Văn Bút Hoa Kỳ vừa kêu gọi chính phủ Việt Nam trả tự do cho nhà báo độc lập Lê Hữu Minh Tuấn, bãi bỏ mọi cáo buộc và đảm bảo ông được chăm sóc sức khỏe giữa lúc bệnh tình của ông được cho là càng ngày trầm trọng.
Văn Bút Hoa Kỳ (PEN America) quan ngại sâu sắc đến sức khỏe và hiện tình của ông Lê Hữu Minh Tuấn, biên tập viên và thành viên Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam (IJAVN), tổ chức này cho biết trong thông cáo hôm 31/10.
“Mấy tháng gần đây, ông Tuấn không ăn được đồ ăn đặc, sụt cân nhiều, đau bụng dai dẳng, đi ngoài phân lỏng nhiều lần, có chất nhầy và bọt trắng, chân tay bị tê. Tuần này gia đình anh Tuấn cho biết tình trạng sức khỏe của anh rất nguy kịch”, Văn Bút Hoa Kỳ mô tả về tình hình sức khỏe của nhà báo đang thụ án 11 năm tù tại trại giam Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, do Bộ Công an quản lý.
Hôm 4/11, từ Quảng Nam, bà Lê Thị Hoài Na, em gái của ông Tuấn, chia sẻ với VOA rằng sức khỏe của ông suy giảm nghiêm trọng trong thời gian vừa qua, mắc nhiều chứng bệnh nhưng nặng nhất là bệnh đại tràng, khiến ông sụt cân chỉ còn 51 kg.
“Tình hình của anh Tuấn hiện nay là rất tồi tệ với nhiều chứng bệnh, gầy, tê bì tay chân, nặng nhất là có nguy cơ bị ung thư đại tràng. Mấy lần trước gia đình có gửi đồ ăn vào nhưng anh không ăn được gì, chỉ có thể uống sữa thôi, nhưng đợt này thì anh ấy không thể uống sữa được luôn, vì mỗi lần uống vào thì bụng trương lên, rất đau”, bà Na mô tả.
“Sức khỏe của ông Tuấn xấu đi đáng kể kể từ khi ông bị bắt và tạm giam vào tháng 1/2021”, Văn Bút Hoa Kỳ nhận định trong thông cáo, đồng thời “kêu gọi chính phủ Việt Nam trả tự do cho ông ngay lập tức, bãi bỏ mọi cáo buộc và cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế thiết yếu mà ông rất cần”.
“Bây giờ mình có làm đơn, có nói gì đi nữa thì người ta cũng không quan tâm đến sức khỏe của anh trai tôi trong đó. Họ cứ để vậy thôi, để đến khi nào chết thì thôi, tôi nghĩ vậy”, bà Na bày tỏ sự tuyệt vọng.
Không được gửi thư về nhà
Đại diện gia đình ông Tuấn cho VOA biết rằng quản lý trại giam cho ông thăm gặp người thân và điện thoại về nhà hàng tháng, nhưng gần đây không cho ông viết thư về nhà.
“Thư của anh đợt gần đây không hiểu vì sao mà trại giam không cho gửi đi. Mặc dù theo quy định mỗi tháng anh được gửi về nhà hai lá thư, nhưng tất cả thư của anh trong thời gian gần đây không được gửi về nhà”, bà Na cho biết thêm.
Việc hạn chế gửi thư làm dấy lên mối lo ngại đáng kể về khả năng kiểm duyệt và những hạn chế bất hợp pháp có thể xảy ra đối với trường hợp của ông Tuấn, tổ chức Văn Bút Hoa Kỳ nhận định.
Tổ chức này kêu gọi chính phủ Việt Nam ngay lập tức chăm sóc y tế cho ông Lê Hữu Minh Tuấn, bao gồm cả việc khám nội soi được thực hiện tại một bệnh viện có uy tín và trả tự do cho ông vì lý do nhân đạo.
Ngoài ra, Văn Bút Hoa Kỳ cũng kêu gọi các quốc gia hành động khẩn cấp thay mặt ông Tuấn bằng cách thúc ép chính phủ Việt Nam duy trì các cam kết về nhân quyền và đảm bảo sức khỏe cho ông Tuấn và tất cả những người bị giam giữ.
VOA đã liên lạc với Bộ Công an và Bộ Ngoại giao Việt Nam, đề nghị họ bình luận về lời kêu gọi của Văn Bút Hoa Kỳ và phát biểu của gia đình ông Tuấn, nhưng chưa được trả lời.
Chính quyền Việt Nam lâu nay bác bỏ các cáo buộc cho rằng họ vị phạm quyền tự do báo chí. Họ khăng khăng rằng các quyền căn bản của người dân luôn được đảm bảo.
Hồi tháng 1/2024, Uỷ ban Bảo vệ Ký giả (CPJ) có trụ sở tại New York, Mỹ, cũng đưa ra lời kêu gọi tương tự về trường hợp của ông Tuấn, sau khi ông mắc các vấn đề về đường tiêu hóa và được nhân viên y tế nhà tù chẩn đoán mắc bệnh viêm đại tràng và viêm gan từ cuối năm 2022.
Ông Shawn Crispin, đại diện cấp cao khu vực Đông Nam Á của CPJ nói trong thông cáo: “Ông Tuấn bị giam tù càng lâu thì Việt Nam càng xấu hổ vì cách đối xử tàn nhẫn với các nhà báo bị cầm tù”.
Với cùng tội danh “tuyên truyền chống nhà nước”, hai thành viên khác của Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam cũng bị tuyên án tù, gồm chủ tịch Phạm Chí Dũng đang thụ án 15 năm tù và phó chủ tịch Nguyễn Tường Thụy đang thụ án 11 năm tù.
Theo Chỉ số Tự do Sáng tác 2023 của PEN America, Việt Nam là quốc gia giam cầm các nhà văn, nhà báo nhiều thứ 3 thế giới, sau Trung Quốc và Iran và ngang hàng với Ả rập Xê út.
Diễn đàn