Việt Nam cho biết tập đoàn Exxon Mobil của Hoa Kỳ mong muốn đầu tư các dự án điện khí ở nước này, một động thái có thể củng cố thêm cho quan hệ thương mại với Mỹ sau những lời chỉ trích của Tổng thống Donald Trump về tình trạng cán cân thương mại bất lợi cho Washington.
Hôm 11/06, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc điện đàm với ông Irtiza Sayyed - Chủ tịch toàn cầu Exxon Mobil và cho báo chí trong nước biết rằng tập đoàn này muốn đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tại Việt Nam với chuỗi dự án điện khí hóa lỏng (LNG) tại Hải Phòng, bao gồm chuỗi cảng, kho khí và các nhà máy sản xuất điện từ LNG, và chuỗi điện khí tại Long An.
“Đối với các tổ hợp này, Exxon Mobil sẽ bảo đảm cung cấp liên tục đầy đủ LNG trực tiếp từ Hoa Kỳ và từ một số nước khác. Việc nhập khẩu LNG sẽ góp phần tạo dựng cán cân thương mại hài hòa cùng có lợi giữa Việt Nam và Hoa Kỳ,” Cổng thông tin Chính phủ cho biết.
Trong thời gian qua, Việt Nam liên tục xuất siêu sang Hoa Kỳ khiến thâm hụt mậu dịch giữa Mỹ với Việt Nam tăng đáng kể. Thâm hụt thương mại Mỹ-Việt trong năm 2019 gần 56 tỷ đôla, tăng 42% so với năm 2018, theo số liệu của Quốc hội Hoa Kỳ.
Trong Quý I năm 2020, Việt Nam xuất siêu 12,4 tỷ đôla sang nền kinh tế lớn nhất thế giới, nhưng nhập về chỉ 3,55 tỷ đôla từ Mỹ, theo thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam.
Thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ với Việt Nam ngày càng tăng và chính quyền Tổng thống Donald Trump “đã nói rõ với Việt Nam rằng họ phải có biện pháp để giảm mức thâm hụt thương mại ‘không bền vững’ này.”
Vào tháng 6 năm ngoái, ông Trump cáo buộc Việt Nam “lạm dụng thương mại còn tệ hơn cả Trung Quốc,” và điều này gây lên những lo ngại rằng Việt Nam có thể là mục tiêu tiếp theo, sau Trung Quốc, bị Mỹ áp thuế lên hàng hóa.
Truyền thông Việt Nam dẫn lời Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hôm 11/06/2020 khẳng định: “Hợp tác của Exxon Mobil là rất quan trọng, đóng góp vào hợp tác chung giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.”
Hãng tin Bloomberg hôm 12/06/2020 cho biết hiện nay tập đoàn Exxon Mobil đang nắm giữ 64% cổ phần dự án Cá Voi Xanh của Việt Nam. Tuy nhiên, nhưng dự án này được cho là đã bị hoãn từ năm 2019 với tin đồn là do “áp lực” từ Trung Quốc.
Truyền thông trong nước không nhắc đến dự án Cá Voi Xanh của Exxon Mobil trong bản tin về các dự án LNG mà tập đoàn này đang “để mắt đến” ở Việt Nam. Không rõ liệu cuộc điện đàm giữa ông Phúc và ông Sayyed có bàn về số phận của dự án Cá Voi Xanh hay không.
Trước đó, ExxonMobil từng khẳng định với VOA tiếng Việt rằng dự án Cá Voi Xanh “không nằm ở vùng có tranh chấp” giữa Bắc Kinh và Hà Nội. Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), đối tác của ExxonMobil trong liên doanh này, nói dự án vẫn được “triển khai theo kế hoạch” và sẽ vận hành thương mại Quý IV năm 2023.
