An ninh sinh học là một công tác rất được xem trọng tại các trại chăn nuôi gia cầm ở Hoa Kỳ. Hiện nay một mạng lưới hoàn chỉnh đã được thiết lập trên toàn quốc bao gồm các phòng thí nghiệm chẩn bệnh và các cơ quan dịch vụ nông nghiệp tiểu bang để theo dõi và ứng phó với bất kỳ một sự cố nào có thể đe dọa đến sinh mạng của gia cầm hay con người. Câu chuyện “Khoa học và Đời sống” hôm nay sẽ được Nguyễn Lê dành để mang để giới thiệu với quý thính giả một số biện pháp an ninh sinh học được áp dụng tại một trại gia cầm ở nước Mỹ-dựa trên tường trình của TTV đài VOA Rosanne Skirble.
Trên cổng ra vào Trại Gia cầm của Bà Jenny Rhodes có gắn một tấm biển với dòng chữ cảnh báo: Người Không Phận Sự Cấm Ra Vào.
Mỗi năm 5 lần, 80 ngàn con gà mới nở được mang đến tận trại này để giao cho bà Rhodes. Số gà con này được nuôi trong các chuồng tại trại cho đến khi chúng đủ lớn để giết thịt khoảng 8 tuần lễ sau đó. Bà Rhodes bảo vệ sức khỏe của đàn gà một cách hết sức cẩn thận, không phó thác một điều gì cho may rủi. Bà nói:
Chúng tôi không muốn bất cứ ai không có phận sự ra vào trại này. Ai muốn đến nhà chúng tôi chơi cũng được. Nhưng ở trại này thì chỉ có một mình tôi và mấy đứa con trai của tôi được ra vào. Ngoài ra có một người giúp việc mỗi tuần vào trại một lần. Khi vào đây, những người lạ có thể mang theo vào những thứ có thể làm hại đàn gà của tôi, những thứ đó có thể nằm ở gót giày của họ, có thể nằm trong mũi của họ, hoặc có thể nằm ở bất cứ nơi nào trên cơ thể của họ. Vì vậy mà chúng tôi phải hết sức cẩn thận.
Khách thăm có việc cần vào trại phải mặc những bộ đồ bảo hộ an ninh sinh học trùm kín từ đầu đến chân, gồm cả mũ, giày ống, bao tay, và mặt nạ. Bà Jenny Rhodes và 2 người con trai vào lứa tuổi đại học của bà cũng phải thực hiện những biện pháp đề phòng tương tự. Họ luôn luôn thay quần áo ra đường và mặc đồng phục bảo hộ trước vào trại làm việc. Bà Rhodes giải thích:
Chúng tôi không muốn mang đến cho đàn gà trong trại bất cứ thứ gì nguy hiểm cho chúng, vì chúng hoàn toàn được nuôi biệt lập. Chúng không tiếp xúc với các chim chóc hay thú vật hoang dã. Chúng chỉ tiếp xúc với chúng tôi. Chúng tôi là những người duy nhất ra vào trại. Chúng tôi phải bảo vệ vốn đầu tư của chúng tôi. Đây là một khoản đầu tư rất lớn của tôi.
Hiện nay có khoản 2000 gia đình kinh doanh trại nuôi gia cầm trên bán đảo Delmarva, nơi giáp ranh 3 tiểu bang Delaware, Maryland, và Virginia. Mỗi năm các cơ sở này mang lại một số doanh thu khoảng 1 tỷ 700 triệu đôla, biến khu vực này thành trung tâm sản xuất gia cầm hàng đầu của toàn nước Mỹ.
Ý thức rõ hiểm họa của bệnh cúm gia cầm, một chứng bệnh rất dễ lây lan xuất phát từ châu Á, các nhà chăn nuôi gia cầm tại Delmarva muốn bảo đảm với công chúng Hoa Kỳ rằng gà vịt của họ bán ra là an toàn.
