Lên tiếng trước đại biểu dự Hội Nghị Liên Hiệp Quốc về Khí hậu Thay Đổi trên đảo Bali hôm thứ năm, cựu Tổng Thống Hoa Kỳ Al Gore, người được trao giải Nobel Hòa Bình năm 2007 đổ lỗi cho Hoa Kỳ đã cản trở những tiến bộ tại hội nghị, và hối thúc đại biểu các nước thực hiện những điều cần thiết không cần có sự thỏa thuận của Hoa Kỳ. Từ đảo Bali của Indonesia nơi hội nghị đang diễn ra TTV đài VOA Nancy Amelia Collins gửi về bài tường trình sau đây.
Ông Gore đã đọc một bài diễn văn sôi nổi dài một tiếng đồng hồ và nhiều lần bị gián đoạn vì những tràng pháo tay tán thưởng, trong đó ông nói rằng Hoa Kỳ đang ngăn trở những tiến bộ tại hội nghị Bali.
Ông Gore nói: "Tôi sắp nói lên một sự thật phiền toái. Nước của tôi, Hoa Kỳ chịu trách nhiệm chính về việc ngăn trở những tiến bộ tại đây. Tất cả chúng ta đều biết điều đó. Tất cả chúng ta đều biết điều đó."
Các cuộc thảo luận tại hội nghị Bali là nhằm mục tiêu phát động các cuộc thương thảo về một điều ước thay thế Nghị Định Thư Kyoto, vì văn kiện này sẽ hết hiệu lực vào năm 2012.
Hoa Kỳ mạnh mẽ phản đối một mục trong dự thảo văn kiện yêu cầu các quốc gia công nghiệp hóa giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính từ khoảng 25% đến 40% trước năm 2020.
Tuy nhiên, Liên Hiệp Châu Âu và đại đa số đại biểu thay mặt cho 190 quốc gia tại hội nghị muốn đề ra các mục tiêu về khí thải trong bản dự thảo để chứng tỏ là các quốc gia công nghiệp hóa nghiêm chỉnh trong việc chống tình trạng nhiệt độ của quả địa cầu đang ấm dần lên.
Được Nhật Bản và Canada hậu thuẫn, Hoa Kỳ nói rằng các mục tiêu về việc giảm khí thải nên được thảo luận sau này.
Trước đó, ông Yvo de Boer, quan chức Liên Hiệp Quốc chủ trì hội nghị, cảnh báo rằng tình trạng bế tắc giữa Hoa Kỳ và Liên Hiệp Châu Âu về các mục tiêu khí thải gây hiệu ứng nhà kính có thể gây phương hại đến kết quả của hội nghị.
Về phần mình, ông Al Gore kêu gọi các đại biểu cứ tiến hành những gì cần thiết mà không cần có sự đồng ý của Hoa Kỳ. Ông nói:
"Quí vị có thể thực hiện một trong hai việc tại hội nghị này. Một là quí vị có thể bất bình và hướng sự bất bình đó vào Hoa Kỳ, hoặc quí vị có thể có một chọn lựa thứ hai. Đó là quí vị có thể quyết định xúc tiến tất cả những việc khó khăn nào cần được thực hiện."
Ông Gore nói với các đại biểu tham dự hội nghị rằng lập trường của Hoa Kỳ về vấn đề khí hậu thay đổi có thể sẽ thay đổi sau cuộc bầu cử tổng thống năm 2008.
Ông Gore nói: "Trong 2 năm tới đây, Hoa Kỳ sẽ tổ chức bầu cử toàn quốc. Trong một năm 40 ngày tính từ ngày hôm nay sẽ có một lễ nhậm chức tân tổng thống ở Hoa Kỳ. Tôi phải nói với quí vị một cách thẳng thắn rằng tôi không thể hứa là người được bầu lên sẽ có lập trường mà tôi kỳ vọng ở nơi họ. Tuy nhiên, tôi có thể nói với quí vị tôi tin rằng có phần chắc là như vậy."
Ông Gore, người đã góp phần trong cuộc thương thảo chung cuộc về Nghị Định Thư Kyoto 1997, nói rằng các mục tiêu giảm khí thải phải nằm trong khuôn khổ của kế hoạch được gọi là bản lộ đồ Bali.
Tại Washington, người phát ngôn của Tòa Bạch ốc, bà Dana Perino, đã không đồng ý với những cáo buộc của ông Gore. Bà nói rằng những nhận định do ông đưa ra không có tính cách xây dựng và con số chính xác về vấn đề giảm khí thải chỉ nên được thương thảo sau hội nghị Bali.
Hội nghị Bali sẽ bế mạc vào hôm nay, thứ sáu.