Trước thông tin Nga cân nhắc khôi phục căn cứ quân sự ở Việt nam hồi tuần trước, phía Việt Nam đã chính thức lên tiếng khẳng định không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự tại Cam Ranh.
Phát biểu trong buổi họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Việt Nam chiều ngày 13/10, phát ngôn viên Lê Hải Bình cho biết: “Lập trường nhất quán của Việt Nam là không liên minh quân sự, không liên minh với nước nào để chống lại nước thứ 3 và cũng không cho nước nào đặt căn cứ quân sự tại Việt Nam. Tất cả những lập trường được nêu từ trước đến nay vẫn là như vậy”.
Bình luận về tuyên bố của phía Việt Nam, Tiến sĩ Tạ Văn Tài, một nhà nghiên cứu về Việt Nam tại Đại học Havard, Hoa Kỳ, cho biết:
“Đó là lập trường đã có từ lâu rồi.Theo tôi hiểu là Việt Nam bây giờ có muốn ký liên minh với ai thì cũng khó hay là không muốn làm, bởi vì Việt Nam khó mà kiếm được một liên minh để ký hiệp ước như vậy. Hoa Kỳ cũng không có chịu liên lụy vào chuyện ký liên minh với Việt Nam đâu. Việt Nam nói như vậy để không có hiềm khích với Tàu. Ký liên minh với Tàu, Việt Nam cũng chẳng muốn ký bởi vì như vậy toàn dân Việt Nam sẽ nổi dậy chống đối. Ký liên minh với các nước khác như Nhật, Úc, Pháp hay là Âu châu, họ cũng ngại lắm, họ đâu có ký, thì mình thà tuyên bố như vậy để Tàu khỏi nổi giận.”
Sau sự sụp đổi của Liên bang Soviet, dù có mối quan hệ lâu dài với Việt Nam, Nga đã rút khỏi căn cứ hải quân nước sâu Cam Ranh trong khoảng đầu những năm 2000 như một dấu ấn giảm dần sự hiện diện quân sự của quốc gia này trên toàn thế giới.
Kể từ đó, chính sách đối ngoại của Nga đã trở nên quyết đoán hơn, dẫn đến căng thẳng với Mỹ và những đồng minh của Mỹ về những cuộc xung đột ở Ukraine và Syria, và sự hiện diện của binh lính NATO ở Đông Âu, cùng những vấn đề khác.
Về tuyên bố mới đây của Hà Nội rằng “không cho nước nào đặt căn cứ quân sự tại Việt Nam”, mà cụ thể là vịnh Cam Ranh, Tiến sĩ Tài nhận xét:
“Đó là để trấn an Tàu, không cho Mỹ vô Cam Ranh. Nhưng cách đây mấy ngày, mấy chiến hạm như John S. McCain vô thì cũng chỉ là đi thăm viếng, có sự liên hệ tốt đẹp về ngoại giao hay quân sự thôi. Nhưng mà không có cho nước nào đặt căn cứ là chuyện dĩ nhiên rồi. Mà Mỹ cũng chẳng thèm đâu.”
Thứ Sáu tuần trước, các cơ quan thông tấn của Nga dẫn lời Thứ trưởng Quốc phòng Nikolai Pankov nói rằng Nga đang xem xét kế hoạch khôi phục những căn cứ quân sự ở Việt Nam và Cuba, từng là những cột trụ sức mạnh quân sự toàn cầu của Liên bang Soviet thời Chiến tranh Lạnh.
