Ngoại trưởng Clinton nói Hoa Kỳ sẽ tìm cách cô lập Iran hơn nữa sau khi Tehran hôm thứ Ba bị tố cáo dính líu tới một âm mưu nhằm giết đại sứ Ả Rập Xê-út tại Washington. Bộ Tư Pháp Mỹ đã cáo buộc hai người đàn ông, kể cả một công dân Mỹ sinh quán ở Iran, trong một âm mưu tinh vi mà Iran nói họ không chịu trách nhiệm.
|
Hoạt động của Lực lượng Quds
|
Từ lâu Hoa Kỳ đã đánh giá Iran là một nước hàng đầu bảo trợ cho khủng bố. Tuy nhiên âm mưu bị cáo buộc được trình bày chi tiết trong các cáo trạng đệ lên một tòa án liên bang ở New York, đánh dấu lần đầu Iran bị cáo buộc có liên hệ với một âm mưu tấn công khủng bố trên lãnh thổ nước Mỹ.
Theo tài liệu tại tòa án, một công dân Mỹ sinh ở Iran, là Manssor Arbabsiar, đã tiếp xúc với một người cung cấp tin tức cho chính phủ Mỹ ở Texas, tưởng rằng ông này là đại diện một băng đảng ma túy Mexico.
Ông Arbabsiar đề nghị trả cho băng đảng ma túy Mexico 1,5 triệu đôla để giết đại sứ Adel al-Jubeir của Ả Rập Xê-út bằng cách cài một quả bom tại một nhà hàng ở thủ đô Washington, và đã trả món tiền đặt cọc lên tới 100,000 đôla. Arbabsiar bị bắt giữ hồi cuối tháng trước. Tin cho hay ông này đã thú nhận vai trò của mình trong âm mưu đó.
Bản cáo trạng của Mỹ nói rằng Arbabsiar đồng lõa với ông Gholam Shakuri, một giới chức ở Iran của Lực lượng Quds, là một đơn vị tinh nhuệ của Vệ Binh Cách Mạng Iran.
Tại một cuộc họp báo, Bộ trưởng Tư Pháp Mỹ Eric Holder nói âm mưu này đã được hình thành, bảo trợ và chỉ đạo từ Iran, và như thế là một vi phạm trắng trợn luật pháp nước Mỹ và luật quốc tế.
Ông Holder nói: “Ngoài việc quy trách nhiệm cho cá nhân những kẻ đồng lõa về vai trò của họ trong âm mưu này, Hoa Kỳ cam kết sẽ buộc Iran phải chịu trách nhiệm về những hành động của họ. Arbabsiar và Shakuri bị cáo buộc về tội âm mưu sát hại một giới chức nước ngoài, âm mưu sử dụng vũ khí sát thương hàng loạt, và âm mưu thực hiện một hành động khủng bố quốc tế, và một số tội khác.”
Ông Holder không nêu rõ Hoa Kỳ sẽ làm gì để buộc Iran phải chịu trách nhiệm về vụ này. Nhưng Ngoại trưởng Clinton sau đó nói với các nhà báo rằng Hoa Kỳ đang khởi sự một nỗ lực ngoại giao để cô lập hóa Iran hơn nữa.
Bà Clinton cho biết: "Chúng tôi sẽ tham khảo ý kiến của các nước bạn và đối tác trên khắp thế giới, về việc làm cách nào để đánh đi một thông điệp mạnh mẽ rằng hành động như thế, một hành động vi phạm các quy tắc cư xử quốc tế, phải chấm dứt.”
Bộ trưởng Tư Pháp Eric Holder nói âm mưu này đã được chỉ đạo bởi các giới chức cao cấp trong Vệ Binh Cách mạng Iran và quân đội Iran, vốn giám sát lực lượng Quds, tuy nhiên ông Holder nói “tại thời điểm này,” Hoa Kỳ không tố cáo giới lãnh đạo chính trị Iran là có can dự vào âm mưu này.
Iran đã bác bỏ mọi liên hệ với âm mưu bị tố cáo.
Một người phát ngôn của Tổng Thống Iran Mahmoud Ahmadinejad đã bác bỏ những lời cáo buộc, nói rằng đây là những lời bịa đặt nhằm đánh lạc hướng dư luận, khỏi chú ý tới các vấn đề kinh tế của Hoa Kỳ.
Từ lâu Iran và Ả Rập Xê-út đã là đối thủ tranh giành quyền lực và ảnh hưởng trong khu vực. Tuy nhiên, chuyên gia chống khủng bố Matthew Levitt thuộc Viện Washington nghiên cứu các vấn đề Cận Đông, nói rằng âm mưu ám sát đại sứ Ả Rập Xê-út Jubeir, một cố vấn thân cận của Quốc vương Abdullah, đã đưa mức đối đầu giữa hai bên lên một tầm cao mới, nguy hiểm hơn.
Ông Levitt nói: "Âm mưu này nâng sự đối nghịch giữa hai bên lên mức cao nhất. Một lần nữa, chúng tôi cần thận trọng nêu lên rằng chúng tôi chỉ có thể bình luận về những gì đã được công bố cho tới nay. Nhưng nếu thông tin đó được chứng minh là chính xác thì đây là một bước ngoặt rõ rệt, thay đổi phương pháp hành động truyền thống của Iran.”
Ông Levitt nói rằng âm mưu bị cáo buộc có thể phản ánh tình trạng tuyệt vọng của Iran trước những biện pháp cấm vận của các nước Tây phương vì vấn đề hạt nhân, và nỗi sợ hãi của Iran sẽ mất ảnh hưởng trong bối cảnh các phong trào rầm rộ đòi dân chủ tại Trung Đông.
Tại Quốc hội Mỹ, có những lời kêu gọi từ cả hai đảng phái hãy tăng áp lực đối với Iran. Thượng nghị sĩ Dick Durbin của Đảng Dân Chủ nói rằng các nhà lập pháp rất phẫn nộ về việc âm mưu giết người này dự tính được thực hiện trên đất Mỹ.
Thượng nghị sĩ Durbin phát biểu: “Chúng ta cần gia tăng các biện pháp chế tài Iran và khẳng định rõ rằng chúng ta không chấp nhận các loại hành động như thế.”
Đại sứ quán Ả Rập Xê-út tại Washington mô tả đây là một âm mưu hèn hạ, vi phạm các quy tắc và tiêu chuẩn quốc tế. Sứ quán cũng bày tỏ sự cảm kích đối với cơ quan thi hành công lực Mỹ đã ngăn không cho hành động tội ác xảy ra.
Xem phóng sự của thông tín viên VOA Meredith Buel
