Ngoại trưởng Mỹ sẽ dự hội nghị thượng đỉnh ba bên với Israel và Palestine

  • Challiss McDonough

Bộ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ Condoleeza Rice cho hay vào tháng tới, bà sẽ dự một hội nghị thượng đỉnh 3 bên với Tổng Thống Palestine Mahmoud Abbas và Thủ Tướng Israel Ehud Olmert. Mục đích là để thảo luận về việc thành lập một nhà nước Palestine. Ngoại Trưởng Rice nói 6 năm đã trôi qua kể từ khi Israel và người Palestine đàm phán về vấn đề này. Những cuộc đàm phán ấy, theo lời bà Rice, là những cuộc thảo luận không chính thức nhằm mục đích dọn đường để đạt được tiến bộ trong tiến trình hòa bình.

Sau khi gặp gỡ các giới chức Ai Cập ở Luxor, kể cả Tổng Thống Ai Cập Hosni Mubarak, Bộ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ xác nhận bà sẽ gặp các nhà lãnh đạo Israel và Palestine trong tháng tới để thảo luận về các nỗ lực nhằm phục hồi tiến trình hòa bình Trung Đông. Sau đây là phát biểu của Ngoại Trưởng Rice:

Tôi giải thích rằng tôi sắp sửa gặp Thủ Tướng Olmert và Tổng Thống Abbas để thảo luận về những vấn đề rộng lớn, hầu giúp chúng ta bắt tay vào việc thực hiện bản lộ đồ, và tìm cách đẩy mạnh việc thực hiện này để tiến tới việc thành lập một nhà nước Palestine.

Ngoại Trưởng Rice nói hiện này ngày giờ cho cuộc họp chưa được ấn định, nhưng trước đó, một giới chức Mỹ cao cấp tiết lộ rằng cuộc họp sẽ được tổ chức ở Trung Đông trong vòng 3 hay 4 tuần lễ nữa. Giới chức này cho biết các nhân vật tham dự sẽ tìm cách xác định và tìm hiểu những vấn đề, những cơ hội và những khó khăn mà mỗi bên phải đối mặt.

Bộ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ nói đã 6 năm trôi qua từ khi giới lãnh đạo Israel và Palestine thảo luận với nhau về việc thành lập một nhà nước Palestine. Bà cảnh báo các bên chớ nên tin tưởng quá nhiều rằng sẽ đạt được tiến bộ nhanh chóng, nhưng bà Rice nói bà lấy làm “vui mừng” về chuyện cả hai phía đã đồng ý ngồi xuống để thảo luận một cách không chính thức với nhau. Bà Rice nói tiếp như sau:

Tôi hiểu rất rõ rằng một điều mà chúng ta không muốn làm là tìm cách mở các cuộc thương thuyết chính thức một cách vội vã trước khi mọi sự đã được chuẩn bị đầy đủ, trước khi mọi bên liên hệ đã được chuẩn bị đầy đủ. Nhưng nói như thế không có nghĩa là không thể có tiến bộ trong khi chúng ta tiến bước.

Trong khi đó, Bộ Trưởng Ngoại Giao Ai Cập, ông Ahmed Aboul-Gheit, nói rằng các bên tranh chấp cần phải xây dựng niềm tin lẫn nhau trước khi có thể tiến tới việc nối lại tiến trình hòa bình. Ngoại Trưởng Ai Cập nói thêm về điểm này:

Đây, chúng ta có một mục tiêu, là thành lập một nhà nước Palestine trên những vùng lãnh thổ bị Israel chiếm đóng từ năm 1967. Để thực hiện được điều này, chúng ta phải thương thuyết với nhau. Trước khi thương thuyết, chúng ta phải nói chuyện với nhau, để nối lại các cuộc thảo luận. Như Ngoại Trưởng Rice đã nói, hai bên đã không làm gì, ngoại trừ giao tranh với nhau trong suốt 6 năm qua.

Cuộc xung đột giữa Israel với người Palestine không phải là đề tài duy nhất được đưa ra thảo luận. Những cuộc đàm phán tại Luxor còn đề cập đến vấn đề Iraq, Libăng, Iran và cuộc khủng hoảng tại khu vực Darfur ở Sudan.

Bà Rice mô tả chuyến đi thăm Trung Đông của bà lần này là một chuyến đi để “lắng nghe”. Chuyến đi có mục đích củng cố uy tín cho Tổng Thống Palestine, ông Mahmoud Abbas, đồng thời tìm cách tranh thủ sự ủng hộ trong khu vực cho chính sách Iraq mới của chính quyền Tổng Thống Bush.

Nhưng chuyến đi được thực hiện vào một thời điểm mà quan hệ giữa Washington với các nước đồng minh Ả Rập đang trong tình trạng căng thẳng liên quan đến một số vấn đề khác nhau, kể cả vụ hành quyết Saddam Hussein và các cuộc không kích do Hoa Kỳ thực hiện ở Somalia.

Sau khi rời Ai Cập, Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Condoleeza Rice sẽ đến Ả Rập Saudi để hội đàm với Quốc Vương Abdullah. Sau đó, bà sẽ đi thăm Kuwait.