Thượng viện Nhật Bản đã phê chuẩn một dự luật đình chỉ sứ mạng chuyên chở của không quân Nhật tại Iraq. Đây là cuộc đụng độ mới nhất giữa đảng đối lập và chính phủ về vai trò của Nhật Bản trong các sứ mạng gìn giữ hòa bình ở nước ngoài. Từ Trung tâm Tin tức Á châu của đài VOA ở Hong Kong, phái viên Naomi Martig ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Kể từ khi rút 600 bộ binh ra khỏi nam bộ Iraq hồi năm ngoái, Nhật bản đã mở rộng các hoạt động có cơ sở tại Kuwait bao gồm việc không vận tiếp liệu và nhân viên của Liên hiệp quốc và liên minh vào các thành phố ở Iraq. Hồi đầu năm nay, Quốc hội Nhật đã gia hạn sứ mạng đó đến tháng 7 năm 2009.
Dự luật được chấp thuận bởi thượng viện do phe đối lập kiểm soát nhằm chấm dứt bộ luật đặc biệt vừa kể. Đây là lần đầu tiên Đảng Dân chủ Nhật Bản có khả năng hội đủ số phiếu tại thượng viện để thông qua dự luật.
Ông Tomohito Shinoda, một giáo sư môn chính trị học tại trường Đại học Quốc tế Nhật bản, nói rằng nhiều thành viên phe đối lập chống lại sứ mạng chuyên chở ở Iraq bởi vì họ tin rằng cuộc chiến tranh ở Iraq chưa bao giờ mang tính hợp pháp.
Ông Shinoda nói: “Lập luận của họ là bởi lẽ không phát hiện được một vũ khí có sức hủy diệt hàng loạt, vẫn được cho là cơ sở hợp pháp để tấn công Iraq, vì thế không nên dành sự hỗ trợ cho lực lượng đa quốc nhằm tái thiết Iraq.”
Dự luật này không có cơ may được thông qua tại Hạ viện nhiều quyền lực hơn, do đảng Dân chủ Xã hội đương quyền kiểm soát. Tuy nhiên, nó làm nổi bật cuộc tranh chấp của phe đối lập với chính phủ về các sứ mạng quân sự của Nhật Bản ở nước ngoài.Kể từ khi giành được quyền kiểm soát Thượng viện hồi tháng 7, đảng Dân chủ Nhật Bản đã chống lại các chính sách quan trọng của đảng cầm quyền.
Hồi đầu tháng này, đảng Dân chủ Nhật bản đã tìm cách đình chỉ sứ mạng của Nhật tại vùng Ấn Độ dương hỗ trợ cho binh sĩ do Hoa Kỳ lãnh đạo ở Afghanistan. Hạ viện đang tranh luận về một bộ luật mới cho phép tái bố trí các tầu hải quân ở đó. Ông Shinoda cho rằng Đảng Dân chủ Nhật Bản đã thông qua dự luật mới nhất này để tìm cách trì hoãn việc thông qua dự luật về sứ mạng tại Ấn Độ dương.
Ông Shinoda nói: “Dành thêm thời giờ để tranh luận về dự luật bãi bỏ công tác tái thiết tại Iraq, như thế sẽ hạn chế thời gian dành cho việc thông qua dự luật chống khủng bố phái các lực lượng tự vệ đến Ấn Đô Dương.”
Các thành viên phe đối lập lập luận rằng cả hai sứ mạng phải được đặt dưới nhiệm quyền của Liên hiệp quốc, và các sứ mạng này đi ngược với bản hiến pháp chủ hòa của Nhật Bản, ngăn cấm Nhật Bản tiến hành chiến tranh hay duy trì quân đội.