Thủ Tướng Phan Văn Khải thăm hãng Boeing tại Seattle

Hôm Chủ Nhật, Thủ Tướng Phan Văn Khải đã đến thăm cơ xưởng của hãng sản xuất phi cơ khổng lồ của Mỹ là hãng Boeing nằm ở phía nam thành phố Seattle.

Hãng hàng không Vietnam Airlines đã hoàn tất một giao kèo với công ty Boeing để mua 4 phi cơ chở khách loại lớn 787-8 Dreamliners, trị giá khoảng 500 triệu đôla.

Theo dự định, trong ngày thứ Hai, ông Khải sẽ gặp gỡ và thảo luận với ông Bill Gates, chủ nhân của công ty Microsoft. Việt Nam đang tìm cách kêu gọi Microsoft đầu tư vào nền kinh tế đang phát triển của Việt Nam.

Kể từ ngày thiết lập lại quan hệ ngoại giao 10 năm trước đây, Hoa Kỳ đã trở thành bạn hàng lớn nhất của Việt Nam. Công cuộc giao thương giữa hai nước đã tăng từ 451 triệu đôla trong năm 1995 lên tới 6 tỷ 400 triệu đôla trong năm 2004, và Bộ Thương Mại Vietnam cho hay là Việt Nam hy vọng sẽ xuất khẩu sang Hoa Kỳ khoảng 6 tỷ 200 triệu đôla trong năm 2005, trong đó phần lớn là hàng may mặc, hải sản, đồ trang trí nội thất và cà phê.

Người ta cho rằng Tổng Thống Bush sẽ tìm cách gia tăng quan hệ chính trị, kinh tế và an ninh với Việt Nam, thế nhưng ông cũng khó làm ngơ trước những áp lực của quốc hội Mỹ muốn gửi cho nhà lãnh đạo Việt Nam một thông điệp rõ ràng về vấn đề cải cách dân chủ và nhân quyền.

Một nhóm gồm 45 nhà lập pháp Mỹ đã gửi một văn thư tới Tổng Thống Bush, đòi ông cho ông Khải biết rõ về những quan ngại sâu sa của quốc hội Mỹ liên quan tới tình trạng nhân quyền và tự do tôn giáo tại Việt Nam.

Trong lá thư này, các nhà lập pháp Mỹ nêu ra sự kiện là vẫn còn hàng trăm nhân vật cầm đầu các tôn giáo tại Việt Nam bị giam giữ trong tù hoặc bị quản chế về hành chánh.

Năm ngoái, Hoa Kỳ liệt kê Việt Nam vào danh sách những nước đáng quan tâm về những vụ vi phạm quyền tự do tôn giáo. Ngày thứ Hai, đúng ngày ông Khải từ thành phố Seattle tới thủ đô Washington, Hạ Viện Mỹ mở một cuộc điều trần về nhân quyền và tự do tôn giáo tại Việt Nam.

Nhiều cuộc biểu tình phản kháng cũng đã được dự trù diễn ra tại Washington và New York, nơi ông Khải tới rung hồi chuông tại thị trường chứng khoán bận rộn nhất thế giới.

Hôm cuối tuần, tổ chức Ký Giả Không Biên Giới tranh đấu cho phúc lợi của giới nhà báo đã kêu gọi Tổng Thống Bush nêu ra với ông Phan Văn Khải về trường hợp của các ông Phạm Hồng Sơn, Nguyễn Khắc Toàn và Nguyễn Vũ Bình đang bị nhà chức trách Việt Nam giam giữ chỉ vì đã bày tỏ quan điểm của mình một cách ôn hòa.

Tổ chức Human Rights Watch tranh đấu cho nhân quyền cũng kêu gọi Tổng Thống Bush hối thúc Thủ Tướng Việt Nam cải thiện thành tích nhân quyền tệ hại tại Việt Nam Tổ chức này nói là đang có trong tay rất nhiều tài liệu về những vụ vi phạm nhân quyền của chính phủ Việt Nam , trong có nhiều vụ bắt giữ những người bất đồng chính kiến về tội quảng bá dân chủ và nhân quyền.

Ngoài cuộc thảo luận với Tổng Thống Bush, Thủ Tướng Phan Văn Khải cũng còn dự trù gặp Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Donald Rumsfeld.