Ðặc sứ Mỹ, Nam Triều Tiên bàn về tiến trình giải giới Bắc Triều Tiên

Các vị đặc sứ của Hoa Kỳ và Nam Triều Tiên tại các cuộc đàm phán 6 bên về chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên đã mở các cuộc đàm luận tại Washington hồi xế hôm qua bàn về các biện pháp kế tiếp có thể thực hiện trong tiến trình giải giới. Một nhà ngoại giao cao cấp của Hoa Kỳ đã có mặt tại Bình Nhưỡng hồi tuần trước. Từ Bộ ngoại giao Mỹ, phái viên David Gollust ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.

Trưởng đoàn thương thuyết Hoa Kỳ tại các cuộc đàm phán hạt nhân nói rằng Hoa Kỳ vẫn sẵn sàng tiếp tục làm việc với Bắc Triều Tiên về thỏa thuận giải giới, bất kể những phát hiện trong tuần trước cho thấy Bắc Triều Tiên dường như đã giúp Syria xây dựng một lò phản ứng hạt nhân.

Trợ lý Bộ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ đặc trách các vấn đề Đông Á Thái Bình Dương Christopher Hill đã nói chuyện với các ký giả giữa các phiên họp tại Washington với nhà ngoại giao kỳ cựu của Nam Triều Tiên, ông Kim Sook, người đã được chính phủ Hán Thành cử làm trưởng đoàn mới tại các cuộc đàm phán hạt nhân trước đây trong tháng này.

Ông Hill lập lại các nhận định trước đây của các giới chức chính phủ rằng việc công bố tài liệu tình báo của Hoa Kỳ về liên hệ giữa Bắc Triều Tiên và Syria không nhất thiết gây phương hại cho thỏa hiệp sáu bên, theo đó thì Bắc Triều Tiên sẽ hủy bỏ chương trình hạt nhân để đổi lấy viện trợ và các lợi ích ngoại giao.

Đặc sứ Mỹ nói rằng các cuộc điều trần hồi tuần trước tại Hạ viện Hoa Kỳ đã được giải thích đầy đủ và ông không cần phải nói thêm điều gì về đề tài này. Nhưng ông xác định rõ rằng chính phủ Bush vẫn sẵn sàng ứng xử với Bắc Triều Tiên bằng thiện ý về thỏa thuận hạt nhân với điều kiện là Bình Nhưỡng cũng làm như thế.

Ông Hill nói: “Chúng tôi bàn về tất cả các cam kết và tôi nhắc lại một lập trường mà ngoại trưởng Condoleezza Rice đã đề ra trong nhiều dịp: đó là nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên, hoàn thành tất cả mọi yêu cầu, tất cả các nghĩa vụ, thì chắc chắn chúng tôi sẽ hoàn thành tất cả các yêu cầu và nghĩa vụ của chúng tôi.”

Năm ngoái, Bắc Triều Tiên đã đóng cửa cơ sở của lò phản ứng hạt nhân ở Yongbyon để đổi lấy viện trợ năng lượng từ các bên khác trong các cuộc đàm phán do Trung Quốc bảo trợ. Nhưng tiến trình đã bị khựng lại về một bản kê khai các chương trình hạt nhân của họ, trong đó có hoạt động phổ biến hạt nhân, mà Bình Nhưỡng lẽ ra phải hoàn tất vào cuối năm ngoái.

Tin cho hay ông Hill và đối tác phía Bắc Triều Tiên là ông Kim Kye-Gwan đã đạt được một thỏa thuận tạm thời tại Singapore trước đây trong tháng này theo đó Bình Nhưỡng, thay vì đưa ra bản kê khai về việc phổ biến hạt nhân, sẽ thừa nhận các mối quan ngại của Hoa Kỳ về việc này. Thỏa thuận theo tin cho biết đã khơi ra những lời chỉ trích tại Hoa Kỳ từ phía một số người có chủ trương bảo thủ, và ông Hill đã nhấn mạnh khi được hỏi ở đây rằng chưa có giải pháp chung quyết nào về vấn đề kê khai.

Ông Hill nói: “Chúng tôi đang đúc kết nhiều yếu tố khác nhau. Và riêng đối với giai đoạn kê khai này thì không có điều gì được nhất trí, nếu như không nhất trí được về tất cả mọi điều. Và chúng tôi đang tận lực làm việc để thu thập tất cả các yếu tố. Đó là lý do vì sao chúng tôi mở các cuộc hội ý với các bạn phía Nam Triều Tiên này.”

Ông Hill cho biết ông đã giới thiệu vị đặc sứ mới của Nam Triều Tiên với ngoại trưởng Condoleezza Rice, và nói rằng hai bên đã thảo luận về chuyến thăm Bắc Triều Tiên hồi tuần trước của giám đốc vụ Triều Tiên thuộc bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, ông Sung Kim, mà trọng điểm là vấn đề kê khai các hoạt động hạt nhân của Bắc Triều Tiên.