Mười năm về trước bác sĩ Tiền Võ nhận nhiệm vụ khám chữa bệnh ở vùng đất khô cằn Imperial Valley, miền nam bang California nơi giáp biên giới với Mexico, nhưng cơ duyên và tấm lòng của người thầy thuốc gốc Việt đã níu đôi chân ông ở lại vùng đất nghèo khó này, để rồi ông và vợ là y sĩ Vy Nguyễn trở thành những anh hùng áo trắng trên tuyến đầu chống dịch COVID-19. Trả lời phỏng vấn VOA Tiếng Việt, đôi vợ chồng bác sĩ Tiền Võ cho biết cả hai cùng xung phong khám chữa và xét nghiệm miễn phí cho hàng ngàn người dân địa phương, đa phần là người di dân gốc Mexico làm nghề nông, với mong muốn góp sức phục vụ cộng đồng để đẩy lùi dịch bệnh.
Bác sĩ Tiền Võ, 43 tuổi, hiện là Tổng giám đốc Trung tâm Y khoa Vo, có hai khu khám bệnh ở thành phố El Centro và Calexico. Ông Alex Cardenas, cựu thị trưởng thành phố El Centro, nói với hãng tin AP rằng Bác sĩ Tiền Võ là “một ngôi sao nhạc rock” trong sứ mệnh mang dịch vụ y tế đến cộng đồng giữa đại dịch. Chỉ với hơn 50 bác sĩ và nhân viên, nhưng Trung tâm của bác sĩ Tiền Võ đã giúp xác định hơn 4.000 ca COVID-19 trong tổng số gần 11.000 ca dương tính ở quận Imperial. Vợ ông, Vy Nguyễn, 40 tuổi, còn gọi là Venus Nguyễn, là y sĩ gia đình FNP, cùng ông làm việc tại hai khu khám bệnh này.
VOA: Xin bác sĩ cho biết lý do vì sao cả hai anh chị cùng quyết định ở lại khu vực biên giới này, nơi mà báo chí gọi là vùng đất bị lãng quên?
Bác sĩ Tiền Võ: Mười năm trước tôi đã tới đây làm việc cho bệnh viện và trở thành giám đốc bệnh viện. Tôi nhận thấy rằng dân ở đây cần thêm nhiều bác sĩ vì đây là vùng hẻo lánh, xa xôi. Một số bác sĩ đã tới đây nhưng rồi không thích thời tiết ở đây vì nóng và họ đã rời đi. Hai vợ chồng chúng tôi nhận thấy nơi này cần sự giúp đỡ nhiều hơn nên đã quyết định ở lại đây.
“Tôi cũng có cơ duyên với một bác sĩ Mỹ là ông John Strong. Ông tìm cơ hội bán một văn phòng trong ba năm nhưng không tìm được người mua. Sau khi nói chuyện với ông thì ông rất thích tôi nên ông đã tặng văn phòng đó cho tôi. Đó là một cơ duyên mà vợ chồng tôi nghĩ là đó là ý Trời, nên chúng tôi bắt buộc phải ở lại đây để cứu giúp mọi người càng nhiều càng tốt.”
VOA: Xin anh chị chia sẻ thêm về việc xét nghiệm COVID-19 tại Trung tâm của mình?
Bà Vy Nguyễn: Hiện tại Vy và Tiền đang làm việc tại hai phòng khám tư nhân: El Centro và Calexico. Phòng khám Calexico rất gần với biên giới Mexico, cách đường biên giới khoảng 8-10 phút lái xe. Đa số bệnh nhân mà chúng tôi khám là gốc Mexico. Quận hạt Imperial County, có khoảng 180.000 người, từ tháng 3 đến nay bị bệnh COVID-19 rất nặng. Tỷ lệ nhiễm COVID-19 tại đây là khoảng 28-30%. Từ đầu mùa dịch chúng tôi đã xung phong khám, xét nghiệm, và chữa cho người bị nhiễm bệnh.
Bác sĩ Tiền Võ: Chúng tôi khám, xét nghiệm và chữa miễn phí. Chẳng những chữa cho họ mà chúng tôi còn mang thức ăn, thuốc đến tận nhà để giúp họ, để phòng lây nhiễm cho người khác. Có nhiều phòng khám khác đóng cửa nhưng phòng khám của chúng tôi lại mở cửa bình thường, hoan nghênh mọi người đến chữa trị. Ngoài ra, chúng tôi cũng thường xuyên kiểm tra sức khỏe cho nhân viên phòng khám.
Chúng tôi khám, xét nghiệm và chữa miễn phí. Chẳng những chữa cho họ mà chúng tôi còn mang thức ăn, thuốc đến tận nhà để giúp họ, để phòng lây nhiễm cho người khác.Bác sĩ Tiền Võ
Bà Vy Nguyễn: Văn phòng của chúng tôi là một trong những văn phòng đầu tiên [trong quận hạt] làm xét nghiệm COVID-19. Từ đầu mùa dịch đến nay chúng tôi test khoảng trên 30.000 người. Phòng lab của chúng tôi dùng phương pháp Molecular PCR.
Bác sĩ Tiền Võ: Cho đến nay phòng khám của chúng tôi đã phát hiện trên 4.000 ca dương tính COVID-19. Một số phải vào bệnh viện và tôi cũng theo họ vào bệnh viện để chữa trị cho những bệnh nhân của phòng khám. Mình vào thăm họ cho đến khi họ ra về. Một vài bệnh nhân của tôi đã không may mắn và đã qua đời. Rất buồn! Tôi mong sao chữa được cho tất cả mọi người nhưng sức người có hạn, nên tôi cũng kêu gọi thành phố và tiểu bang cùng trợ giúp để test, chữa cho họ sớm hơn để ngừa lây lan.
