Sáng ngày 14/8, Việt Nam bắt đầu cử hành hai ngày Quốc tang cho nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu, người được báo Mỹ nói là bị “mất ghế do đấu đá nội bộ”.
Trang VietnamNet loan tin rằng Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã đến viếng Quốc tang của ông Lê Khả Phiêu.
Trong trang phục màu đen và khẩu trang đen, ông Nguyễn Xuân Phúc viết trong sổ tang: “Đồng chí Lê Khả Phiêu mất đi là một tổn thất to lớn đối với Đảng, Nhà nước, Quân đội, Nhân dân ta, bạn bè, đồng chí, đồng đội và Gia quyến đồng chí; đồng thời để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong lòng bạn bè quốc tế”.
Bà Nguyễn Thị Kim Ngân viết: “Đồng chí là một nhà lãnh đạo tâm huyết, trách nhiệm, nhà chính trị, quân sự đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp xây dựng Đảng, phát triển đất nước”, cũng theo VietnamNet.
Ông Lê Khả Phiêu qua đời hôm 7/8/2020, thọ 88 tuổi. Ông giữ chức Tổng Bí thư Đảng từ tháng 12/1997 đến tháng 4/2001, giai đoạn đất nước có nhiều thay đổi sau khi Hoa Kỳ và Việt Nam bắt đầu bình thường hóa quan hệ từ năm 1995. Nhưng ông được xem là một người bảo thủ khi Việt Nam mở cửa với thế giới.
Hôm 14/8, trang New York Times có bài nhận định rằng ông Lê Khả Phiêu bị mất chức Tổng Bí thư do “đấu đấu nội bộ”: “Là một người bảo thủ về ý thức hệ, ông được coi là một lựa chọn thỏa hiệp. Nhưng ông ngay lập tức phải đối mặt với xung đột phe phái liên tục với những người cải cách trong Đảng và, với việc bị bãi nhiệm năm 2001, chỉ giữ ghế chưa đầy 4 năm trong nhiệm kỳ 5 năm của mình”.
Theo tờ báo Mỹ, ngay trước khi Tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton đến thăm Việt Nam vào năm 2000, ông Phiêu đã cảnh báo rằng cuộc chiến chống lại phương Tây, mà ông đã cống hiến cả cuộc đời của mình như một người lính, vẫn chưa kết thúc với chiến thắng thuộc về Việt Nam.
Ông nói: “Họ tiếp tục tìm cách xóa sổ hoàn toàn các nước xã hội chủ nghĩa còn lại. Chúng ta không bao giờ lơ là mất cảnh giác dù trong một phút”.
Tờ NYT viết: “Ông ra lệnh cho các quan chức Đảng chỉ dành cho ông Clinton một sự chào đón nhẹ nhàng và sau đó lên lớp với Tổng thống về chủ nghĩa đế quốc Mỹ”.
“Ông Lê Khả Phiêu không phải là chính trị gia chuyên nghiệp mà là người lính có kinh nghiệm trên chiến trường”, Tiến sĩ Luật Cù Huy Hà Vũ, một nhà bất đồng chính kiến của Việt Nam hiện đang sống lưu vong tại Mỹ, nêu nhận định với VOA.
Ông Vũ nhận định rằng kết quả chống tham nhũng của ông Phiêu ‘rất khiêm tốn’ vì ông Phiêu chưa làm được gì nhiều thì đã bị phế truất. “Suốt ngày ông ấy phải lo chống lại sự chống đối của hai vị cố vấn Đỗ Mười và Lê Đức Anh thì còn có thời gian đâu để mà mài sắc và nghiên cứu một cách có khoa học, có bài bản để chống tham nhũng”, ông Vũ nói.
