Mỹ gọi việc đóng của lò hạt nhân Yongbyon là 'bước khởi đầu khả quan'

Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ Stephen Hadley cho biết Hoa Kỳ vẫn lo ngại về chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên mặc dù dường như nước này đã đóng cửa cơ sở tái chế biến plutonium chính của họ tại Yongbyon, cách phía bắc thủ đô Bình Nhưỡng chừng 100 kilomét. Các thanh sát viên quốc tế đã đến Bắc Triều Tiên hôm thứ bảy.

Ông Hadley cho biết các thanh sát viên thuộc Cơ Quan Nguyên Tử Năng Quốc Tế đã có mặt tại chỗ với các trang bị cần thiết. Họ sẽ đến cơ sở này và sẽ có thể xác nhận được chuyện này trong vài ngày nữa, nhưng dường như cơ sở này đã được đóng cửa.

Đóng cửa lò phản ứng là một phần trong bản hiệp định do 6 quốc gia liên hệ đến các cuộc thương thuyết về về cuộc khủng hoảng hạt nhân của Bắc Triều Tiên ký kết. 6 quốc gia này là Hoa Kỳ, Bắc Triều Tiên, Nam Triều Tiên, Trung Quốc, Nhật Bản và Nga. 6 quốc gia này sẽ lại họp với nhau vào thứ tư tại Bắc Kinh.

Tại Bắc Triều Tiên, các thanh sát viên quốc tế đang giám sát việc giải thể hạt nhân và tái thiết hệ thống theo dõi đã bị tháo gỡ trước đây khi những thanh sát viên này bị trục xuất khỏi Bắc Triều Tiên 4 năm trước.

Lên tiếng trên đài truyền hình tin tức Fox hôm chủ nhật cố vấn an ninh quốc gia Hadley gọi hành động đóng cửa lò phản ứng hạt nhân Yongbyon là một bước khởi đầu khả quan. Ông cảnh báo rằng Washington vẫn còn lo ngại là Bắc Triều tiên có thể còn có chương trình riêng rẽ khác tinh chế uranium, một chất liệu cũng có thể sử dụng để chế vũ khí hạt nhân.

Ông Hadley nói rằng điều này có nghĩa là Bắc Triều tiên sẽ chỉ không còn khả năng tái chế biến để sản xuất vũ khí hạt nhân bằng plutonium. Mọi người lo ngại là họ có thể có một chương trình tinh chế chất liệu hạt nhân bí mật.

Chính quyền của tổng thống Bush cho hay Bắc Triều Tiên cũng có một chương trình hạt nhân dựa vào uranium được tinh luyện cao.

Bình Nhưỡng chỉ công khai thừa nhận chương trình hạt nhân dựa vào plutonium của họ mà thôi.

Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng thỏa thuận 6 nước cũng đòi Bắc Triều Tiên cung cấp những thông tin về toàn bộ các vũ khí hạt nhân,các nhà máy chế biến hạt nhân và các chất liệu hạt nhân được tồn trữ mà họ thủ đắc được. Ông nói rằng điều này có nghĩa là phải bao gồm cả bất cứ những nỗ lực tinh luyện uranium nào; và ông nói thêm rằng điểm này sẽ là một trong những đề tài thảo luận kế tiếp.

Theo hiệp định đạt được vào tháng 2, Bắc Triều Tiên đã đồng ý đóng cửa các cơ sở hạt nhân của họ để đổi lấy viện trợ năng lượng và có thể là các lợi ích khác nữa. Bắc Triều Tiên đã loan báo đóng của lò phản ứng Yongbyon hôm thứ bảy vì họ đã nhận được số lượng hơn 6,000 tấn nhiên liệu dầu hỏa đầu tiên từ Nam Triều Tiên.

Hiệp định này đề nghị viện trợ dần cho Bắc Triều Tiên một triệu tấn nhiên liệu dầu hỏa. Các giới chức Hoa Kỳ cũng đang tìm cách thay thế hiệp ước đình chiến kết thúc cuộc chiến tranh Triều Tiên bằng một hiệp định chính thức.