VOA: Hãng tin AP trước đây có phát hình ảnh Bác sĩ đến tận nhà thăm khám một bệnh nhân COVID-19 và ngợi khen Bác sĩ như một vị cứu tinh, trợ giúp cho nhiều bệnh nhân nghèo ở vùng đất bị lãng quên này. Xin Bác sĩ chia sẻ thêm về hành động thật ý nghĩa và rất trân trọng đó?
Bác sĩ Tiền Võ: Bệnh nhân Cynthia Reyes trước đây không phải là bệnh nhân của tôi nhưng cô nghe bạn bè nói rằng tôi có chữa COVID-19 nên cô gọi phone tới và nhờ chữa. Cha của cô bị bệnh COVID-19 và nằm viện và cô rất sợ vào bệnh viện. Ba hôm sau, cha của cô qua đời lại làm cho cô càng sợ vào bệnh viện hơn. Sau khi làm test bị nhiễm bệnh, cô lại càng lo lắng hơn. Cô có bệnh lý nền và càng lo sợ nên cô khó thở. Con và mẹ của cô cũng bị nhiễm nhưng không sao.
Bệnh viện vẫn còn phòng nhưng cô không muốn vào bệnh viện vì cô không muốn chết giống cha của cô. Cô lại rất tin tưởng tôi và thường xuyên nhắn tin cho tôi và trao đổi qua video call.
Bài học qua câu chuyện này là ba thế hệ trong gia đình đều bị bệnh, trong đó có người qua đời, lại làm cho chúng ta có thêm những bệnh khác về tâm thần, bị trầm cảm, chán nản, lo sợ… Vì vậy, nên tránh sau dịch COVID-19 này lại phát sinh thêm bệnh trầm cảm, hay rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD).
VOA: Cả hai anh chị là đều nhân viên y tế ở tuyến đầu của đại dịch với nguy cơ bị lây nhiễm rất cao. Anh chị có lo sợ không và làm sao để phòng ngừa lây nhiễm và bảo vệ sức khỏe gia đình?
Bà Vy Nguyễn: Phần lớn Vy và Tiền xung phong ra khám vì là hai người trẻ nhất trong phòng khám. Mỗi ngày khám khoảng 100-200 người mà đa phần là bị COVID-19 nên nguy cơ mình bị nhiễm rất cao. Chắc là Chúa Trời giúp chúng tôi nên chưa bị nhiễm bệnh! Con cái thì phải gửi cho ông bà ngoại vì nếu một trong hai chúng tôi bị nhiễm thì nguy cơ lây cho con rất cao. Từ đầu mùa dịch đến nay, chúng tôi cũng rất sợ nên cuối tuần trước khi về thăm con thì phải làm test trước rồi mới về thăm con và cha mẹ.
Bác sĩ Tiền Võ: Cái lo nhất của tôi là nếu tôi bị nhiễm bệnh thì có thể văn phòng sẽ phải đóng cửa thì không ai giúp cho cộng đồng này. Tôi có bàn với bà xã là nếu tôi bị nhiễm bệnh thì vẫn tiếp tục làm việc qua điện thoại và không cần phải đóng cửa văn phòng. Ngoài việc bảo vệ cho cá nhân mình, tôi phải nói rằng nhờ ơn Trời, Phật và Chúa đã trợ giúp cho chúng tôi, bệnh nhân cũng cầu nguyện cho chúng tôi.
VOA: Anh chị có đề cập việc xét nghiệm và điều trị bệnh nhân COVID-19 miễn phí, như vậy có ảnh hưởng đến doanh thu của Trung tâm?
Bà Vy Nguyễn: Ở đây người gốc Mexico làm lụng rất cực khổ, nghèo, và cũng không có dư. Họ ở chung nhiều thế hệ trong một gia đình, một căn nhà có đến 8-10 người ở, và khi một người bị bệnh thì lây cho cả một nhà. Một số người có bảo hiểm y tế nhưng cũng có nhiều người không có bảo hiểm, vì lý do này hay lý do khác.
Chúng tôi thấy rất tội vì họ không có tiền làm test [$30] nên quyết định làm test và điều trị miễn phí cho họ. Mình làm cái này là với tấm lòng. Mình làm việc tốt thì Trời, Phật sẽ phù hộ cho mình, không cách này thì cách khác. Ai cũng nghĩ rằng ở California thì rất là sang, nhưng nơi này thì không có đủ điều kiện, người làm nông ở đây rất khổ.
Mình làm việc tốt thì Trời, Phật sẽ phù hộ cho mình, không cách này thì cách khác.Y sĩ Vy Nguyễn
Bác sĩ Tiền Võ: Về mặt tài chính thì chúng tôi không đến nỗi nào, cũng không bị thất thoát nhiều. Mất cái này thì được cái kia, do có nhiều người tới khám và lượng bệnh nhân ngày càng nhiều. Ngoài ra, tiểu bang cũng hỗ trợ về mặt xét nghiệm, nên vẫn còn tiếp tục được.
Chỉ có phục vụ mới là hạnh phúc đẹp nhất. Chỉ khi giúp người dân được mạnh khỏe thì mới tích phước được cho con cháu mình. Chúng tôi dù trong hoàn cảnh nào vẫn tiếp tục chiến đấu với đại dịch và sẽ chiến thắng nó. Nhất định chúng tôi sẽ vượt qua, và không bao giờ rời bỏ. Đó là quyết tâm của phòng khám này!
