Quốc vương Thái Lan Maha Vajiralongkorn hôm thứ Năm 6/4 đã ký ban hành hiến pháp mới tại một buổi lễ long trọng tổ chức ở cung điện Hoàng gia Thái Lan, một bước thiết yếu hướng tới việc tổ chức cuộc bầu cử mà chính quyền quân sự Thái Lan đã hứa tiến hành nhằm khôi phục dân chủ sau cuộc đảo chính năm 2014.
Đây là hiến pháp thứ 20 của Thái Lan kể từ khi kết thúc nền quân chủ lập hiến tuyệt đối vào năm 1932. Giới chỉ trích nói hiến pháp mới vẫn trao quyền hạn rộng rãi cho các tướng lãnh, cho họ có một tiếng nói mạnh mẽ về các vấn đề chính trị Thái Lan trong nhiều năm, nêu không muốn nói là nhiều thập niên tới.
Những thay đổi mới nhất được công bố lần đầu khi văn bản hiến pháp được đăng trên tờ báo Hoàng gia và trở thành luật, hiến pháp còn vạch rõ quyền hạn của nhà vua trong trường hợp xảy ra khủng hoảng, theo giới phân tích.
Một giới chức Phòng Thư Lại Hoàng gia đại diện cho nhà vua phát biểu:
“Cầu xin cho nhân dân Thái Lan đoàn kết trong việc tuân thủ và bảo vệ hiến pháp hầu duy trì nền dân chủ và quyền tự quyết của mình.”
Bản hiến pháp mới thay thế hiến pháp tạm thời đã được ban hành sau cuộc đảo chính năm 2014.
Cử tri Thái Lan đã chấp thuận phác thảo của hiến pháp mới trong một cuộc trưng cầu dân ý tổ chức vaò tháng 8 năm ngoái, nhưng cung điện hoàng gia đã yêu cầu một số thay đổi hồi tháng Giêng năm nay lúc Vua Vajiralongkorn thừa kế ngai vàng sau khi vua cha Bhumibol Adulyadej băng hà, sau 7 thập niên trên ngai vàng Thái Lan.
Một thay đổi cho phép nhà vua du hành ra nước ngoài mà không cần chỉ định quan nhiếp chính. Mấy năm gần đây, vua Vajiralongkorn cư ngụ tại Đức, nơi hoàng tử theo học.
Một thay đổi khác là xoá bỏ một điều khoản trao quyền cho toà hiến pháp và các định chế khác trong trường hợp có khủng hoảng. Xoá bỏ điều khoản này nhấn mạnh vai trò của nhà vua.
Trao đổi với hãng tin Reuters, ông Kan Yuenyong, Giám Đốc điều hành think-tank “Đơn vị Tình báo Siam”, nói rằng trên thực tế, nhà vua sẽ có nhiều quyền hạn và có tiếng nói lớn hơn.
Còn cần nhiều bước nữa trước khi tổng tuyển cử được tổ chức. Theo lộ đồ do hiến pháp vạch ra, có thể phải chờ đến cuối năm 2018 trước khi bầu cử được tổ chức, giữa lúc có khả năng xảy ra những vụ trì hoãn không được tiên liệu trước.
Quân đội Thái Lan thoạt tiên hứa tổ chức bầu cử trong năm 2015 sau khi họ chiếm quyền từ tay của chính phủ của bà Yingluck Shinawat, em gái cựu Thủ Tướng Thaksin Shinawatra, viện lý do là để chấm dứt tình trạng xáo trộn chính trị.
Chia rẽ chính trị chính ở Thái Lan vẫn là mâu thuẫn giữa một bên là thành phần ăn trên ngồi trốc thân quân đội và có lập trường bảo thủ, và một đàng là những người nghèo, ủng hộ phong trào bảo vệ người nghèo của anh em nhà Shinawatra.
