệm tại Bắc Giang, cho rằng việc tăng lãi suất của ngân hàng
cũng là một yếu tố không nhỏ làm cho giá bất động sản sụt giảm, nhất là
giá nhà cao cấp và trung cấp.
Bà Hà nói: "Nhà chung cư xây để
bán thì tầm khoảng hai mươi mấy triệu, bây giờ đóng băng thì nó xuống
còn khoảng mười hai triệu một mét, tức giảm một nửa so với ban đầu.
Đóng băng là nằm vào những dự án của nước ngoài đầu tư vào, cao giá,
khó bán. Bây giờ ngân hàng thì tăng lãi suất, doanh nghiệp thì thiếu
vốn, phải vay ngân hàng, mà lãi suất cao quá cho nên không kham nổi,
bắt buộc phải hạ giá bất động sản xuống".
Về tình thế gay go của
các nhà đầu tư bất động sản, báo VnExpress hôm thứ Tư đăng bài nói về
một người phải bán lỗ cả tỉ đồng một căn hộ vì cơn lốc lãi vay. Nói
chung các nhà đầu tư địa ốc đều phải vất vả đối phó với mức lãi suất
của ngân hàng, ít nhất cũng tăng thêm 6,5% so với lúc họ vay, mà nhà
đất thì chưa bán được.
Nhận xét về tình trạng này, nhà tư vấn
tài chính Bùi Kiến Thành cho biết: "Hiện nay họ gặp rất là nhiều khó
khăn vì phần lớn giá trên thị trường là giá ảo. Tức là giá bán ra, giá
những người đầu cơ đòi bán ra cao quá mức thực tế. Những vị đấy thì
phải chấp nhận thị trường đi xuống, như vậy sẽ có rất nhiều nhà đầu tư,
hay đầu cơ bất động sản sẽ phải chịu sự thiệt thòi rất lớn. Giá bất
động sản từ giờ tới cuối năm nó sẽ là cái bong bóng bị xì, bị xẹp.
Việc đó sẽ kéo theo mọi hoạt động về bất động sản đi xuống. Nói chung
thì thị trường bất động sản phải điều chỉnh theo đúng giá trị thật sự
của các căn hộ, hay nhà, bán ra. Không thể nào ở mức quá cao như bây
giờ được. Như vậy sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới các vị từ trước tới nay
quen mua bán bất động sản với giá ảo. Họ phải điều chỉnh lại thôi…"
Tình
trạng rối ren đó không chỉ xảy ra trên thị trường nhà đất, mà nói chung
hầu hết mọi lãnh vực kinh tế đều khó khăn. Giá xăng dầu toàn thế giới
tăng, nước nào cũng khổ, giá sinh hoạt, giá lương thực đều tăng. Có
nhiều nước đã xảy ra biểu tình, đình công. Nhưng ở đó, họ chỉ bị giá cả
tăng cao, còn ở Việt Nam người có đồng lương cố định còn phải gánh thêm
việc đồng tiền mất giá, mà hiện đã vào mức kỷ lục là 25%, có nghĩa là
một phần tư giá trị.
Bà Thu Hà cho biết tình trạng đình công quy mô đã diễn ra và còn có nhiều nguy cơ xảy ra thêm nữa.
Bà
Hà nói: "Họ chuẩn bị đình công, khu công nghiệp vừa rồi phải họp rất
nhiều. Một số công nhân của các tập đoàn của Trung Quốc như tập đoàn
may Ma Thị này, rồi mấy cái Mitac, Mitiếc này kia….về thiết bị điện tử,
về linh kiện chính xác…họ đình công. Bởi vì mức lương không đủ sống, là
họ đình công".
Trong miền Nam, tình hình cũng không sáng sủa
hơn, nhưng một số doanh nghiệp đã chuẩn bị sẵn sàng để ngăn ngừa đình
công có thể gây thiệt hại cho cả đôi bên. Ông Nguyễn Mai, một chủ doanh
nghiệp ở Cần Thơ, cho biết:
Ông Mai nói: "Lên lương cho người
ta, phải tìm cách cho người ta làm thêm giờ, thêm việc, để nâng đồng
lương lên. Lương công nhân như chỗ mình lãnh đạo ở đây khoảng 8, 9
trăm, một triệu, triệu rưỡi có…tùy theo công việc, theo khả năng của
mỗi người. Tưy người ta không nói, nhưng người ta cũng xin lương thêm,
thì mình phải tìm cách nào đó để đưa mức lương theo nhu cầu của hiện
nay."
Cơn bão giá, bão lãi suất, bão chứng khoán, bão nhà
đất…như lối mô tả của báo chí Việt Nam sẽ ra sao? Hiện người ta vẫn còn
tranh cãi rất nhiều về những dự đoán của các nhà đầu tư trong nước cũng
như quốc tế.
