Các ứng cử viên tổng thống Mỹ bên Ðảng Cộng hòa đấu khẩu gay gắt về chính sách đối ngoại, và mạnh mẽ công kích nhau trong cuộc tranh luận tại New Hampshire tối thứ Bảy.
Cuộc tranh luận diễn ra 3 ngày trước cuộc bầu cử sơ bộ quan trọng của bang New Hampshire mà theo trông đợi sẽ có những ứng cử viên nổi lên trong cuộc tranh cử và cũng có những ứng cử viên sẽ bật khỏi cuộc đua.
Hình như dưới áp lực được đó, nhiều ứng cử viên ghi được ít điểm trong các cuộc thăm dò dư luận đã nhanh chóng tấn công các đối thủ ngay khi cuộc tranh luận bắt đầu.
Thống đốc bang New Jersey Chris Christie là người công kích mạnh nhất nhắm vào Thượng nghị sĩ Marco Rubio của bang Florida ngay đầu cuộc tranh luận. "Ông ấy đơn thuần là không có kinh nghiệm để có thể làm tổng thống nước Mỹ và để đưa ra những quyết định này," ông Christie nói về ông Rubio, một thượng nghị sĩ đang trong nhiệm kỳ đầu tiên.
Thống đốc Christie tố cáo ông Rubio lập lại một "phát biểu 25 giây được học thuộc lòng" mà ông ấy sử dụng tại các cuộc vận động tranh cử, và nói thượng nghị sĩ này đạt được rất ít thành tích trong thời gian làm đại biểu Quốc hội.
Ông Rubio tỏ ra nao núng trước những công kích, nhưng thay vào đó đã quay sang tập trung vào chỉ trích Tổng thống Barack Obama, người mà ông nói là dấn thân vào một "nỗ lực có hệ thống để thay đổi nước Mỹ."
Thượng nghị sĩ Rubio được xem là ứng cử viên được lòng những người lập ra Ðảng Cộng hòa, nhất là sau khi ông về thứ ba, cao hơn mức dự báo trong cuộc tranh đề cử đầu tiên trên cả nước.
Donald Trump tập trung vào các vấn đề
Ứng cử viên Donald Trump là tâm điểm của cuộc tranh luận.
Tỉ phú bất động sản này dẫn đầu các cuộc thăm dò dư luận tại New Hampshire và cần phải giành kết quả cao tại bang này sau khi chỉ về thứ nhì ngoài dự đoán tại bang Iowa hồi tuần trước.
Hình như muốn giữ yên vị trí dẫn đầu ở New Hampshire, ông Trump tỏ ra ít công kích hơn mọi khi, và tập trung vào các chính sách nhiều hơn là cách chê bai các cá nhân như thường thấy của ông trong thời gian trước.
Ông Trump bênh vực cho những đề nghị cứng rắn của ông về vấn đề di dân, trong đó có việc xây một tường thành dọc biên giới với Mexico. Ông cũng nói rằng ông sẽ tăng cường không kích chống Nhà nước Hồi giáo. "Phải đánh bật bọn ma quỷ ra khỏi các mỏ dầu," ông Trump nói. Ông cũng hứa sẽ dùng lại phương pháp trấn nước khi hỏi cung các nghi can khủng bố." "Tôi sẽ mang lại những phương pháp khác còn tệ hơn cả cách trấn nước," ông Trump nói.
Ông Ted Cruz bênh vực chiến thuật đánh bom rải thảm
Thượng nghị sĩ bang Texas Ted Cruz cũng hứa sẽ khôi phục lại "bất cứ phương pháp hỗ trợ hỏi cung nào" cần thiết để giữ cho đất nước an toàn, nhưng "không phải những cách thức được sử dụng rộng rãi."
Ông Cruz bênh vực cho đề nghị hồi gần đây của ông là cùng chiến thuật "đánh bom rải thảm" để đánh Nhà nước Hồi giáo ở Syria và Iraq. Ông nói chiến dịch oanh kích đó không đánh bừa bãi, mà chỉ nhắm vào những mục tiêu chiến lược và cụ thể.
Cuộc vận động tranh cử của thượng nghị sĩ bang Texas này đang trong thế đi lên kể từ khi ông bất ngờ giành được chiến thắng tại bang Iowa. Nhưng ứng cử viên tin theo Phúc âm Kitô giáo, người hô hào cho việc thu nhỏ lại chính phủ liên bang, đang gặp phải thách thức ở bang New Hampshire, nơi cử tri thường ủng hộ các ứng cử viên ôn hòa hơn.
Ben Carson tấn công Ted Cruz
Bác sĩ khoa thần kinh đã về hưu, ông Ben Carson, trước đó từng là một ứng cử viên có triển vọng trong số các ứng cử viên tin vào vào phúc âm, hiện mất điểm trong mấy tuần qua tại các cuộc thăm dò dư luận.
Ông Carson sử dụng cuộc tranh luận để công kích ông Cruz. Nhân viên trong ban vận động của ông Cruz hòi tuần trước đã loan tin thất thiệt rằng ông Carson sẽ bỏ cuộc đua. Động thái đó là một ví dụ của "vấn đề đạo đức ở Washington," ông Carson nói. "Đó không phải là đạo đức của tôi. Đạo đức của tôi dạy tôi rằng – làm điều ngay lẽ phải."
Đáp lại, ông Cruz nói đó là một "tai nạn" vì hiểu lầm, vì nhân viên ban vận động của ông xem tin trên truyền thông có ám chỉ rằng ông Carson sẽ bỏ cuộc đua.
Ông Donald Trump cũng mấy lần lập lại chỉ trích cuộc vận động của ông Cruz về vấn đề này, và thậm chí nói rằng ông Cruz đã "đánh cắp phiếu ở bang Iowa, và ông đe dọa sẽ kiện việc này ra tòa.
Trong phần kết luận, ông Trump lại một lần nữa đề cập đến chuyện này, và nói rằng ông Cruz chỉ thắng được ở bang Iowa "nhờ vào phiếu của ông Carson."
Bắc Triều Tiên
Bảy ứng cử viên tổng thống cũng nói về mối đe dọa của Bắc Triều Tiên, nước mà trước đó vài phút có tin nói đã thực hiện một vụ phóng thử phi đạn vi phạm lệnh cấm của Liên hiệp quốc.
Ông Jeb Bush tỏ quan điểm cứng rắn nhất đối với Bình Nhưỡng. Ông nói "nếu cần phải ra tay tấn công trước để bảo vệ an toàn cho chúng ta, thì chúng ta nên làm như vậy."
Ông Cruz không đưa ra lời hứa nào về việc này, mà thay vào đó nói rằng ông cần phải xem các báo cáo tình báo trước.
Ông Trump nói chiến lược của ông đối với Bình Nhưỡng sẽ bắt đầu với Trung Quốc, đồng minh quốc tế thân cận nhất của Bắc Triều Tiên: "Hãy để cho Trung Quốc giải quyết chuyện đó. Họ có thể giải quyết việc đó thấu đáo và nhanh chóng," ông Trump nói.
