Tổng thống Belarus, Alexander Lukashenko, đồng minh thân cận của nhà lãnh đạo Nga, sẽ đến thăm Bắc Kinh trong tuần này, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, trong bối cảnh Hoa Kỳ ngày càng lo ngại rằng Trung Quốc đang cân nhắc cung cấp viện trợ quân sự cho Nga.
Người phát ngôn Hoa Xuân Oánh cho biết ông Lukashenko sẽ thăm Trung Quốc từ thứ Ba đến thứ Năm, nhưng không đưa ra chi tiết về chương trình nghị sự của ông.
Belarus đã ủng hộ mạnh mẽ Moscow và cho phép sử dụng lãnh thổ của mình để làm bàn đạp cho cuộc xâm lược lúc đầu vào Ukraine vào một năm trước.
Ông Lukashenko là tổng thống duy nhất của Belarus kể từ khi vị trí này được thành lập vào năm 1994, và đã dập tắt các cuộc biểu tình vào năm 2020 vì việc ông tái đắc cử gây tranh cãi trong một cuộc bỏ phiếu mà phe đối lập và các nước phương Tây coi là gian lận.
Chuyến thăm diễn ra giữa bối cảnh các quan chức hàng đầu của Mỹ liên tục cảnh báo Trung Quốc về việc cung cấp viện trợ quân sự cho Nga trong cuộc chiến với Ukraine, cho rằng điều đó sẽ mang lại hậu quả nặng nề.
Giám đốc CIA William Burns đã lặp lại những tuyên bố trước đó trong một cuộc phỏng vấn sẽ được phát sóng trên kênh CBS của Mỹ vào Chủ nhật (26/2), nói rằng: “Chúng tôi tin rằng giới lãnh đạo Trung Quốc đang xem xét việc cung cấp thiết bị sát thương”.
Tuy nhiên, ông Burns nói thêm, “Chúng tôi cũng không thấy là quyết định cuối cùng đã được đưa ra và chúng tôi không thấy bằng chứng về các lô hàng thiết bị sát thương trên thực tế”.
Ông nói: “Việc cung cấp viện trợ như vậy sẽ là một vụ đánh cược rất mạo hiểm và không khôn ngoan”.
Bắc Kinh tuyên bố có lập trường trung lập trong cuộc chiến bắt đầu từ một năm trước, nhưng cũng cho biết họ có “tình bạn không giới hạn” với Nga và từ chối chỉ trích cuộc xâm lược của Moscow hoặc thậm chí tránh dùng từ “xâm lược”. Nước này từng cáo buộc phương Tây kích động xung đột và “thổi bùng ngọn lửa” bằng cách cung cấp vũ khí phòng thủ cho Ukraine.
Trung Quốc cũng chỉ trích Hoa Kỳ bôi nhọ họ với những cáo buộc viện trợ quân sự và nhắc lại rằng họ chỉ tìm kiếm hòa bình cho Nga và Ukraine.
Bắc Kinh hôm thứ Sáu đã đưa ra một đề xuất kêu gọi ngừng bắn và đàm phán hòa bình giữa Ukraine và Nga. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy thận trọng hoan nghênh sự can dự của Trung Quốc, nhưng nói rằng thành công phụ thuộc vào hành động chứ không phải lời nói.
Kế hoạch do Bộ Ngoại giao Trung Quốc đưa ra chủ yếu nhắc lại các lập trường đã nêu lâu nay, và các nhà phân tích cho rằng nhiều khả năng Bắc Kinh sẽ không là một nhà môi giới do mối quan hệ chặt chẽ với Nga và lập trường kiên định đối với cuộc xung đột.
Tuy nhiên, một số nhà quan sát cảnh báo rằng Ukraine và các đồng minh của họ cần phải bước đi cẩn thận, nói rằng việc từ chối những gì Trung Quốc coi là thỏa thuận hòa bình có thể khiến Bắc Kinh tiến gần hơn tới việc cung cấp vũ khí cho Nga.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình được cho là đang chuẩn bị thăm Nga trong vài tháng tới.