Ông Nguyễn Hồng Diên - Bộ trưởng Công Thương – vừa tạt vào mặt tất cả các giới tại Việt Nam một gáo nước lạnh khi nhận định: “Nếu báo cáo của Vụ Thị trường là đúng thì đâu có thiếu nguồn cung xăng dầu” (1)!
Nên lưu ý, Vụ Thị trường thuộc Bộ Công Thương. Ông Diên - Bộ trưởng Công Thương, vừa là cấp trên trực tiếp của Vụ Thị trường, vừa chịu trách nhiệm về hoạt động của Vụ Thị trường nhưng vì không dám khẳng định, báo cáo của Vụ Thị trường chính xác nên ông phải dùng chữ... “nếu”! Bộ trưởng mà như thế rõ ràng thuộc loại... cổ lai hy! Nội các (chính phủ) nào lựa chọn một nhân vật như thế làm bộ trưởng và quốc hội nào phê chuẩn đề nghị ấy rõ ràng cũng cùng loại... xưa nay hiếm!
Thế xăng dầu có thiếu không? Nếu nghe lời ông Diên và tin vào báo cáo của Vụ Thị trường thì... “không”! Mà... “không” có nghĩa là nhiều viên chức hữu trách trong hệ thống công quyền và nhiều cơ quan truyền thông chính thức đã cũng như đang... nói láo!
Ví dụ báo... Quân đội nhân dân (QĐND)! Ngày 9/2/2022, báo Quân đội nhân dân đề cập đến chuyện Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn (NSRP) cắt giảm công suất, dẫn đến tình trạng thiếu xăng, dầu. Nhiều cây xăng hết hàng phải tạm đóng cửa.
QĐND dẫn lời ông Đỗ Thắng Hải, một trong các Thứ trưởng của Bộ Công Thương giải thích lý do tại sao xăng dầu thiếu: NSRP cung ứng từ 30% đến 35% xăng dầu tại Việt Nam, cho nên chỉ cần hoạt động của nhà máy này thay đổi thì chắc chắn sẽ tác động nhất định đến một số doanh nghiệp là đầu mối kinh doanh xăng dầu trong nước, ảnh hưởng đến nguồn cung xăng dầu phục vụ sinh hoạt của dân chúng cũng như hoạt động của các doanh nghiệp.
Có thể do có thượng cấp như ông Diên nên ông Hải không dám thừa nhận xăng dầu thiếu, cũng không dám phủ nhận... thiếu xăng dầu! Ông Hải chỉ lập lờ: Tại một số địa phương có hiện tượng một số của hàng xăng dầu ngừng bán hàng với lý do thiếu nguồn cung. Các cơ quan hữu trách đã kiểm tra. Hầu hết cửa hàng xăng ,dầu ngừng bán hàng do lấy nguồn hàng từ các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu nhỏ. Ngoài ra, một số doanh nghiệp có hiện tượng hạn chế bán hàng ra để chờ tăng giá.
Tờ QĐND dẫn dự báo của một số chuyên gia: Nguồn cung xăng dầu nội địa chỉ đáp ứng 74% nhu cầu, 25% còn lại phải nhập cảng. Do khan hiếm, cùng với tác động của thị trường thế giới, liên bộ Công Thương – Tài chính sẽ sớm điều chỉnh giá và giá xăng, dầu có thể tăng mạnh (2).
Chẳng riêng tờ QĐND, nhiều cơ quan truyền thông chính thức cũng tường thuật như vậy từ hạ tuần tháng trước (1/2022) sau khi NSRP loan báo vừa hủy việc tiếp nhận hai tàu vận chuyển dầu thô do “đang phải đối mặt khó khăn về tài chính”. Thậm chí vào thời điểm đó, một số nơi, một số người dự đoán: NSRP có thể sẽ tạm ngưng hoạt động (3). Những dự đoán này đã tạo ra một chuỗi tác động đến cả kinh tế lẫn xã hội. Mãi đến gần đây, Ban Kinh tế Nghi Sơn và các Khu công nghiệp tỉnh Thanh Hóa mới... “bác bỏ thông tin NSRP tạm ngưng hoạt động” (4).
***
Cứ như lời ông Diên thì những cơ quan truyền thông chính thức đã bịa đặt khi tường thuật về thị trường xăng dầu sau khi NSRP cắt giảm sản lượng, các chuyên gia từng đưa ra nhận định, dự báo đều… nói láo! Xăng dầu không thiếu!
Xăng dầu không thiếu! Theo Bộ Công Thương, các nhà máy lọc dầu chỉ đáp ứng 75% nhu cầu thị trường nội địa nhưng... vẫn bảo đảm về nguồn cung. Vì cần có thời gian cho việc nhập cảng 25% còn lại nên... “thị trường có chút... trục trặc”. Khiếm hụt 25% không phải là... “thiếu” (5). “Trục trặc” cũng không phải là... “thiếu”.
Theo tờ Thời báo Kinh tế Sài Gòn, do NSRP cắt giảm công suất, khu vực Đông Nam bộ và đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt là những nơi mà các doanh nghiệp lớn chuyên phân phối xăng dầu như Petrolimex hay PV Oil chưa vói tới, nguồn cung xăng dầu đã đứt. Khi giá mua xăng dầu tăng do nguồn cung khiếm hụt mà giá bán lẻ bị khống chế thì bán được càng nhiều, cây xăng càng lỗ, do đó các cây xăng hạn chế bán ra, kể cả chuyện Bộ Công Thương xua Quản lý thị trường đi kiểm tra (6)
Với tuyên bố xăng dầu không thiếu, ông Diên khẳng định: Đóng cửa, không bán xăng dầu là vì găm hàng, chờ nâng giá, phải xử lý nghiêm. Dứt khoát phải rút giấy phép những cây xăng găm hàng!
Rất nhiều lần, những viên chức cao cấp của Việt Nam cam kết với thiên hạ sẽ tôn trọng các nguyên tắc nền tảng của kinh tế thị trường. Hiến pháp và luật pháp của Việt Nam cũng minh định điều đó nhưng khi cần, mua giá cao, bán giá thấp là... lệnh, không “đứa nào” được... cãi!
Hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam quả là sáng suốt khi chọn một người cả đời chỉ làm... công tác đoàn, công tác đảng đảm nhận vai trò Bộ trưởng Công Thương. Kinh tế thị trường theo định hướng XHCN nhất định sẽ thành công! Hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam không chỉ có ông Diên như... từ trên trời rơi xuống để tiến hành xây dựng cái gọi là nền kinh tế thị trường theo định hướng XHCN. Câu chuyện xoay quanh NSRP còn lắm điều hay ho!
(còn tiếp)
Chú thích
(4) https://www.baogiaothong.vn/nha-may-loc-hoa-dau-nghi-son-dang-hoat-dong-nhu-the-nao-d541841.html
(5) https://www.sggp.org.vn/nhap-khau-de-bu-25-luong-xang-dau-thieu-hut-792872.html
