Hôm 21/10, Bộ Ngoại giao Việt Nam lên tiếng về việc Trung Quốc thực hiện bắn đạn thật ở Biển Đông, nói rằng Việt Nam “nhất quán chủ trương mong muốn Biển Đông là khu vực hoà bình, ổn định.”
Trước đó, kênh CGTN của Trung Quốc, vào ngày 19/10 công bố video các máy bay tiêm kích bom JH-7 của đơn vị không quân hải quân thuộc Bộ Tư lệnh Chiến khu Nam bộ Trung Quốc thực hiện diễn tập bắn đạn thật ở Biển Đông trong thời gian vừa qua.
“Người phát ngôn Bộ Ngoại giao khẳng định Việt Nam nhất quán chủ trương mong muốn Biển Đông là khu vực hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển trên cơ sở luật pháp quốc tế,” theo trang Người Lao động.
CGTN cho biết cuộc diễn tập của Bộ Tư lệnh Chiến khu Nam bộ Trung Quốc được tiến hành trong thời gian 60 giây để kiểm tra khả năng thực hiện nhiệm vụ của phi công trong điều kiện thời tiết phức tạp. Tuy nhiên, đoạn video không cho biết rõ cuộc tập trận này diễn ra vào thời điểm nào.
Trong video, các tiêm kích bom mang theo nhiều loại vũ khí bay ở độ cao cực thấp để tránh radar và hệ thống phòng không đối phương giả định.
“Trong cuộc diễn tập, một số máy bay ném bom mang nhiều loại vũ khí đã cất cánh với tốc độ nhanh. Để tránh radar mặt đất và các hệ thống phòng không, đội hình máy bay chiến đấu đã sử dụng độ cao cực thấp để che giấu sự xâm nhập trên biển,” đài CGTN cho biết.
Hôm 20/10, Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) lại ra thông cáo trên web chính thức bằng tiếng Anh của họ nói rằng họ sẽ tiếp tục thực hiện tập trận bắn thật trên vùng biển Biển Đông vào ngày 20/10, và trên vùng biển Hoàng Hải từ ngày 20-25/10 theo giờ Bắc Kinh.
Từ thành phố Hồ Chí Minh, ông Đinh Kim Phúc, một chuyên gia về Biển Đông, nói với VOA:
“Tham vọng về chủ quyền biển đảo của Bắc Kinh đối với Biển Đông thì họ tự nhận rằng họ đã có chủ quyền từ hàng ngàn năm, như vậy là trái lại tất cả chủ quyền lịch sử trong khu vực cũng như trái với Công ước Liên Hợp Quốc về luật Biển (UNCLOS) năm 1982.
“Hành động của Trung Quốc luôn luôn đẩy khu vực Biển Đông lên bờ vực chiến tranh, bắt đầu từ khi Trung Quốc thành lập cái gọi là Tam Sa vào năm 2007 cho đến nay.
“Nguy cơ xung đột trên Biển Đông không còn là nguy cơ tiềm ẩn nữa mà nó sẵn sàng có một cuộc chiến tranh cục bộ, hay tổng lực để giải quyết vấn đề chủ quyền và an ninh khu vực.”
Ông Đinh Kim Phúc nhận định rằng tham vọng của Trung Quốc đe dọa đến quyền lợi tất cả các nước Đông Nam Á, nhất là các nước có liên quan đến chủ quyền biển đảo ở Biển Đông, trong đó có Việt Nam.
Cũng tại cuộc họp báo hôm 21/10, trả lời câu hỏi của các phóng viên về việc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ đã thông qua dự luật S.1657 trừng phạt các cá nhân, tổ chức Trung Quốc liên quan đến những hoạt động tranh chấp lãnh thổ do Trung Quốc gây ra ở Biển Đông và biển Hoa Đông, bà Hằng khẳng định:
“Lập trường nhất quán của Việt Nam là các quốc gia cần tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp Quốc về luật Biển (UNCLOS) năm 1982, tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của những quốc gia ven biển.”
Cũng liên quan đến Biển Đông, trả lời câu hỏi của báo chí về thông tin tàu ngầm hạt nhân Mỹ va chạm vật thể lạ, bà Hằng nói rằng hải quân các nước khi hoạt động ở Biển Đông “cần đóng góp tích cực vào duy trì hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn tại khu vực”.
Vụ việc xảy ra hôm 2/10, khi tàu ngầm hạt nhân Mỹ USS Connecticut của hải quân Mỹ va phải một vật thể dưới mặt nước trên vùng biển quốc tế ở Biển Đông. Hải quân Mỹ khẳng định lò phản ứng trên tàu ngầm này vẫn an toàn sau cú va chạm và không gây ra bất kỳ nguy cơ hạt nhân nào, tuy nhiên, phía Trung Quốc bày tỏ quan ngại về nguy cơ rò rỉ phóng xạ từ lò phản ứng hạt nhân trên tàu ngầm này.
