Bài nhận định của báo Los Angeles Times ghi nhận bốn thập niên sau khi đi thăm Việt Nam với tư cách một dân biểu trẻ tuổi vào đúng cao điểm của một cuộc chiến tranh gây nhiều chia rẽ, bộ trưởng quốc phòng Donald Rumsfeld trở lại Việt Nam hôm thứ hai giữa lúc các quan hệ giữa hai nước từng là thù địch đang trở nên nồng ấm hơn.
Các giới chức Hoa Kỳ đã thận trọng hạ thấp những kỳ vọng trước chuyến đi Việt Nam của ông Rumsfeld, nhất là trong tình hình bang giao giữa Việt Nam và Trung quốc đôi khi rất căng thẳng. Nhưng sau các cuộc gặp gỡ với các giới chức bộ quốc phòng Việt Nam và thủ tướng Phan Văn Khải, các giới chức Ngũ Giác Đài nói rằng Hà Nội dường như rất mong mỏi tăng cường công cuộc hợp tác quốc phòng.
Mười một năm sau khi Hoa Kỳ và Việt Nam bình thường hóa quan hệ ngoại giao, hợp tác quốc phòng song phương vẫn ở mức độ rất hạn chế.
Một tầu chiến của Hoa Kỳ dự trù đến Việt Nam vào tháng tới, và đây là chiến hạm thứ tư của Hoa Kỳ ghé cảng Việt Nam trong 4 năm, trong khi 2 sĩ quan quân đội Việt Nam sẽ đến tiểu bang Texas vào cuối tháng này để tập huấn Anh ngữ.
Ông Rumsfeld cho rằng những bước đã thực hiện được rất quan trọng, nhất là song song với một hiệp định thương mại song phương và tiến bộ đạt được hướng tới việc Việt Nam được thu nhận vào Tổ chức Thương mại Thế giới.
Theo tin của báo New York Times, một viên chức bộ quốc phòng Hoa Kỳ gợi ý rằng có nhiều phần chắc bước kế tiếp sẽ là mở rộng nỗ lực hợp tác với việc đào tạo về y tế cho các sĩ quan Việt Nam.
Các giới chức Mỹ hôm thứ hai cũng cho biết đã có thảo luận về việc mở rộng hợp tác trong việc gỡ mìn còn sót lại từ thời chiến tranh. Một giới chức Mỹ nói rằng các giới chức Việt Nam đã bầy tỏ ý muốn được cung cấp các thiết bị gỡ mìn và các linh kiện quân sự của Mỹ. Yêu cầu về thiết bị quân sự chắc sẽ gây ra tranh luận tại Quốc hội, nơi thành tích về nhân quyền của Việt Nam đã bị điều tra kỹ.
Trong các cuộc đàm luận với ông Phạm Văn Trà, ông Rumsfeld gợi ý rằng Việt Nam có thể đóng một vai trò trong công tác gìn giữ hòa bình quốc tế. Nhưng ông Trà nêu ra rằng quân đội Việt Nam không thể tham gia bất cứ công tác nào không được sự chấp thuận cụ thể của Liên hiệp quốc.
Trước khi thực hiện chuyến viếng thăm Việt Nam, ông Rumsfeld đã nói rõ là việc tiếp cận các cảng và căn cứ quân sự của Việt Nam không có trong nghị trình thảo luận.