Ứng cử viên tổng thống Barack Obama của Đảng Dân Chủ đã tìm cách xoa dịu những tranh cãi chính trị sôi động hôm thứ ba vừa qua khi ông lên án những tuyên bố mang tính kích động trong những năm qua do mục sư Jeremiah Wright trước đây của ông ở Chicago đưa ra. Ông Obama đã lên tiếng chỉ trích những tuyên bố đó trong một bài nói chuyện tại Philadelphia về vấn đề chủng tộc ở Hoa Kỳ. Từ Washington, thông tín viên Jim Malone của Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ có bài tường trình sau đây.
Thượng nghị Sĩ Obama đã lên án những nhận định bị cáo buộc là kỳ thị chủng tộc mà Mục Sư Wright đã đưa ra trong một số bài giảng. Ông Obama gọi đó là một cách nhìn lệch lạc nghiêm trọng về Hoa Kỳ.
Nhiều năm qua, Mục Sư Wright cáo buộc rằng chính phủ Hoa Kỳ là nguồn lây lan bệnh AIDS, và ông nói các cuộc tấn công khủng bố năm 2001 là những đòn trừng phạt đối với chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ.
Thượng Nghị Sĩ Obama đang nỗ lực để trở thành tổng thống người Mỹ gốc Châu Phi đầu tiên của Hoa Kỳ. Ông nói những nhận xét của Mục Sư Wright xúc phạm đến cả người da đen lẫn người da trắng và có tiềm năng kích động tình trạng chia rẽ chủng tộc sâu rộng hơn tại Hoa Kỳ.
Ông Obama nói: "Trước đó, tôi có biết Mục Sư Wright là người thỉnh thoảng vẫn chỉ trích nảy lửa chính sách đối nội và đối ngoại của Hoa Kỳ hay không? Chắn chắn là có. Tôi có bao giờ nghe Mục Sư Wright đưa ra những nhận xét có thể được xem là sẽ gây tranh cãi khi tôi ngồi nghe giảng trong nhà thờ hay không? Có chứ. Tôi có mạnh mẽ không đồng ý với nhiều quan điểm chính trị của Mục Sư Wright hay không? Chắc chắn là có, và tôi cũng tin chắc là nhiều người trong qúy vị đã từng nghe nhiều nhận xét từ các mục sư, linh mục, hoặc giáo sĩ của qúy vị mà quý vị không thể đồng ý được."
Mục Sư Wright mới đây đã nghỉ hưu. Ông nổi tiếng là với những bài giảng nảy lửa, giống như một bài giảng vào năm 2003, khi ông xoáy mạnh vào điều ông tin là những nỗ lực của chính phủ Hoa Kỳ nhằm đối xử sai trái với người da đen.
Mục sư Wright nói: "Chính phủ Hoa Kỳ đã đầu độc người da đen bằng cách cho họ ma túy, chính phủ đã xây những nhà tù lớn, thông qua luật quá tam ba bận, và rồi bắt chúng ta hát bài 'Cầu Xin Thượng Đế Ban Phúc Lành Cho Nước Mỹ'. Không, không bao giờ, hãy cầu xin Thượng Đế nguyền rủa nước Mỹ! Điều đó đã được ghi trong kinh thánh dành cho những kẻ đã giết những người vô tội. Xin Thượng Đế hãy nguyền rủa nước Mỹ vì họ đã đối xử với người của chúng ta dưới tiêu chuẩn con người."
Ông Obama đã gặp Mục Sư Wright cách đây 20 năm, và ông đã mô tả ông Wright như là người đã hướng dẫn ông đến với đức tin Kitô Giáo.
Mặc dù ông Obama chỉ trích những nhận xét mang tính phân biệt chủng tộc của ông Wright, ông Obama nói rằng ông sẽ không chối bỏ vị mục sư cũ này.
Ông Obama nói: "Mục Sư Wright có thể là không hoàn hảo, nhưng tôi vẫn xem ông gần gũi như trong gia đình của tôi. Ông đã củng cố niềm tin nơi Thượng Đế ở trong tôi, đã làm lễ hôn phối cho chúng tôi, và đã rửa tội cho các con tôi. Tôi không thể chối bỏ Mục Sư Wright cũng giống như tôi không thể chối bỏ cộng đồng da đen của tôi. Tôi không thể chối bỏ Mục Sư Wright cũng như tôi không thể chối bỏ bà ngoại của tôi người da trắng."
Ông Obama còn nỗ lực khởi động một cuộc thảo luận thẳng thắn về vấn đề chủng tộc như là một vấn đề chính trị tại Hoa Kỳ. Ông Obama thừa nhận rằng người da trắng và người da đen có những cái nhìn khác nhau về hiện trạng của vấn đề này, tuy nhiên ông nói rằng câu trả lời là một thách thức công khai cho việc đoàn kết quốc gia.
Ông Obama nói: "Tôi sẽ không ra ứng cử tổng thống nếu tôi không hoàn toàn tin tưởng rằng đó là điều mà đại đa số nhân dân Mỹ muốn có cho đất nước này. Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ có thể chưa bao giờ hoàn hảo, thế nhưng từ thế hệ này sang thế hệ khác đã chứng minh rằng nó luôn có thể cải thiện để đi đến hoàn hảo."
Tranh cãi về những phát biểu của Mục Sư Wright đã gây ra một sự chia trí lớn lao trong cuộc chạy đua của ông Obama với Thượng Nghị Sĩ Hillary Clinton trong việc giành tư cách đại điện cho Đảng Dân Chủ ra tranh chức tổng thống.
Đợt đối đầu kế tiếp giữa ông Obama và bà Clinton là cuộc bầu cử sơ bộ tại bang Pennsylvania vào ngày 22 tháng 4 tới đây. Một cuộc thăm dò công luận mới đây cho thấy bà Hillary Clinton dẫn trước ông Obama 12 điểm tại bang Pennsylvania. Bà Clinton đang cố thắng vượt số đại biểu dẫn đầu của ông Omaba.