Vào lúc chưa đầy một tuần nữa là đến thời hạn phải nâng mức trần vay nợ của liên bang, hai kế hoạch mới nhất – một của phe Cộng hòa, một của phe Dân chủ – đang đối mặt với nhiều phần chắc là khó lòng thông qua trước một quốc hội đang chia rẽ vì lý do đảng phái.
Hôm thứ Tư các nhà làm luật cao cấp của đảng Cộng hòa chạy đôn chạy đáo để hoàn chỉnh kế hoạch do Chủ tịch Hạ Viện John Boehner đề xuất, sau khi các nhà phân tích độc lập cho rằng kế hoạch này không đáp ứng những cắt giảm chi tiêu được hứa hẹn. Trong khi đó, phe bảo thủ và phe Tea Party dọa sẽ chống lại bất kỳ kế hoạch hoặc đề xuất nào cho phép nâng mức nợ quốc gia.
Lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hoa Kỳ kêu gọi đoàn kết nội bộ, nếu không thì đề xuất của ông Boehner sẽ bị chết non trước Hạ Viện, và như vậy chỉ còn lại duy nhất kế hoạch của đảng Dân chủ.
Cả hai kế hoạch cho phép cắt công chi, nhưng kế hoạch Boehner cho nâng mức nợ qua hai bước. Kế hoạch của đảng Dân chủ cho tăng mức nợ ở mức to lớn, giúp thẩm quyền đi vay của liên bang tồn tại qua đến hết kỳ bầu cử sang năm.
Tại Thượng Viện, Thượng nghị sĩ đầy thế lực John McCain phê phán những người cùng đảng với ông tại Hạ Viện:
“Dường như các đảng viên Cộng hòa tại Hạ Viện nghĩ rằng nếu họ không cho nâng mức nợ quốc gia, sẽ xảy ra cuộc khủng hoảng vỡ nợ hoặc chính phủ liên bang phải từ từ đóng cửa, công chúng sẽ có ác cảm với Tổng thống Obama. Còn những người Cộng hòa ở Hạ Viện không chịu nâng mức nợ sẽ không bị mang tiếng. Sự thực là giới hạn nợ nần trước sau gì cũng được nâng lên. Vấn đề cần phải đặt ra ở đây là hành động của chúng ta ảnh hưởng đến chuyện cải tổ tài khóa như thế nào, và hậu quả chính trị sẽ ở tầm vóc như thế nào.”
Các nhà làm luật Dân chủ, như Thượng nghị sĩ Charles Schumer, đả kích thái độ mất đoàn kết của phe Cộng hòa trước kế hoạch Boehner:
“Kế hoạch Boehner đang hấp hối, đã đến lúc ông Chủ tịch phải thừa nhận thất bại. Dự luật của ông sẽ khó lòng thông qua trước Thượng Viện và Tổng thống Obama sẽ chẳng bao giờ chịu ký nó.”
Thượng nghị sĩ Harry Reid, Trưởng khối Dân chủ, người soạn kế hoạch của phe này, nói kế hoạch của ông chiều theo đòi hỏi của phe Cộng hòa là không tăng thuế và cắt giảm công chi thật mạnh, ông gọi đây là một thỏa hiệp xứng đáng được hai đảng ủng hộ.
Nhưng phe Cộng hòa lại nói những hứa hẹn về cắt giảm công chi trong kế hoạch của ông Reid là một ảo tưởng.
Nước Mỹ đang mắc nợ 14,3 ngàn tỉ đôla. Nếu không có biện pháp năng nổ để làm món nợ này chậm tăng trưởng, các tổ chức đánh giá tín dụng sẽ hạ thấp giá trị của trái phiếu Hoa Kỳ mà chính phủ Mỹ bán cho các nhà đầu tư và chính phủ nước ngoài.
Nếu bị hạ điểm, lãi suất sẽ cao hơn, hậu quả là tiến trình phục hồi kinh tế đang ở mức chậm chạp của Hoa Kỳ sẽ bị chững lại.
Hoa Kỳ: Vấn đề nâng mức nợ quốc gia vẫn bế tắc tại Quốc hội
Vẫn còn nhiều chướng ngại cho hai dự luật nhằm cắt giảm công chi, nâng giới hạn mức nợ liên bang để tránh cho Hoa Kỳ khỏi rơi vào tình trạng vỡ nợ. Tình hình này có thể chận đứng tiến trình phục hồi kinh tế mong manh và tạo ra những lo âu về tài chính cho khắp thế giới.
