Trưởng phái đoàn Quan sát bầu cử của Liên Hiệp Châu Âu tại Đông Timor đã khen ngợi cuộc bầu cử Tổng thống đầu tiên của nước này là diễn ra yên ổn hôm thứ hai. Tin này báo trước một sự tốt đẹp cho cuộc bỏ phiếu vòng nhì được dự trù mở vào tháng 5 tới.
Trưởng phái đoàn Quan sát bầu cử của Liên Hiệp Châu Âu tại Đông Timor, ông Javier Pomes Ruiz nói rằng 34 thành viên trong đoàn của ông đã tuyên bố rằng cuộc bầu cử hôm thứ hai đã diễn ra một cách tự do và công bằng.
Ông khen ngợi người dân Đông Timor đã mở một cuộc bầu cử ôn hòa.
Chúng tôi muốn chúc mừng người dân Đông Timor đã tham gia cuộc bầu cử một cách ôn hòa, đây là cuộc bầu cử đầu tiên kể từ khi đất nước được độc lập. Các quan sát viên của chúng tôi đã có ấn tượng mạnh trước sự nồng nhiệt và hồ hởi của các cử tri khi họ tham gia bầu cử một cách đông đảo.
Đông Timor đã đấu tranh để vượt qua những sự chia rẽ sâu sắc trong nước sau khi bạo động nổ ra cách đây một năm. Nó bùng nổ vì phương cách chính phủ ứng phó với một cuộc nổi dậy của quân đội khiến đưa tới hổn loạn và bắn giết nhau trên đường phố. Chính phủ Đông Timor đã yêu cầu quốc tế trợ giúp, và lực lượng gìn giữ hòa bình do Australia dẫn đầu đã vãn hồi trật tự tại hầu hết các nơi.
Với thành công hiển nhiên của quá trình bầu cử, hôm nay Australia thông báo rằng họ sẽ rút các binh sĩ đang có mặt tại Đông Timor về nước trong vài tháng tới.
Kết quả kiểm phiếu chính thức của các cuộc bầu cử Tổng thống sẽ được công bố vào ngày 19 tháng 4 nếu như không có một sự khiếu nại chính thức nào.
Các giới chức phụ trách công tác bầu cử hôm nay cho hay không có ai trong số cả 8 ứng cử viên Tổng thống thắng với một đa số phiếu rõ rệt. Các ứng cử viên đạt được nhiều phiếu bầu nhất là ông Fernando “Lu-Olo” Guterres của đảng có ưu thế Fretilin, đương kim thủ tướng và cũng là khôi nguyên giải Nobel, ông Jose Ramos Horta, và ông Fernando de Araujo của đảng Dân chủ đối lập.
Hai trong số 3 người này sẽ tham gia một cuộc bỏ phiếu vòng nhì. Phát ngôn viên của Ủy ban bầu cử quốc gia, Linh mục Martinho Gusmao nói rằng vòng nhì của cuộc bầu cử sẽ được tổ chức vào ngày 8 tháng 5 tới đây.
Nhân vật từng tranh đấu cho độc lập của Đông Timor và cũng là Tổng thống sắp mãn nhiệm kỳ, ông Xanana Gusmao nói rằng ông không tham gia tranh cử Tổng thống vì ông muốn ứng cử vào chức vụ quan trọng hơn, là chức thủ tướng trong các cuộc bầu cử quốc hội được dự trù mở vào tháng sáu.
Vào năm 1999, Đông Timor đã bỏ phiếu chọn độc lập, thoát khỏi 24 năm dưới sự cai trị tàn bạo của Indonesia.
Cuộc bầu cử do Liên Hiệp Quốc bảo trợ này đã được đánh dấu bằng một cuộc bạo động lan rộng của những phần tử chủ chiến thân Jakarta. Bạo động đã giết hơn một ngàn người, làm cho hàng trăm ngàn người phải bỏ nhà cửa để đi lánh nạn, và tàn phá nhiều phần của Đông Timor.
Một lực lượng duy trì hòa bình đã được đưa tới đó để vãn hồi trật tự, và quốc gia này được LHQ giám sát cho đến năm 2002 thì được độc lập hoàn tòan.
Các quan sát viên nói rằng các cuộc bầu cử tổng thống ôn hòa, và sau đó là các cuộc bầu cử quốc hội ôn hòa sẽ đưa Đông Timor tới chỗ ổn định.