NATO đối mặt với những lời chỉ trích từ Moscow và Bắc Kinh hôm thứ Năm 30/6 sau khi khối liên minh tuyên bố Nga là "mối đe dọa trực tiếp" và nói rằng Trung Quốc đang tạo ra "những thách thức nghiêm trọng" đối với sự ổn định toàn cầu.
Trong phần cuối của hội nghị thượng đỉnh ở Madrid, khối liên minh quân sự phương Tây đưa ra lời cảnh báo thẳng thắn rằng thế giới đã rơi vào giai đoạn nguy hiểm do có sự cạnh tranh quyền lực giữa các cường quốc, ngoài ra còn có vô số mối đe dọa khác, từ tấn công mạng cho đến biến đổi khí hậu.
Các nhà lãnh đạo NATO cũng chính thức mời Phần Lan và Thụy Điển gia nhập liên minh. Nếu hai quốc gia Bắc Âu được 30 quốc gia thành viên duyệt, NATO sẽ có thêm đường biên giới dài 1.300 km với Nga.
Tổng thống Nga Vladimir Putin cảnh báo rằng ông sẽ đáp trả bằng một cách cụ thể nếu hai nước Bắc Âu cho phép NATO đưa quân và cơ sở hạ tầng quân sự vào lãnh thổ của hai nước.
Nga là chủ đề bao trùm tại hội nghị thượng đỉnh. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nói cuộc xâm lược của Moscow vào Ukraine đã dẫn đến “cuộc cải tổ lớn nhất đối với hoạt động phòng thủ tập thể của khối kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc”.
Tại hội nghị thượng đỉnh, các nhà lãnh đạo NATO đã đồng ý tăng đáng kể quy mô lực lượng quân sự dọc theo sườn phía đông của liên minh.
Họ đã công bố kế hoạch tăng gần gấp 8 lần quy mô lực lượng phản ứng nhanh của liên minh, từ 40.000 lên 300.000 quân, vào năm tới.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tuyên bố tăng cường sự hiện diện quân sự của Hoa Kỳ ở châu Âu, bao gồm một căn cứ thường trực của Hoa Kỳ ở Ba Lan, thêm hai tàu khu trục của hải quân đóng tại Rota, Tây Ban Nha, và thêm hai phi đội F35 ở Vương quốc Anh. Mỹ là nước cung cấp phần lớn hỏa lực cho NATO.
Ông Biden nói ông Putin tưởng rằng các thành viên NATO sẽ suy yếu, chia rẽ sau khi ông ta xâm lược Ukraine, nhưng nhà lãnh đạo Nga đã nhận được điều ngược lại.
Các nhà lãnh đạo của NATO cũng đã công bố bản Khái niệm Chiến lược mới của khối. Giờ đây, NATO cáo buộc Nga sử dụng các biện pháp "cưỡng ép, lật đổ, gây hấn và thôn tính" để mở rộng phạm vi hoạt động của mình.
Văn bản mới cũng đề cập đến quy mô kinh tế và quân sự ngày càng tăng của Bắc Kinh.
NATO nói rằng Trung Quốc “cố phá vỡ trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, bao gồm cả trong lĩnh vực không gian, mạng và hàng hải”, đồng thời cảnh báo về mối quan hệ chặt chẽ của nước này với Moscow.
Trung Quốc phản pháo rằng NATO chính là nguồn cơn gây ra bất ổn và tuyên bố sẽ bảo vệ lợi ích của mình.
“Vì NATO coi Trung Quốc là một‘ thách thức có tính hệ thống ’, nên chúng tôi phải hết sức chú ý và phản ứng một cách có phối hợp. Về những hành động làm suy yếu lợi ích của Trung Quốc, chúng tôi sẽ có những phản ứng cứng rắn và mạnh mẽ”, tuyên bố của Bắc Kinh cho hay.
Trung Quốc cáo buộc khối liên minh "công kích ác ý và bôi nhọ" họ. Phái đoàn của Trung Quốc tại Liên hiệp châu Âu cho rằng NATO “tuyên bố là các quốc gia khác tạo ra thách thức, nhưng chính NATO đang tạo ra các vấn đề trên toàn thế giới”.
(AP)