Ông Mitchell tuân thủ chặt chẽ một thỏa thuận giữa các bên là tránh bàn về thực chất của các cuộc đàm phán. Nhưng ông tuyên bố ông tin rằng đã đạt được tiến bộ về vấn đề đình chỉ việc xây dựng khu định cư, là vấn đề đã đe dọa kết thúc sớm các cuộc đàm phán.
Phía Palestine dọa sẽ rời bàn hội nghị nếu Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu không gia hạn lệnh cấm đã áp dụng từ 10 tháng nay đối với phần lớn công trình xây dựng khu định cư trong vùng Bờ Tây sông Jordan sẽ đáo hạn vào cuối tháng này.
Hoa Kỳ đã vận động để gia hạn lệnh này, kèm với các hành động của Palestine nhằm tạo điều kiện dễ dàng hơn cho ông Netanyahu để ông có được một quyết định qua chính phủ liên hiệp hữu khuynh của ông.
Tuy không cho biết chi tiết, ông Mitchell nói sau một cuộc họp ba bên kéo dài 2 tiếng đồng hồ tại tư thất chính thức của ông Netanyahu rằng ông nghĩ là có tiến bộ trong vấn đề này.
Ông hết lời ca ngợi cả ông Netanyahu lẫn Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas về cách thức tiến hành trong các cuộc đàm phán và cho rằng hai nhà lãnh đạo này nghiêm túc và thực tâm làm việc.
Ông Mitchell là nhà thương thuyết chính trong thỏa hiệp Thứ sáu Tuần thánh năm 1990 chấm dứt vụ xung đột ở Bắc Ireland. Ông nói những cuộc đàm phán khi đó đã kéo dài nhiều tháng trước khi có được một cuộc thảo luận nghiêm túc duy nhất về các vấn đề quan trọng.
Nhưng ông nói các cuộc đàm phán về Trung Đông mới này, bắt đầu tại Washington hồi đầu tháng và tiếp tục hôm qua tại Ai Cập, đã xúc tiến nhanh chóng vào các vấn đề cốt lõi.
Ông Mitchell nói: “Lần này, trong vòng gần như chỉ có vài ngày kể từ khi tiến trình bắt đầu, các nhà lãnh đạo hôm qua tại Sharm el-Sheikh và tối nay ở đây, đã tham gia một cách trực tiếp và hăng say, nghiêm túc vào những vấn đề khó khăn và tế nhị nhất mà họ sẽ phải đương đầu. Vì vậy tôi cho rằng đây là một chỉ dấu rõ ràng về sự thành tâm và nghiêm túc trong mục tiêu.”
Ông Mitchell nhấn mạnh rằng việc thảo luận nghiêm túc về những vấn đề chính yếu, trong đó có Jerusalem, người tỵ nạn và biên giới của một quốc gia Palestine, không giống như việc giải quyết các vấn đề đó. Nhưng ông nói việc chứng kiến cách thức hai nhà lãnh đạo tham gia thảo luận đã đem lại cho ông một ấn tượng cực kỳ sâu đậm.
Vị đặc sứ Hoa Kỳ cho biết hai nhà lãnh đạo đã giao phó cho các giới chức cấp công tác nhiệm vụ tiếp tục cuộc đối thoại và hoạch định cho cuộc họp cấp cao sắp tới, mà tin ghi là có thể diễn ra tại New York, nơi các nhà lãnh đạo tề tựu để dự Đại hội đồng Liên hiệp quốc vào tuần tới.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton sẽ mở các cuộc đàm phán riêng với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas trong vùng Bờ Tây, sau hai ngày thảo luận mà chưa đi đến kết cuộc.
Bà Clinton sẽ gặp ông Abbas ở Ramallah trong ngày hôm nay, rồi sẽ lên đường đến Amman để dự một bữa trưa vừa ăn vừa làm việc với Quốc vương Abdullah của Jordan.
Còn ông Mitchell hôm nay đến Damascus để gặp Tổng thống Bashar al-Assad và các giới chức quan trọng khác của Syria trong cố gắng nối lại các cuộc tiếp xúc giữa Israel và Syria, mà ông cho rằng sẽ bổ sung và có lợi cho các cuộc đàm phán giữa các bên.
Sau đó, ông sẽ đến Beirut vào tối nay để mở cuộc thảo luận tương tự với Tổng thống Liban Michel Suleiman và Thủ tướng Saad Hariri.
Khuya hôm qua, đặc sứ Hoa Kỳ về Trung Đông George Mitchell tuyên bố ông tin rằng đang đạt được tiến bộ về vấn đề gia hạn một lệnh đình chỉ xây dựng khu định cư trong vùng Bờ Tây sông Jordan. Ông Mitchell đưa ra nhận định này sau ngày đàm phán trực tiếp thứ nhì giữa Israel và Palestine do Hoa Kỳ điều giải. Từ Jerusalem, thông tín viên VOA David Gollust ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
