Các ý kiến xoay quanh cuộc đàm phán hạt nhân Việt Mỹ

Đàm phán về hạt nhân dân dụng giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, có thể dẫn đến chuyện Việt Nam sẽ làm giàu chất uranium, là điều gây lo ngại cho một số nhà làm luật Hoa Kỳ, họ xem sự kiện này là một bước lùi trong việc ngăn chận sự lan tràn của các chất liệu hạt nhân có thể sử dụng để chế vũ khí.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ P.J. Crowley nói Hoa Kỳ hy vọng Việt Nam, giống như Liên hiệp các Tiểu vương A-rập, sẽ không sử dụng công nghệ này để tự chế nhiên liệu hạt nhân, và đó là điều mà Hoa Kỳ đang thảo luận trong quá trình đàm phán với Việt Nam.

Ông James Kelly, cựu Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ nhận xét:

“Quan hệ thương mại, bao gồm mục hạt nhân như đã được báo chí nói tới, và tôi không rõ có nói đến chuyện tái xử lý hay không; theo tôi chỉ là một sự công nhận Việt Nam đang có một quy trình phát triển kinh tế quan trọng.”

Một quan chức Việt Nam nói với tờ Wall Street Journal của Mỹ là Hà Nội không có kế hoạch làm giàu uranium.

Nhưng một số chuyên viên về phổ biến hạt nhân vẫn quan ngại trước cuộc đàm phán hạt nhân Việt Mỹ, trong số này có Andrew Davies, thuộc Viện Chính sách Chiến lược của Úc.

Ông nói với VOA nếu để các quốc gia liên hệ tự quyết định vấn đề làm giàu uranium thì quả là một chuyện nguy hiểm:

“Càng có nhiều phe có khả năng làm giàu uranium thì thế giới chúng ta đang sống có nhiều rủi ro về hạt nhân hơn. Không phải là tôi không tin tưởng Việt Nam sẽ giữ lời hứa nhưng vấn đề ở đây là khả năng. Một khi người ta có khả năng làm giàu uranium thì sẽ cám dỗ người ta tiến sang con đường muốn sản xuất những chất liệu hạt nhân có thể chế vũ khí.

Các quốc gia láng giềng sẽ nhìn vào đó và họ sẽ không tìm cách đánh giá xem liệu họ có thể tin tưởng nơi chế độ bạo quyền ở Hà Nội hay không, nhưng họ sẽ đặt dấu hỏi viễn ảnh chiến lược là gì và diễn biến tương lai nào họ sẽ phải đánh cuộc vào đó.”

Khi được hỏi liệu cuộc đàm phán hạt nhân Mỹ Việt có gây khó chịu cho Trung Quốc hay không, ông Davies nói:

“Dứt khoát là như thế. Trung Quốc sẽ nói rằng nếu Việt Nam có khả năng làm giàu uranium, một điều mà trước đây Việt Nam chưa hề có, thì như vậy khung cảnh hạt nhân của khu vực đã thay đổi.”

Khi được hỏi liệu một khi Việt Nam có hạt nhân thì toàn khu vực sẽ có phong trào chạy theo hay không, ông nói:

“Cái đó tùy theo sự chọn lựa của Việt Nam. Hiện nay khu vực có một khung cảnh bấp bênh này chúng ta đã thấy Trung Quốc và Bắc Triều Tiên đang có hạt nhân. Nếu Việt Nam cũng chọn theo con đường đó thì sẽ dẫn đến những hậu quả khó lường trước được.”