Cuốn ‘Đối phó với nhiều loại tiền tệ trong những Nền kinh tế chuyển đổi: Cơ hội hợp tác của Campuchia, Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào và Việt Nam’, viết rằng việc hợp tác chặt chẽ về tiền tệ và tài chính sẽ giúp ba nước Đông Nam Á tăng cường ổn định và đưa ra được những giải pháp cùng những tiêu chuẩn quy định chung tốt nhất.
Nhiều cuộc đối thoại khu vực hơn về những vấn đề này cũng có thể giúp ba nước này cải thiện tính hiệu quả của các chính sách tiền tệ và chính sách tỉ giá hối đoái, đồng thời thu được nhiều lợi ích hơn từ việc tăng cường sự phụ thuộc kinh tế lẫn nhau.
Ngoài đồng nội tệ, người dân các nước Việt Nam, Campuchia và Lào thường sử dụng những đồng tiền nước khác trong kinh doanh. Đồng đôla Mỹ là lựa chọn số một, trên thực tế đó là hiện tượng đôla hóa, mặc dù các đồng tiền khác cũng được lưu thông rộng rãi. Tỉ lệ sử dụng ngoại tệ trong lưu thông ở Việt Nam là khoảng 20%, ở Lào khoảng 50% và ở Campuchia là hơn 90%.
Theo ADB, việc đôla hóa có mặt lợi và mặt hại. Về mặt lợi, đôla hóa có thể đặt ra những quy tắc cho các chính phủ khi các nước này không dễ dàng cân đối thâm hụt ngân sách bằng cách in thêm tiền hay bằng cách đề ra các loại thuế mới.
Nếu việc đôla hóa dẫn tới một tỉ giá hối đoái cố định, giá cả cũng ít biến động. Tuy nhiên việc sử dụng nhiều đồng tiền có thể dẫn tới việc các cơ quan quản lý kinh tế mất khả năng kiểm soát các chính sách tiền tệ và tỉ giá hối đoái.
Việc này đồng thời làm giảm quyền lực của các ngân hàng trung ương với tư cách là người cho vay cuối cùng do ngân hàng chỉ in được một loại tiền trong khi đó người dân lại muốn giữ nhiều đồng tiền khác nhau.
Ông Giovanni Capannelli, nhà kinh tế hàng đầu của Văn phòng Hợp nhất Kinh tế Khu vực thuộc Ngân hàng Phát triển Châu Á, đồng thời là một trong những tác giả của cuốn sách, cho rằng: “Việc chia sẻ thông tin và kinh nghiệm sẽ giúp các cơ quan quản lý tiền tệ của Campuchia, Lào và Việt Nam tìm ra một giải pháp cho vấn đề đô-la hóa. Ba nước này cần chú trọng tới những mức độ khác nhau của vấn đề đôla hóa ở các nền kinh tế nước mình đồng thời nỗ lực tăng cường hợp tác khu vực, giữa ba nước với nhau và với các thành viên còn lại trong Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á.”
Cuốn sách viết rằng những đề xuất trong tương lai cho một khuôn khổ tiền tệ hoặc tỉ giá hối đoái chung giữa ba nước cần chú trọng tới các đồng tiền được sử dụng trong nền kinh tế nước mình. Cuốn sách cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi kinh tế vĩ mô ở khu vực để giữ ổn định tài chính và đảm bảo chính sách tiền tệ và chế độ tỉ giá hối đoái ở ba nước này được giữ ổn định với những mục tiêu phát triển kinh tế dài hạn của mình.
ADB cho hay, tại Việt Nam, tiền đồng là đơn vị tiền tệ chính thức duy nhất, tuy nhiên đôla Mỹ có thể được sử dụng làm đồng tiền dự trữ vì vậy một tỉ lệ đáng kể lượng tiền gửi ngân hàng là đồng đôla. Tính trung bình, người Việt Nam cũng giữ nhiều vàng hơn, tính trên mỗi đồng đôla thu nhập, hơn bất kỳ người dân nước nào trên thế giới. Điều này phản ánh sự thiếu lòng tin vào đồng nội tệ.
Một cuốn sách mới được phát hành của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) viết rằng việc hợp tác chặt chẽ hơn về tiền tệ và tài chính sẽ giúp các nước Việt Nam, Campuchia và Lào giải quyết một cách hiệu quả những thách thức đặt ra từ việc sử dụng nhiều loại tiền tệ trong nền kinh tế của nước mình.
