Thủ tướng Australia Kevin Rudd lên đường đi Trung Quốc vào ngày thứ tư để thảo luận về mối quan hệ thương mại ngày càng chặt chẽ hơn giữa đôi bên. Theo dự liệu, trong chuyến viếng thăm 4 ngày này, nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng sẽ nêu lên vấn đề liên quan tới Tây Tạng trong các cuộc hội đàm với Chủ tịch Hồ Cẩm Đào và Thủ tướng Ôn Gia Bảo. Từ Sydney,Thông tín viên Phil Mercer của đài chúng tôi gởi về bài tường trình sau đây.
Các công ty khai thác khoáng sản ở Australia thường mô tả công cuộc mậu dịch với Trung Quốc là một cơ hội kiếm tiền 100 năm mới có một lần. Mức cầu tăng mạnh của Trung Quốc đã giúp cho Australia có được những nguồn thu vô cùng to lớn và giảm tỉ lệ thất nghiệp xuống tới thấp kỷ lục.
Ông Tim Harcourt, một kinh tế gia thuộc Ủy ban Thương mại Australia, nói rằng trữ lượng than đá, uranium và khí đốt rất phong phú của Australia đang giúp ích rất nhiều cho công cuộc chuyển đổi kinh tế của Trung Quốc.
Ông Harcourt nói: "Trong nay mai Trung Quốc sẽ trở thành đối tác thương mại hàng đầu của chúng tôi. Không bao lâu nữa tổng sản lượng hàng hóa và dịch vụ của họ sẽ qua mặt Nhật bản. Họ đã tiến bộ nhanh hơn chúng tôi dự kiến. Trước đây, hầu hết các nhà kinh tế đều cho rằng Trung Quốc sẽ trở thành đối tác số một của chúng tôi vào năm 2011 hay năm 2012. Tuy nhiên, có lẽ họ sẽ được được vị thế đó ngay trong năm Thế Vận này. Họ sẽ đoạt huy chương vàng."
Số khoáng sản Australia bán cho Trung Quốc chiếm khoảng 2/3 của kim ngạch mậu dịch lên tới 46 tỉ đôla.
Ông Tony Maher, Chủ tịch của Liên đoàn Lao động CFMEU, cho biết rằng nhu cầu của Trung Quốc về các loại khoáng sản mỗi ngày một tăng và dường như không thể nào thỏa mãn cho nổi. .
Ông Maher nói: "Điều này đang làm thay đổi nền kinh tế của cả thế giới, chứ không riêng gì nền kinh tế của đất nước chúng tôi. Lâu nay chúng tôi vẫn lệ thuộc vào các khoản thu nhập từ công cuộc xuất khẩu khoáng sản. Trước đây đã có những vụ bùng phát kinh tế ở những nơi khác trên thế giới, nhưng tình trạng bùng phát hiện nay của Trung Quốc kéo dài rất lâu và xu thế dường như sẽ tiếp tục trong tương lai. Không riêng gì Australia chúng tôi mà nhiều nước khác trên thế giới đang phải dựa dẫm vào những hoạt động xuất khẩu sang Trung Quốc."
Thủ tướng Kevin Rudd, nhà lãnh đạo hiện nay Australia là người từng nghiên cứu chuyên sâu về chính trị Trung Quốc, và một trong số rất ít các nhà lãnh đạo thế giới biết nói tiếng Hoa.
Thủ tướng Rudd sẽ đến Bắc Kinh vào thứ tư này, trong chặng dừng chân chót của chuyến công du thế giới trong vòng 17 ngày. Trước đó, ông đã đến Washington để hội kiến Tổng thống Bush của Mỹ và ghé Brussels để tham dự một cuộc họp của Liên hiệp Âu Châu. Ông Rudd từng hy vọng có thể thúc giục Hoa Kỳ và Liên hiệp Âu Châu phục hồi các cuộc đàm phán về mậu dịch tự do, nhưng Washington và các giới chức của Ủy hội Âu châu không mấy hứng thú với việc xúc tiến các cuộc thương lượng tại Tổ chức Thương mại Thế giới.
Ông Brett Williams là giáo sư Luật Quốc tế tại Đại học Sydney. Ông cho rằng Australia nên yêu cầu Trung Quốc làm nhiều hơn nữa để góp phần thăng tiến tự do mậu dịch.
Ông Williams nói: "Có lẽ ông Rudd nên nói với phía Trung Quốc rằng chúng ta mong họ nắm giữ vai trò lãnh đạo với một cách thức nào đó. Họ đã trải qua một quá trình tự do hóa thương mại rất đỗi ngoạn mục và chúng ta mong đợi họ tiếp tục làm như thế và tìm cách làm cho những hội viên khác của Tổ chức Thương mại Thế giới cũng làm như thế. Chúng ta cũng nên nói cho họ biết là sự đóng góp của họ cho Tổ chức Thương mại Thế giới sẽ tạo ra được một sự khác biệt."
Thủ tướng Rudd đã hứa là sẽ nêu lên những mối quan tâm về vấn đề nhân quyền trong khi đến thăm Trung Quốc. Chính phủ ở Canberra cũng đã kêu gọi Bắc Kinh tiến hành một cuộc đối thoại với Đức Đạt Lai Lạt Ma để giải quyết vấn đề Tây Tạng.
Bà Jocelyn Chey từng phục vụ cho bộ ngoại giao của Australia và là một chuyên gia về vấn đề quan hệ với Trung Quốc. Bà cho biết Thủ tướng Rudd đã có thái độ thận trọng khi ông đề cập tới vấn đề nhân quyền với các nhà lãnh đạo Trung Quốc.
Bà Chey nói: "Tôi đoan chắc là ông ấy sẽ đề cập tới vấn đề nhân quyền, đặc biệt là trong năm Thế Vận này. Tuy nhiên, với tư cách là một vị thủ tướng, ông ấy sẽ nhìn sự việc một cách bao quát hơn. Ông ấy sẽ có nhiều điều để nói với Trung Quốc về đường lối hành xử của Australia trong lãnh vực quan hệ quốc tế. Vì vậy, chúng ta sẽ thấy việc áp dụng đường lối đề cập một cách tổng quát và tôi không nghĩ là ông ấy sẽ thảo luận về những trường hợp cụ thể."
Thủ tướng Rudd từng phục vụ tại tòa Đại sứ Australia ở Bắc Kinh cách nay 25 năm, và chuyến viếng thăm lần này của ông đến Trung Quốc thu hút khá nhiều sự chú ý của công chúng ở đây. Văn phòng của ông đã nhận được hàng trăm lời yêu cầu phỏng vấn của các cơ quan truyền thông Trung Quốc. Dường như ngoài việc muốn mua các loại khoáng sản của Australia, Trung Quốc cũng còn muốn tìm hiểu về những ý kiến và ý tưởng của các nhà chính trị của nước này.