Dòng virút cúm gia cầm H5N1, tức là loại virút đã khiến những người chăn nuôi ở các nước giết bỏ 140 triệu con gia cầm, hiện nay chưa lan đến Hoa Kỳ. Tuy nhiên, Bác sĩ thú y Guy Hohenhaus của Tiểu bang Maryland nói rằng công tác phòng bệnh và bảo vệ sức khỏe gia cầm đã được đẩy mạnh trong khuôn khổ một nỗ lực có phối hợp để theo dõi tình hình đàn gia cầm trên toàn nước Mỹ. Sau đây là lời của thú y sĩ Hohenhaus:
Hiện nay, trên bán đảo Delmarva, chúng tôi đang trong quá trình tăng cường công tác theo dõi tình hình của gia cầm, từ chỗ theo dõi khoảng 40% số gà sẽ giết thịt--một con số thật sự là khá cao, rất tiêu biểu và rất thích đáng xét về mặt khoa học, sẽ đi đến chỗ theo dõi 100% số gà trong tháng tới và xét nghiệm toàn bộ đàn gà để phát hiện bệnh cúm gia cầm bất cứ thuộc loại nào. Do đó chúng tôi rất tin tưởng là khi một đàn gà được đưa đi giết thịt và cuối cùng được đưa ra thị trường thì chúng hoàn toàn không bị bất kỳ một loại bệnh cúm nào.
Một vụ bộc phát bệnh cúm gia cầm không những có thể làm hại đàn gà và gây khó khăn cho nền kinh tế, mà nó còn trở thành một mối đe dọa đối với ngành y tế công cộng, nếu con người bị lây nhiễm loại vi-rút cúm gia cầm có khả năng gây bệnh rất cao. Có đến một nửa trong số 120 người bị lây bệnh từ các con gia cầm ở châu Á đã thiệt mạng.
Nếu vi-rút cúm gia cầm xuất hiện trong đàn gia cầm của họ, các nhà chăn nuôi trên bán đảo Delmarva đã có sẵn một kế hoạch đối phó khẩn cấp.
Ông Bill Satterfield, giám đốc điều hành một tổ hợp kinh doanh gia cầm tại địa phương, nói rằng kế hoạch này được soạn thảo dựa trên các biện pháp phòng bệnh giống như những biện pháp được áp dụng tại trại gia cầm của bà Jenny Rhodes, và cũng căn cứ vào những hướng dẫn về công tác y tế của chính phủ dành cho các nhân viên có nhiệm phụ đối phó với một vụ bộc phát cúm gia cầm. Ông Satterfield cho biết thêm một số chi tiết như sau:
Kế hoạch này quy định việc sử dụng các thiết bị an toàn sinh học, máy hô hấp, kiểm tra sức khỏe trước khi những người có nhiệm vụ đi vào các trại gia cầm, kiểm tra sức khỏe sau khi họ rời khỏi trại nhiều tuần lễ để chắc chắn là họ không mang theo một loại vi-rút nào. Kế hoạch cũng quy định việc sử dụng chất kháng sinh, sử dụng các loại dược phẩm kháng vi-rút, và áp dụng các biện pháp an toàn sinh học có hiệu quả.
Trong vòng 1 ngày sau khi phát hiện ra bệnh, tất cả các con gia cầm tại trại chăn nuôi liên hệ sẽ bị giết bỏ để ủ phân, toàn bộ trang trại được cách ly, và các trại lân cận được theo dõi tối đa. Ông Bill Satterfield nói rằng các nhà chăn nuôi trên bán đảo Delmarva rất thận trọng, nhưng không qua sợ hãi về chuyện bệnh tật lan rộng. Ông cho biết tiếp:
Dĩ nhiên là chúng tôi đang hành động khẩn trương bởi vì người ta đang chú ý nhiều hơn đến vấn đề này và có thêm nguồn lực để yểm trợ cho chúng tôi. Nhưng các thành viên trong nhóm chúng tôi không hốt hoảng và không buông xuôi vì nạn cúm gia cầm xảy ra ở châu Á. Chúng tôi đã có sẵn một kế hoạch trong 20 năm qua, và mới chỉ có một thời gian bị cúm 2 năm trước. Chúng tôi đã đối phó một cách rất hữu hiệu. Chúng tôi đã học được kinh nghiệm. Chúng tôi đang phát huy những thắng lợi đó và hiện nay chúng tôi được chuẩn bị kỹ lưỡng hơn trước, nhưng chúng tôi hoàn toàn không hốt hoảng.
Ông Bill Satterfield nói rằng kế hoạch này là một biện pháp chủ động nhằm phòng ngừa một trận bộc phát cúm gia cầm trong loài vật và loài người. Ông rất tin tưởng rằng các biện pháp an toàn sinh học đã được chuẩn bị sẵn có thể giúp ngăn ngừa, kiểm soát và đối phó với bất cứ một sự cố y tế nào, bất kỳ là lớn hay nhỏ. Về phần mình, tại trại gia cầm của bà, bà Jenny Rhodes khẳng định rằng cẩn trọng phòng ngừa vẫn là nguyên tắc cơ bản của đời sống.