Việt Nam đã tăng cường các biện pháp cải cách chính trị có tính chất thử nghiệm trước Đại hội Đảng Cộng Sản vào năm tới, và diễn tiến này có thể dọn đường cho sự làm việc với tinh thần trách nhiệm nhiều hơn trong hàng ngũ lãnh đạo.
Hãng thông tấn Reuters trích lời các nhà phân tích cho biết như thế hôm thứ tư đồng thời lưu ý rằng những thay đổi này không có nghĩa là đảng đương quyền ở Việt Nam có ý định từ bỏ độc quyền cai trị và những người chỉ trích chính phủ có phần chắc sẽ xem những cải cách này chỉ là một thủ đoạn tô son trét phấn.
Mặc dù vậy, một kế hoạch thí điểm nhằm thay đổi cách thức chọn lựa một số nhân vật lãnh đạo đảng có thể đưa tới những quá trình dân chủ trực tiếp hơn trên diện rộng và có thể đẩy nhanh sự chuyển giao quyền lãnh đạo cho thế hệ mới.
Đà Nẵng, thành phố lớn thứ 3 của Việt Nam, hôm thứ tư cho biết đại hội đảng ở đây đã trực tiếp bầu ra bí thư thành ủy lần đầu tiên.
Trước đây các nhân vật lãnh đạo được chọn qua hai giai đoạn: trước tiên là đại hội đảng -- nhóm họp 5 năm một lần, bầu ra ủy ban chấp hành, rồi sau đó ủy ban này sẽ bầu bí thư. Giờ đây, qua việc để cho đại hội đảng -- thay vì ủy ban chấp hành, chọn bí thư, số người bỏ phiếu chọn bí thư dường như đã tăng gấp năm lần và lên tới gần 300 người.
Những con số này tuy có vẻ nhỏ nhặt đối với một thành phố có khoảng 1 triệu dân, nhưng các nhà phân tích cho rằng đây là một bước tiến đáng kể của kế hoạch cải cách đã được thử nghiệm ở các cấp thấp hơn.
Hãng tin Reuters trích lời giáo sư Carl Thayer, một chuyên gia về Việt Nam của Đại học Quốc phòng Australia, nói rằng “Đà Nẵng là một thành phố lớn của Việt Nam và điều này làm tăng phần quan trọng cho sự thử nghiệm này.” Ông Thayer cho biết “Việt Nam đang thử tăng dần tính chất dân chủ trong nội bộ đảng và trực tiếp bầu chọn người lãnh đạo đảng.” Ông nói thêm rằng điều này có những tác động đối với sinh hoạt chính trị cấp quốc gia trong tương lai.
Đà Nẵng là một trong 10 tỉnh, thành ở Việt Nam được chọn làm thí điểm cho việc bầu trực tiếp bí thư đảng, vốn đã được thực hiện ở khoảng 1,400 đảng bộ cơ sở và hơn 200 quận huyện.
Biện pháp cải cách này dường như sẽ được tiến hành ở cấp quốc gia. Hồi đầu tháng này báo Tuổi Trẻ trích lời một đảng viên cấp cao cho biết Bộ Chính trị đã ra lệnh soạn thảo một kế hoạch để bầu trực tiếp Tổng Bí Thư tại Đại hội Đảng vào tháng giêng năm tới.
Tại Đại hội Đảng 5 năm trước đây, sự kiện có hai ứng viên cho chức vụ Tổng bí thư đã làm bùng ra một cuộc tranh luận ở Trung Quốc về tiến độ của công cuộc cải cách chính trị của Trung Quốc. Lúc đó một nhà bình luận Trung Quốc nói rằng: “Người học trò đã qua mặt người thầy.”
Mặc dù vậy, các nhà phân tích cũng lưu ý rằng tiến trình cải cách ở Việt Nam diễn ra khá chậm chạp chứ không phải là đi trước Trung Quốc trong mọi phương diện. Một bản sơ thảo văn kiện Đại hội Đảng Cộng Sản Việt Nam cho biết đảng sẽ bắt đầu kết nạp thương gia làm đảng viên trên cơ sở thử nghiệm.
Trong khi đó, Đảng Cộng Sản Trung Quốc đã mở cửa đón nhận thương gia từ năm 2002.
Nguồn: Reuters, VietnamPlus
