Bang Alabama (Mỹ) hôm thứ Năm đã hành quyết kẻ sát nhân Kenneth Smith và tử tù này đã nín thở trong vô vọng khi các giới chức làm hắn ngạt thở bằng khí nitơ. Đây là lần đầu tiên một phương pháp tử hình mới được áp dụng kể từ khi việc tiêm thuốc độc bắt đầu ở Mỹ bốn thập niên trước.
Smith, bị kết tội giết người thuê năm 1988, là một tử tù hiếm hoi sống sót sau một vụ hành quyết. Vào tháng 11/2022, các giới chức Alabama đã hủy bỏ vụ hành quyết anh ta bằng cách tiêm thuốc độc sau khi vật lộn hàng giờ để đưa kim tiêm vào cơ thể anh ta.
Chính phủ gọi cách thức mới được theo dõi chặt chẽ của mình là “phương pháp hành quyết không gây đau đớn và nhân đạo nhất mà con người từng biết đến”. Họ dự đoán Smith sẽ bất tỉnh trong vòng chưa đầy một phút và chết ngay sau đó, mặc dù các nhân chứng hôm thứ Năm cho biết có vẻ như phải mất nhiều phút hơn.
Alabama đã quảng cáo phương pháp ngạt thở như một giải pháp thay thế đơn giản hơn cho các hệ thống nhà tù đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm tĩnh mạch hoặc các loại thuốc cần thiết để hành quyết bằng tiêm thuốc độc.
Các nhóm nhân quyền, các chuyên gia tra tấn của Liên Hiệp Quốc và luật sư của Smith đã tìm cách ngăn chặn việc này, nói rằng phương pháp này đầy rủi ro, mang tính thử nghiệm và có thể dẫn đến cái chết đau đớn hoặc thương tích mà không tử vong.
Trong lần đi thứ hai và cũng là cuối cùng của Smith tới phòng hành quyết hôm thứ Năm, những người hành quyết đã trói anh ta trên một chiếc cáng và buộc mặt nạ phòng độc an toàn công nghiệp thương mại vào mặt anh ta. Một hộp nitơ tinh khiết được gắn vào mặt nạ, một khi nó bơm ra sẽ khiến anh ta mất oxy.
Cuộc hành quyết bắt đầu lúc 7:53 tối và Smith được tuyên bố là đã chết lúc 8:25 tối, các quan chức nhà tù cho biết.
Theo năm nhà báo được phép theo dõi vụ hành quyết qua kính với tư cách là nhân chứng của giới truyền thông, Smith dường như vẫn tỉnh táo trong vài phút sau khi khí nitơ được kích hoạt. Các nhân chứng cho biết, mặc dù chiếc mặt nạ cũng được cố định vào cáng, nhưng sau đó anh ta bắt đầu lắc đầu và quằn quại trong khoảng hai phút, sau đó người ta có thể nhìn thấy anh ta thở sâu trong vài phút trước khi hơi thở của anh ta chậm lại và không còn nữa.
“Có vẻ như Smith đã nín thở lâu nhất có thể”, Ủy viên Cơ quan Cải huấn Alabama, John Hamm, nói trong một cuộc họp báo. “Anh ta cố gắng vùng vẫy một chút, nhưng đó là một chuyển động không chủ ý và những hơi thở hắt ra. Vì vậy, tất cả đều nằm trong dự kiến”.
Linh mục Jeff Hood, cố vấn tinh thần của Smith, đã ở bên cạnh Smith trong vụ hành quyết, và cho biết các quan chức nhà tù trong phòng “rõ ràng rất ngạc nhiên về mức độ tồi tệ của sự việc”.
Trước khi bật nitơ, Smith nói một câu dài cuối cùng rằng: “Đêm nay, Alabama đã khiến nhân loại phải lùi một bước”.
Vợ anh ta và những người thân khác đến dự. Anh ta ra hiệu về phía họ và nói: “Tôi ra đi với tình yêu, hòa bình và ánh sáng”, theo các nhân chứng truyền thông. “Yêu tất cả mọi người”.
Smith đã đưa ra những thách thức pháp lý tại các tòa án liên bang khi lập luận rằng phương pháp mới của Alabama là “hình phạt tàn nhẫn và bất thường” vi hiến, nhưng anh ta đã không vượt qua được rào cản cao cần thiết để khiến thẩm phán ra lệnh trì hoãn việc thi hành án.
Các luật sư của anh ta nêu lên lo ngại rằng chiếc mặt nạ sẽ không bịt kín khuôn mặt của Smith đúng cách, khiến oxy lọt vào, gây trì hoãn hoặc thậm chí ngăn khoảnh khắc bất tỉnh nhưng lại có nguy cơ gây chấn thương sọ não nghiêm trọng.
Các chuyên gia về án tử hình cho biết mặc dù các loại khí độc như hydro xyanua đã được sử dụng trong các vụ hành quyết ở Mỹ và nhiều nơi khác trong quá khứ, nhưng đây là lần đầu tiên một bản án tử hình được thực hiện bằng cách sử dụng khí trơ để làm chết ngạt.
Oklahoma và Mississippi cũng đã phê duyệt các phương pháp ngạt khí nitơ để hành quyết, nhưng vẫn chưa triển khai phương pháp này.
Smith đã bị buồn nôn kể từ khi sống sót sau lần hành quyết đầu tiên. Anh ta cũng nêu lên lo ngại sẽ nôn vào mặt nạ và bị nghẹn. Đáp lại, các quan chức nhà tù cho biết họ sẽ phục vụ anh ta bữa ăn cuối cùng vào sáng thứ Năm và không cho bất kỳ thức ăn đặc nào sau 10 giờ sáng. Bữa ăn cuối cùng của anh ta là bít tết, khoai tây chiên và trứng.
Đa số thành viên bảo thủ của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã bác bỏ kháng cáo cuối cùng của Smith về việc trì hoãn xử tử anh ta vào tối thứ Năm và cuộc hành quyết bắt đầu ngay sau đó.
Smith bị kết tội giết Sennett, vợ của một nhà truyền giáo, sau khi anh ta và các đồng phạm mỗi người nhận khoản phí 1.000 USD từ chồng bà để giết bà, theo lời khai tại phiên tòa.
Mười một trong số 12 thành viên bồi thẩm đoàn đã bỏ phiếu tuyên án Smith tù chung thân, một thẩm phán Alabama đã bác bỏ đề nghị này theo một đạo luật đã bị bãi bỏ vì vi hiến.
Một số người thân của bà Sennett đã tham dự buổi hành quyết và nói với các phóng viên rằng họ đã tha thứ cho những kẻ giết bà.