Phiến quân đòi chính phủ Sri Lanka mở lại con đường chính đến Jaffna

Phiến quân Hổ Tamil nói rằng các cuộc hòa đàm sẽ thất bại trừ phi chính phủ Sri Lanka thỏa thuận mở một xa lộ chính đến bán đảo Jaffna, điều mà phiến quân cho là cần thiết vì lý do nhân đạo. Các quan sát viên hy vọng rằng các cuộc hòa đàm sẽ đưa tới việc ngưng giao tranh giữa phiến quân và chính phủ, nếu không giao tranh sẽ lan tràn trên khắp nước.

Cách đây hai tháng chính phủ Sri Lanka cắt đứt một xa lộ chính nối liền bán đảo Jaffna nơi đa số dân là người Tamil, với phần còn lại của nước này. Phe Hổ Tamil nói rằng những cư dân sống trên bán đảo này ở miền bắc Sri Lanka đang gặp cảnh thiếu thực phẩm nghiêm trọng.

Hôm nay một phát ngôn viên của phiến quân cảnh báo rằng nếu chính phủ không chịu mở lại xa lộ này thì sẽ không có hội đàm nào nữa.

Hai bên sắp bắt đầu hai ngày hội đàm vaò thứ bảy này. Mục tiêu là để cứu vãn một lịnh ngưng bắn ký năm 2002, và ngăn không cho xảy ra một cuộc nội chiến toàn diện.

Các quan sát viên hy vọng rằng các cuộc hội đàm sẽ đưa tới một cam kết tuân thủ lịnh ngưng bắn. Tuy nhiên, xét theo tình trạng bạo động và sự thất bại của các cuộc hội đàm trước đây để ngưng bạo động, có rất ít người tỏ ra lạc quan về viễn ảnh này.

Tổ chức nhân quyền Human Rights Watch nói rằng ưu tiên lúc này không phải là thành đạt hòa bình, mà làm giảm bớt hậu quả của cuộc giao tranh đối với thường dân Sri Lanka.

Trong một bản tuyên bố được phổ biến hôm thứ năm, tổ chức này kêu gọi đôi bên thiết đặt những khu phi quân sự để thường dân có thể đến đó tránh giao tranh . Bản tuyên bố cũng đề nghị viện trợ nhân đạo tại các khu vực đó.

Ông Brad Adams là giám đốc tổ chức Human Rights Watch.

Không có ai theo dõi tình hình này mà tôi được biết lại nghĩ rằng có cơ hội thực sự để khai thông tình trạng hiện nay. Vì thế dù cho đây là một cuộc chiến chính thức hay không chính thức, họ cũng cần phải chăm sóc giới thường dân. Và làm những việc như lập những khu phi quân sự, và thỏa thuận với nhau về việc thông baó cho thường dân biết trước khi những cuộc giao tranh hay ném bom bắt đầu.

Bán đảo Jaffna là nơi sinh sống của người Tamil thuộc sắc tộc thiểu số tại Sri Lanka . Nơi đây cũng là căn cứ của phiến quân Hổ Tamil, và bản doanh của cấp lãnh đạo cao cấp của họ. Chính phủ đã chặn xa lộ A-9 hồi tháng 8 khi một cuộc giao tranh bùng nổ khiến khoảng 2,000 người bị thiệt mạng.

Cư dân tại Jaffna giờ đây sống nhờ vào đồ tiếp tế và lương thực của chính phủ, phần lớn đến bằng đường biển. Phiến quân nói rằng làm như thế chưa đủ.

Cuộc nội chiến tại Sri Lanka bắt đầu năm 1983 khi phiến quân đòi độc lập cho bán đảo Jaffna và các khu vực miền bắc và miền đông Sri Lanka, nơi mà dân Tamil chiếm đa số. Phe phiến quân cũng cho rằng dân Tamil là nạn nhân bị sắc tộc Sinhal đa số đàn áp.

Tiếp theo sau vụ ký lịnh ngưng bắn năm 2002, các phiến quân nói rằng họ sẽ chấp thuận có thêm tự trị cho các khu vực đó thay vì đòi độc lập. Tuy nhiên, đôi bên chưa bao giờ đồng ý về các chi tiết và về một phương cách để thực thi những thay đổi này.