Nhóm Công tác về Bắt giữ Tùy tiện của LHQ (UNWGAD) vừa đưa ra ý kiến về trường hợp của tù nhân chính trị Châu Văn Khảm đang thụ án tù tại Việt Nam, nói rằng việc giam giữ ông Khảm là “tùy tiện” và kêu gọi trả tự do cho ông ngay lập tức.
Bản ý kiến (Opinion) của UNWGAD số 13/2022 trong đó nêu rõ rằng cáo buộc mà phía Việt Nam đưa ra đối với ông Châu Văn Khảm, 72 tuổi, công dân Australia, là không có cơ sở pháp lý, “lẽ ra ông không phải bị kết án” và rằng việc bắt giam, kết án ông đã vi phạm các chuẩn mực và công ước quốc tế mà Việt Nam là một quốc gia thành viên.
Trường hợp của ông Khảm, UNWGAD cho rằng chính quyền Việt Nam đã vi phạm 4 trong số 5 khoản mục về bắt giữ tùy tiện: thiếu cơ sở pháp lý để tước đoạt quyền tự do của một người; người bị tước đoạt quyền tự do khi thực thi các quyền cơ bản theo chuẩn mực quốc tế; vi phạm quyền được xét xử công bằng; và bị tước quyền tự do trên cơ sở phân biệt đối xử, do là một người bảo vệ nhân quyền, và là người bất đồng chính kiến.
Bản ý kiến nói rõ rằng “sự liên hệ của ông Châu Văn Khảm với tổ chức Việt Tân không thể đủ cơ sở để bắt giữ ông”.
Trong khi đó văn thư phản hồi ngày 1/3/2022 của chính quyền Việt Nam cho UNWGAD nói rằng “ông Văn Khảm đã bị bắt vì ông ấy đã vi phạm luật pháp của Việt Nam chứ không phải vì “quan điểm dân chủ” của ông ấy”.
Chính phủ Việt Nam lập luận rằng tổ chức Việt Nam Canh tân Cách mạng Đảng (còn gọi là Việt Tân) không phải là “một tổ chức ôn hòa ủng hộ cải cách dân chủ”, mà là “một tổ chức khủng bố”, được thành lập bởi một cựu Bộ trưởng của Chính quyền Sài Gòn cũ vào năm 1982 tại Thái Lan.
“Mục tiêu của tổ chức này được cho là nhằm lật đổ Việt Nam sử dụng nhiều phương pháp, bao gồm các hoạt động nổi loạn và đe dọa trực tiếp đến an ninh, an toàn quốc gia và trật tự công cộng”, UNWGAD dẫn phản hồi của phía Việt Nam cho biết.
Ông Nguyễn Đỗ Nam Phong, đại diện của Việt Tân tại Australia, nêu nhận định với VOA trong một lần trao đổi trước đây:
“Bản án mà ông Châu Văn Khảm nhận là một bản án rất là nặng nề và bất công. Họ nói rằng ảnh về Việt Nam để có những hành động khủng bố là hoàn toàn sai, cũng như không có một chứng cớ gì cho thấy là khủng bố cả.
“Ảnh chỉ về và gặp một số bạn bè, một số người hoạt động trong nhóm Anh Em Dân chủ và đó không phải là hành động khủng bố. Đó là một bản án oan ức.
“Việc Việt Nam bắt giữ và cầm tù anh Châu Văn Khảm là việc không chấp nhận được”.
Ông Châu Văn Khảm bị bắt ngày 13/01/2019 với cáo buộc “khủng bố nhằm chống chính quyền” và đang thụ án 12 năm tù tại trại giam Thủ Đức, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận.
UNWGAD yêu cầu Chính phủ Việt Nam tiến hành các bước cần thiết để khắc phục tình trạng của ông Khảm ngay lập tức và phù hợp với các chuẩn mực quốc tế có liên quan, bao gồm cả những quy định được nêu trong Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền và Công ước Quốc tế về Quyền Dân sự và Chính trị (ICCPR).